Apple gooit zich op de nieuwsmarkt
Apple heeft iets nieuws: News. Het was misschien wel een van de belangrijkste aankondigingen waar Apple afgelopen maandag in zijn keynote de minste focus op legde.
Als Apple in de herfst de volgende versie van zijn mobiel besturingssysteem uitbrengt, verdwijnt de schattige nieuwskiosk uit iOS. In de plaats komt Apple News, een zwaar gepersonaliseerde Flipboard-achtige krant vol knappe, verrijkte artikels van verschillende media. Absoluut "stunning" en "the best mobile reading experience ever", beweert Apple. Een rits grote uitgevers, waaronder die van The Guardian, Time, Wired, en ook blogs en sites als BuzzFeed, zegden al toe.
Waarom is dit belangrijk?
Dit zal hoe dan ook impact hebben op de manier waarop iPhone- en iPad-gebruikers nieuws zullen consumeren. Facebook en Snapchat doen sinds dit jaar pogingen om rechtstreeks verhalen van uitgevers aan te bieden. Nu moeit Apple zich met zijn meer dan 800 miljoen verkochte iOS-toestellen. Rond de herfst staat de nieuwsapp binnen de 24 uur na lancering meteen op honderden miljoenen apparaten, al is dat voorlopig alleen in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Australië.
Waarom doet Apple dit?
Niet om de journalistiek te redden. Dat denken zou nogal naïef zijn. Apple hoeft niet noodzakelijk geld te verdienen met journalistiek, maar wel met zijn iPhones en wat erop staat. Die ervaring moet goed zijn, zodat mensen iPhones blijven kopen.
De media lijken de controle over hun platform kwijt. Mensen surfen minder naar nieuwssites dan naar verzamelsites als Facebook en Twitter, waar ze dan wel weer doorklikken op artikels. Individuele verhalen worden belangrijker dan de bundel artikels die de krant, het tijdschrift of de site aanbiedt. Dat weet Apple ook. "Een site als Facebook of een nieuwsverzamelaar als Flipboard geeft het idee dat je divers nieuws consumeert", weet Michael Opgenhaffen, professor journalistiek aan de KU Leuven. "De lezer krijgt een heel divers, heterogeen aanbod van wat er gebeurt in een bepaalde categorie van het nieuws. Dat krijg je niet als je alleen de site, de krant of de app van De Morgen leest."
Wat hebben uitgevers te winnen?
Apple paait uitgevers met advertentie-inkomsten, waarvan ze alles mogen houden als ze zelf advertenties verkopen, of 70 procent van de inkomsten als Apple dat voor hen doet.
Over de samenwerking met media die artikels achter betaalmuren steken, blijft Apple vaag. The New York Times gaat elke dag dertig artikels aanbieden, waarschijnlijk dezelfde die het elke dag weggeeft in zijn gratis NYT Now-app. "Het wordt vooral interessant als Apple toelaat dat we op die manier lezers betalende artikels laten ontdekken en hen een abonnement kunnen aanbieden", vindt Brecht Decaestecker, chef digitaal bij De Morgen. "Zeker omdat het misschien lezers zijn die we anders niet zouden bereiken via onze eigen site of krant.
"Het wordt minder interessant als Apple van ons verwacht dat we zomaar al onze betalende artikels gaan weggeven. Hun nieuwe muziekdienst is ook niet gratis. Waarom zou het geen gelijkaardige abonnementsformule kunnen uitdokteren, waarbij je in een Spotifymodel alles zou kunnen lezen voor 10 euro per maand en de koek eerlijk verdeeld wordt?"
Wat hebben ze te verliezen?
Het belangrijkste dat uitgevers kunnen verliezen is hun onafhankelijkheid en de waarde van hun merken. Ze hebben jarenlang zorgvuldig aan hun reputatie getimmerd, en nu dreigen ze inwisselbaar te worden. "Ze verliezen een deel van hun waarde als iemand anders losse artikels uit een pakket gaat bundelen en aan een eindgebruiker aanbiedt", vindt Johan Mortelmans, digital manager van De Standaard. "De voorwaarden die bedrijven als Facebook en Apple stellen zijn aanvankelijk misschien gunstig, maar als die bundelaars hun positie in de markt hebben verworven, kunnen zij ook weer eenzijdig de voorwaarden aanpassen. Zo kom je in een gevaarlijke, afhankelijke positie terecht."
Ook over de nieuwsselectie bestaan twijfels. Hoe objectief wordt het virtuele nieuwsmagazine van Apple? "Je kunt wel van een gerenommeerd bedrijf verwachten dat die selectie in eer en geweten zal gebeuren, het verleden heeft aangetoond dat het soms anders was", herinnert Opgenhaffen zich. Bepaalde boeken werden gecensureerd in Apples boekenwinkel. De app van Charlie Hebdo was pas welkom in de appwinkel na de aanslag in Parijs.
Toch hebben uitgevers weinig keuze, denkt de professor. "Ze zien het gevaar, maar er is weinig alternatief, want het zijn nu eenmaal de platformen waar hun doelgroep steeds vaker tijd doorbrengt."