Rugova eist onafhankelijkheid Kosovo op
De voormalige gematigde leider van de Albanese Kosovaren heeft de verkiezingen van zaterdag gewonnen, zal wellicht de nieuwe president worden en wil niets minder dan volledige onafhankelijkheid voor Kosovo. Dit laatste zeer tot ongenoegen van de Europese Unie, die erop wijst dat het niet voorzien is dat Kosovo een autonome staat zou worden. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken hebben de eis van Rugova alvast van de hand gewezen. Het Westen wil dat de provincie ruime autonomie behoudt, maar niet onafhankelijk wordt.
Pristina / Brussel
Reuters / Eigen berichtgeving
De gematigde Albanese nationalist Ibrahim Rugova heeft de overwinning opgeëist van zijn Democratische Liga voor Kosovo (LDK) bij de parlementsverkiezingen in Kosovo. Rugova riep ook meteen op tot de erkenning van de onafhankelijkheid van Kosovo, officieel een Joegoslavische provincie, maar eigenlijk een internationaal protectoraat sinds de Navo-bombardementen in 1999.
Volgens exit-polls haalde de LDK 45 procent van de stemmen. Dat is niet genoeg om zonder coalitiepartner te kunnen regeren, maar wel 20 procent meer dan zijn voornaamste politieke rivaal, oud-rebellenleider Hashim Thaci. De verkiezingen werden georganiseerd door de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). De opkomst wordt geraamd op 63 procent en ongeveer de helft van de nog in Kosovo wonende Serviërs zou ook hebben deelgenomen. Er werden geen incidenten genoteerd en het ging kennelijk om de allereerste vrije en democratische verkiezingen in Kosovo ooit.
"We dringen erop aan dat de onafhankelijkheid van Kosovo zo snel mogelijk wordt erkend. Dat zal dit deel van Europa en de wereld tot rust brengen. Na deze vreedzame verkiezingen is Kosovo klaar om voorgoed van Belgrado te worden verlost", aldus Ibrahim Rugova. De tachtigduizend Serviërs in Kosovo dringen er echter op aan dat de provincie deel blijft uitmaken van Joegoslavië, en de bestaande VN-resolutie heeft het ook niet over onafhankelijkheid. De Serviërs in Kosovo zijn trouwens regelmatig het doelwit van Albanese wraakacties, al verliepen de verkiezingen zaterdag rustig.
De 57-jarige voormalige literatuurprofessor Rugova leidde destijds een campagne van passief verzet tegen de voormalige Joegoslavische president Slobodan Milosevic, voor diens troepen in 1999 verslagen werden en de Navo van Kosovo een westers protectoraat maakte. De reputatie van Rugova is enigszins omstreden omdat hij er ondanks alles niet voor terugschrok gewoon gesprekken te voeren met Milosevic, de aartsvijand van de Kosovaren.
Hij is slechts laat in zijn politieke loopbaan de harde stelling van totale onafhankelijkheid voor Kosovo gaan aankleven, die vroeger in hoofdzaak door de gewapende strijders van het zogenaamde Albanese Bevrijdingsfront UCK werd beleden. Maar in Kosovo zijn intussen alle politieke partijen naar de eis voor onafhankelijkheid geëvolueerd en dan kon Ibrahim Rugova niet achterblijven.
De EU is helemaal niet opgetogen over het verbale optreden van Rugova. Op een vergadering in Brussel hebben de ministers van Buitenlandse Zaken afstand genomen van de oproep tot onafhankelijkheid en de hoge gezant voor buitenlands beleid Javier Solona had dat zondag al gedaan.
Volgens een EU-diplomaat in de wandelgangen gingen die verkiezingen "hoegenaamd niet over onafhankelijkheid van Kosovo". Hij noemde het een probleem dat Rugova "twee talen spreekt, een voor lokaal gebruik en een voor de internationale gemeenschap. We moeten Ibrahim Rugova vooral duidelijk maken dat hij in de allereerste plaats moet beletten dat het parlement in Pristina de onafhankelijkheid uitroept."
Het is dat parlement dat de overwinnaar Rugova wellicht tot president zal verkiezen en een regering voor Kosovo zal aanwijzen. Al te veel feitelijke macht zal die echter niet hebben, aangezien het protectoraat Kosovo nog een hele tijd onder VN-controle zal functioneren. (FS)
'Ibrahim Rugova spreekt twee talen, een voor lokaal gebruik en een voor de internationale gemeenschap'