De Hollywood-musical in absolute topvorm

De titelsequentie, met een zingende, tapdansende, met zijn paraplu spelende en door de regenplassen springende en stampvoetende Gene Kelly, blijft een van de meest fantasierijke, speelse en vrolijke episodes uit de lange en rijke geschiedenis van de Hollywood-musical. Dat sterdanser (en coregisseur) Gene Kelly op dat moment snipverkouden was, is nu leuk om te weten, maar niemand heeft er ooit iets van gemerkt.

Het is eigenlijk ongelooflijk dat deze sublieme productie indertijd slechts twee Oscar-nominaties kreeg, maar dat belette Singin' in the Rain geenszins om een van de meest geslaagde en meest geliefde musicals uit de filmgeschiedenis te worden, ook al kreeg de film bij zijn release minder jubelende recensies dan die andere Gene Kelly-musicalhit, An American in Paris. Die werd een jaar eerder wél met Oscars overladen. Maar het publiek was wél meteen weg van Singin' in the Rain en inmiddels is de film uitgegroeid tot een rasechte klassieker, waarvan men steeds weer in ademloze bewondering en vol puur filmplezier kan genieten. Singin' in the Rain was slechts een van de vele musicals die producer Arthur Freed, die vaak ook zelf de lyrics (liedjesteksten) schreef, in de jaren veertig en vijftig voor MGM (Metro-Goldwyn-Mayer) produceerde, net als Meet Me in St. Louis, Ziegfeld Follies, On The Town, Annie Get Your Gun, Showboat, het reeds geciteerde An American in Paris, Band Wagon, Gigi, enzovoort. Maar Singin' in the Rain groeide uit tot een briljant voorbeeld van de weergaloze manier waarop Hollywood enerzijds zichzelf kon parodiëren en anderzijds, maar tegelijk, een sublieme demonstratie van vakmanschap/meesterschap kon afleveren. Wat dit laatste betreft, werd deze musical ooit mooi omschreven als een ongeëvenaard voorbeeld van 'the Hollywood machine firing on all cylinders'. In dit concrete geval betekende dit dat het verhaal, de muziek, de casting, de liedjes, de choreografie... kortom, dat alles juist zat.

Het (milde en minzame) parodiëren had dan weer te maken met het specifieke 'putting-on-a-show'-verhaaltruukje van de zogenaamde backstage-musical, in dit geval: het draaien van een film-in-de-film, waarbij het geheel zich situeerde ten tijde van de doorbraak van de talkies, toen bepaalde acteurs en actrices zich, gelet op hun vocale capaciteiten (in casu: het ontbreken daarvan), terecht zorgen maakten over hun verdere toekomst. Op die manier werd Singin' in the Rain, behalve een Hollywood-satire, meteen ook een soort hommage aan de geboorte van de filmmusical zelf.

Hollywood, 1927: Lina Lamont (rol van Jean Hagen) en Don Lockwood (rol van Gene Kelly) bevinden zich als sterren van de stille film op het toppunt van hun roem. Maar nog tijdens het draaien van hun nieuwste project, de romantische mantel- en degenfilm The Duelling Cavalier, wordt beslist dat ook zij zich moeten aanpassen aan de technologische revolutie die Hollywood op dat moment doormaakt, namelijk de klankfilm die in 1927 met The Jazz Singer geboren werd. Voor Don is de aanpassing nauwelijks een probleem, maar Lina blijkt (behalve een vreselijk karakter) ook een verschrikkelijke krijsstem en huizenhoog Brooklyn-accent te hebben. Daarom wordt in allerijl een beroep gedaan op de jonge en nog onbekende actrice Kathy Selden (rol van Debbie Reynolds, die amper 19 was toen ze deze film draaide) om buiten beeld de stem van Lina te dubben. Maar hoe moet dat dan bij de première, als het publiek in de zaal verwacht dat filmster Lina Lamont ook voor hen een liedje zal zingen?

Bizar detail: voor haar songfragmenten werd actrice Debbie Reynolds zélf gedubd door zangeres Bette Noyes en de dialogen die Reynolds als Kathy Selden in het filmverhaal moest nasyn-chroniseren voor het Lina Lamont-personage, werden in werkelijkheid tóch door actrice Jean Hagen ingesproken!

Het gebruik van de backstage-truuk impliceerde ook dat het verhaal en de liedjes van Singin' in the Rain uitgebreid konden inspelen op het aspect van 'kunstmatigheid'. Als Cosmo Brown (rol van Donald O'Connor) zijn vriend Don aan het lachen wil brengen tijdens het even atletische als maniakale 'Make 'Em Laugh'-nummer kan hij letterlijk 'spelen' met het decor: hij opent een deur en danst daar doorheen... dat wil hij tenminste, maar het blijkt een decordeur te zijn en dus botst hij breeduit tegen de bakstenen muur die daarachter schuil gaat. Of hij danst de muren op, tot een van die muren niet meer dan een decorstuk blijkt te zijn, zodat hij er los doorheen valt! Ook in het romantische 'You Were Meant For Me', waarin Don zijn liefde voor Kathy wil verklaren, worden allerlei filmillusies gebruikt: een schakelaar volstaat om in een lege studio voor een mooie zonsondergang te zorgen en een andere schakelaar is dan weer voldoende om een mistmachine in gang te zetten. Even later zorgt een grote ventilator voor een aangenaam 'zomerbriesje'. Nog meer filmillusie in de sublieme 'Broadway Rhythm'-episode waarin Don zich tot bij de eindeloze benen van 'gangstermeisje' Cyd Charisse danst, waarna beiden een sensueel verleidingsballet beginnen. Illusie inderdaad, want het hele nummer is voornamelijk pure fantasie - waarmee de vrienden Don en Cosmo de sceptische producer trachten te overtuigen van hun musicalplannen - en heeft voor het overige nauwelijks iets te maken met het echte verhaal van Singin' in the Rain. Maar het is wel ongelooflijk prachtig!

Het originele scenario werd geschreven door Betty Comden en Adolph Green, die al eerder met het regisseursduo Stanley Donen en Gene Kelly en met producer Arthur Freed hadden samengewerkt voor de musicalhit On The Town uit 1949. Dezelfde ploeg zou later in 1955 ook nog It's Always Fair Wea-ther maken. Het merendeel van de musicals die Arthur Freed indertijd voor MGM produceerde, was gebaseerd op originele scenario's. Toen Hollywood in de jaren vijftig de zware concurrentie van televisie als populair massamedium begon te voelen, werden de studio's minder makkelijk bereid gevonden om te investeren in de zware en dus riskante musicalbudgetten. Tenzij die verhalen al eerder hun hitpotentieel bewezen hadden. En dus begon men vanaf toen massaal Broadway-musicals te adapteren.

Jan Temmerman

VERTOLKING Gene Kelly, Debbie Reynolds, Donald O'Connor, Jean Hagen, Cyd Charisse, Rita Moreno REGIE Stanley Donen & Gene Kelly GENRE Musical LAND VS SPEELDUUR 103 minuten

KORT SAMENGEVAT

Hollywood, anno 1927: de klankfilm is geboren en dat vraagt een serieuze aanpassing van de sterren uit de stille-filmperiode. En dus ook van het (althans op het scherm) romantische duo Don (Gene Kelly) en Lina (Jean Hagen). Omdat Lina een vreselijke krijsstem en een afschuwelijk accent heeft, wordt ze in haar nieuwe film gedubd door de jonge actrice Kathy (Debbie Reynolds), die tegelijk ook met het hart van Don aan de haal gaat. Het resultaat is een van de meest fantasierijke, speelse en vrolijke musicals uit de Hollywood-geschiedenis.

VERTONING

Zondag 11 januari om 11 uur 's ochtends in de Grote Henry Le Boeuf-zaal van het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. De voorstelling past in het kader van de 'Jonge Filmfans'-reeks. Met animatie door Lanterna Magica. Reserveren: 02/507.82.00.

Het is eigenlijk ongelooflijk dat deze sublieme productie indertijd slechts twee Oscar-nominaties kreeg