Direct naar artikelinhoud

Reportage. Hyundai leidt naar Birmingham, waar dader Khalid Masood woonde

Dat het spoor van de dader van de aanslag in Londen naar Birmingham leidt, is geen verrassing. De stad staat bekend als 'jihadihoofdstad'. Khalid Masood viel echter niet op, 'hij was een stille man'. Patrick van IJzendoorn

"Was het de man die aan de overkant woonde?" De ogen van de studente Kaodi Campbell gaan wijd open wanneer ze hoort dat de Londense aanslagpleger jarenlang tegenover haar woonde. Nee, zijn naam kende hij niet. "Hij zei altijd vriendelijk gedag", zegt de bewoonster van de nieuwbouwwijk in het westen van Birmingham, "zijn vrouw ook. En de drie kinderen gingen naar school. Maar sinds de kerst hebben we ze niet meer gezien." Voor het huis aan de Quayside waar ze met haar broer en ouders woont vormt zich in de namiddag beetje bij beetje een mediaspektakel.

Enkele uren eerder had de politie bekend gemaakt dat de 52-jarige Khalid Masood is geïdentificeerd als dader van de terreurdaad op Westminister Bridge en het parlement. Bij de aanslag, waar Islamitische Staat de verantwoordelijkheid voor heeft opgeëist, kwamen vijf mensen om: een politieagent, een Amerikaanse toerist, een Brits-Spaanse moeder, een 75-jarige man gisteravond, en de terrorist zelf.Gisterochtend maakte premier Theresa May bekend dat de dader, wiens naam nog niet werd vrijgegeven, een bekende was van veiligheidsdienst MI5, maar niet meer dan een randfiguur was en niet actief in de gaten werd gehouden.

Het spoor leidde al snel naar Birmingham. Dat was geen grote verrassing daar de tweede stad van het Verenigd Koninkrijk bij de inlichtingendiensten bekend staat als de jihadihoofdstad van het land, van de wereld zelfs. Vooral de multiculturele wijken Sparkhill en Sparkbrook zijn al jaren een broeinest van islamitische sekten.

Aanslag? Welke aanslag?

De sleutel was de Hyundai, de auto die bij de aanslag werd gebruikt, en die geregistreerd stond in Spring Hill, een wijk nabij het centrum van Birmingham. Het opgegeven adres was een etage langs Hagley Road, een driebaansweg tussen een goede wijk en een achterbuurt. Hier deed de recherche woensdagavond een inval, waarbij twee mannen en een vrouw werden gearresteerd. De pandjesbaas bleek de eigenaar te zijn van een Perzisch restaurant, Shiraz, schuin onder de vervallen etages. Tegenover de politie verklaarde de 59-jarige dat hij geen idee had wie er woonden. "Dat is een zaak van de makelaar, die regelt alles."

Omwonenden hebben geen idee wie de bewoners zijn. "Het is hier een komen en gaan van huurders", zegt de 57-achterbuurman Harry, die samen met zijn zoon Haydon in een aftandse etage woont, uitkijkend op een parkeerplaats vol naalden van heroïneverslaafden. De Perzische bakker van Siciliaanse pizza's is zich nergens van bewust. "Was er een aanslag? Waar?" Een Ierse buurtbewoner Chris, die een rondje maakt met zijn Staffordshire terriër, maakte zich zorgen over Aziatische buurtgenoten. "Na de aanslagen van de IRA hier in de jaren 70 werden wij Ieren jarenlang veracht. Ik ben bang dat onze moslimvrienden nu hetzelfde gaat overkomen."

De politie verrichtte ook invallen bij vijf andere woningen, in Londen, Brighton, Wales en in Winson Green, Birmingham. In die laatstgenoemde wijk bleek de relatief oude terrorist tot eind vorig jaar te hebben gewoond, in een vierkamerwoning waar de huur ongeveer 1.000 pond (1.160 euro) per maand moet bedragen. Eerder woonde Masood, die met kerst in Kent was geboren, onder meer in Luton en Londen. Door de jaren is hij regelmatig met justitie in aanraking gekomen, onder meer voor geweldpleging en wapenbezit. Masood hield zich schuil achter aliassen, onder meer Hakim, een naam die veel wordt gebruikt door bekeerlingen.

Geen van de buren blijkt Masood, die bij het huren van de auto 'docent' als beroep had opgegeven, bij naam, vals of niet, te kennen. "Het was een stille man, vriendelijk, maar gereserveerd", zegt zijn Poolse buurvrouw Iwona. Een passerende Brit van Pakistaanse komaf kent hem niet, maar laat weten hem een verachtelijk individu te vinden. "Wie een mens doodt, doodt de mensheid", zegt de 42-jarige, die zijn naam liever niet deelt, op filosofische wijze. Zijn woorden sluiten aan bij de verwoede pogingen van Britse moslimorganisaties om zich te distantiëren van de "aanval op de democratie".

De plaatselijke journalist Bassey Amardeep, een Brit van Sikh-komaf die al jaren over de link tussen Birmingham en terrorisme bericht, toont zich ietwat verbaasd over de locatie. "Ik had eerder Sparkhill verwacht dan deze middenklassewijk. Aan de andere kant: je kunt hier prima anoniem wonen." Dat Birmingham de dubieuze faam geniet als terrorismebolwerk kan hij wel verklaren. "Nergens in Engeland is de segregatie groter dan hier. Iedere gemeenschap leeft in een eigen wereld. Een Pakistaanse immigrant kan makkelijk in Sparkhill overleven zonder ook maar een woord Engels te kennen."

Van buurtfeesten geen spoor

Aangelopen komt een Britse-Jamaicaanse buurtbewoner, die niet weet wat ze meemaakt. "Wat is hier aan de hand?" Nadat ze van de schrik bekomen is, vertelt ze de man in kwestie niet te kennen. "Dat is niet zo vreemd. Er is geen buurtgevoel in deze wijk. De meeste mensen werken en wanneer ze thuiskomen blijven ze binnen. Nee, nee, straatfeesten zijn hier onbekend."

Ze zegt zich zorgen te maken over het imago van de wijk, en in het verlengde daarvan de huisprijs. "Iets verderop, aan de andere kant van de gevangenis, heb je de straat die twee jaar geleden berucht werd door de televisieserie Benefits Street. En nu dit."