Kijken naar kunst die in je oren kruipt
Geluidskunst. Kunst die geen muziek is, maar toch meer dan een beeld. Kunst waar je niet van kunt wegkijken, omdat ze in je oor kruipt. Christoph De Boeck en Aernoudt Jacobs exploreren het al jaren. Où sont les sons in Centrale Brussel biedt een stand van zaken.
Christoph De Boeck en Aernoudt Jacobs waren al jaren actief als geluidskunstenaars toen ze hun krachten bundelden in de organisatie Overtoon. Die resideert - kampeert - op de leegstaande 25ste etage van een WTC-toren in de Brusselse Noordwijk. Ook andere kunstenaars buiten het galeriecircuit sloegen daar hun tenten op. Versta: geluidskunst behoort niet tot de wereld van het grote geld. Opmerkelijk dus dat Carine Fol, artistiek leider van Centrale, kiest voor deze 'niche'.
Toch is geluidskunst erg internationaal, en kent ze een lange geschiedenis. Om hun eigen werk daarbinnen te plaatsen inviteerde Overtoon de Canadese Nicole Gingras, een expert op het terrein, als curator. Ze bracht een paar grote namen mee, zodat de expo onbedoeld ook een who's who van de geluidskunst werd.
"Deze kunst laat voelen hoe intiem geluid verbonden is met onze ervaring van de werkelijkheid, of zelfs ons eigen lichaam", zegt De Boeck. Geluid bereikt de bezoeker hier inderdaad op vele manieren. Music for the Eyes (1982) van Rolf Julius is een bril, gemaakt van twee miniluidsprekers, die je op je ogen legt. Als je heel stil ligt, hoor je hun klanken, niet via je oren maar via je oogkassen. Klanken kijken.
In W/HOLE Expansion van Katerina Undo luister je met je tanden, via een metalen staafje dat je in de rug van een indrukwekkende schakelkast inplugt. Meteen weerklinkt de schrille, waanzinnige stem van de Franse auteur Antonin Artaud in je hoofd, alsof je 'stemmen' hoorde.
De expo beperkt zich echter niet tot dat lichamelijke. De Boeck maakt in Golfvorm hoorbaar hoe een staalplaat kreunt onder de corrosie van zoutdampen. Dat gekreun valt buiten ons gehoorspectrum, maar hij zet het elektronisch om in hoorbare klanken. Jacobs' Heliophone zet dan weer zonlicht om in klanken.
Verbluffend ook is de dubbelinstallatie Bug Sounds/Vinyl Canyon van Floris Vanhoof: een vliegend hert - een kever dus - wordt in dat werk de naald van een pick-up. Daarnaast projecteert Vanhoof beelden van de groeven van de plaat. Kom dat zien, en horen.
Tot 10 september in Centrale Brussel. www.centrale.brussels