VRT beperkt de schade
Een jaar nadat de VRT in rep en roer stond na het lekken van een drastisch besparingsplan, lijkt het nieuwe plan bijna een fait divers. Door in te zetten op arbeidsherverdeling en de lonen te matigen, wordt het jobverlies tot een minimum beperkt.
Wat een jaar geleden niet kon, opeens toch mogelijk: meer dan 30 miljoen euro besparen zonder dat er een grote ontslagronde nodig is. Volgens het nieuwe plan, dat gisteren werd goedgekeurd door de raad van bestuur, verminderen er tegen 2020 205 voltijdse jobs. In april was er nog sprake van 265 banen. Daarnaast wil de VRT de volgende jaren ook 50 mensen aanwerven die digitaal van aanpakken weten, om in te spelen op het veranderende mediagebruik. Netto is er dus een banenverlies van 155.
Maar als er minder banen verloren gaan, moet er wel elders geld gevonden worden. De belangrijkste gaan over loonmatiging en arbeidsherverdeling. Zo zal de jaarlijkse loonsverhoging minder hoog zijn. De koopkracht van de werknemers zal gecompenseerd worden, al is nog niet bepaald hoe. Er is een voorstel met en zonder maaltijdcheques. Wie 60 jaar is, zal vier vijfde kunnen gaan werken en 90 procent van zijn loon behouden, op voorwaarde dat hij effectief op pensioen gaat van zodra dat mag.
Ook wordt er komaf gemaakt met het handboek aan premies en vergoedingen die het VRT-personeel nu nog kon krijgen. Er was een premie voor buitenopnames, voor beroepsvorming,... Die lange lijst wordt gereduceerd, wat voor verschillende personeelsleden wel minder loon zal betekenen.
De maatregelen lijken relatief makkelijk en ook met betrekkelijk weinig pijn doorgevoerd te kunnen worden. Volgens de VRT kunnen er tegen 2020 maximaal 130 personeelsleden op pensioen gaan. Bovendien zijn er ook mensen die vrijwillig vertrekken. "We willen zo veel mogelijk vermijden dat er naakte ontslagen vallen", zegt woordvoerder Bob Vermeir. Als er ergens gaten in de organisatie vallen, wil de VRT dat oplossen door interne jobwissels en mutaties.
Volgens Paul Lembrechts, de CEO van de VRT, zal dit plan het aanbod sparen - daar is de voorbije jaren al in geknipt - en kan de VRT nu vooruit kijken. "Dit plan stelt ons in staat om uit te groeien tot een meer modern bedrijf, een met minder administratie en met meer ruimte voor creativiteit, talent en het toepassen van nieuwe technologieën."
Iedereen tevree?
Bij de vakbonden reageert men tevreden op het akkoord: verschillende van de nieuwe maatregelen kwamen er door het sociaal overleg en de sessies met het personeel, die zelf voorstellen konden doen over de besparingen. "We zijn tevreden", zegt Luk Vandenhoeck van het ACOD. "De arbeidsherverdeling is echt uniek. Toen we dat in maart voorstelden, kon het volgens de directie niet. En kijk nu."
Dat het plan nu wel aanvaard wordt, heeft volgens Vandenhoeck verschillende oorzaken: naast de infosessies hebben ook de personeelswissels aan de top een positieve invloed gehad. "Er is nu met Paul Lembrechts een nieuwe CEO, en met de directeur personeelszaken hebben we nu iemand die luistert en met wie je kunt praten." Sociaal overleg was tot dik een jaar geleden onbestaande bij de VRT door een conflict met de vorige personeelsdirecteur.
Bij de politiek reageert de meerderheid tevreden. "De maatregelen zien er redelijk uit en bevestigen dat de politiek de VRT niet wou afbreken", zegt Wilfried Vandaele (N-VA). Niets van, beweert de oppositie. "Het blijft een verkeerde politieke beslissing dat de VRT de volgende jaren zo hard moet snoeien", zegt Katia Segers (sp.a). "De vraag blijft of de VRT zijn opdracht op het vlak van bijvoorbeeld informatie en nieuws zal kunnen blijven waarmaken."
De VRT is een beetje de Vlaamse Caterpillar, meent Bart Caron (Groen): het personeelsbestand is in vijftien jaar tijd van 3.000 naar 2.000 jobs gegaan. "De langdurige afbraak van de VRT is zorgwekkend. Het evenwicht tussen de openbare omroep en de commerciële media dreigt te kantelen. Je ziet nu al bijvoorbeeld minder fictie in het aanbod, terwijl je net daarmee je eigen identiteit bevestigt. Maar de N-VA is daar duidelijk niet mee bezig."