Eeklo, de eenzaamste stad van Vlaanderen

De wind blaast afval over de N9, de steenweg die het Meetjesland doorkruist. Op de middenberm wijzen pijlen naar Brugge en buurgemeente Maldegem. De verkeersborden sturen het verkeer dwars door Eeklo. De N9 krijgt hier de allure van een stadsboulevard, maar hij leidt niet naar het centrum van de stad. De gewestweg ís het centrum van Eeklo. Alle winkels, het station en zelfs het stadhuis liggen langs die N9. De plaatselijke muziekclub is ernaar vernoemd.

Eeklo is de enige stad van het Meetjesland, de streek tussen Brugge en Gent in het noordwesten van Oost-Vlaanderen. De voorbije weken kwamen haast alle gemeenten van het Meetjesland op de proppen met fusieplannen. Iedereen flirt met iedereen, maar niemand vrijt Eeklo op.

Eeklo is goed voor zijn scholen en zijn ziekenhuis, maar niemand wil fuseren met de stad. Maldegem duikt nog liever in de koffer met het West-Vlaamse Damme. "Een fusie met Eeklo kan ik nooit verkocht krijgen aan onze inwoners. Maldegem en Eeklo, dat gaat gewoon niet samen!", stelde burgemeester Marleen Van den Bussche (CD&V). Burgemeester Koen Loete (CD&V) begrijpt niet waarom zijn stad telkens buitenspel gezet wordt. "Wellicht is een sterke centrumstad als Eeklo te bedreigend en vrezen ze compleet opgeslorpt te worden", speculeerde hij in de lokale pers. "Eeklo heeft blijkbaar zijn imago tegen."

Waarom denken de inwoners zelf dat de buurgemeenten niet moeten weten van Eeklo? Twee mannen met tatoeages, middagpintjes, mouwloze shirts en gel in het haar weten waarom. "Het zijn hier allemaal marginalen en wij zijn ook zo!", lachen ze.

Pitazaken en nachtwinkels

Een man sloft met een Chinese afhaalmaaltijd naar huis. "Ik weet niet waar die slechte naam vandaan komt. Vroeger werd hier vreselijk veel gevochten, maar alle dancings zijn nu weg. Mensen uit Lovendegem gaan wel liever uit in Gent dan in Eeklo. En in Brussel hebben ze nog nooit van Eeklo gehoord."

Philip Caboor (46) en Sandra Coremans (42) wandelen met hun zoon en drie honden door de Kerkstraat. Philip heeft er geen idee van waarom Eeklo zo ongeliefd is. "Er is veel marginaal volk in Eeklo", vindt Sandra. Philip knikt: "Het is veel verslechterd. Eeklo is dood aan het bloeden. Bijna alle winkels zijn weg, waarom zou je hier dan komen? Maar is Maldegem zo schoon? Ik weet het niet. Een fusie hoeft niet voor mij, ze zouden gewoon al beter kunnen samenwerken."

Het terras van Café Leffe zit vol. De N9 raast voorbij, maar dat zijn ze hier gewoon. Aan de bushalte geniet Denis Delouvroy (68) in korte broek van de zon. Weet hij waarom iedereen zijn rug naar Eeklo keert? "Eeklo is een marginale stad met veel armoede, sukkelaars en asielzoekers", zegt ook hij. "Alle winkels verhuizen naar andere gemeenten. Er blijven enkel interimbureaus, pitazaken en nachtwinkels over. Wat is er góéd aan Eeklo? Pfff, da's een domme vraag."

Als je langs de N9 wandelt, valt op hoeveel zaken over te nemen staan. Hedendaagse shoppers kiezen tegenwoordig voor het gemak van een baanwinkel of de knusheid van een verkeersvrij centrum. Gezelligheid kan Eeklo echter nauwelijks bieden: de godsdienstoorlogen van de zestiende eeuw verwoestten de stad grotendeels. In de smalle straten naast de N9 wordt gewoond, niet gewinkeld.

In de Raamstraat staat een twintiger zijn gang te dweilen. "Eeklo is een rotstad, vol marginale en achterbakse mensen", foetert hij. "Er zijn wel dingen voor de jeugd en er is een zwembad. Met de bus kun je nog naar Gent of Brugge." Twee straten verder deelt een dertiger mee dat hij zijn geboortestad ontvlucht is. "De stad heeft een slechte mentaliteit. Hoewel we dezelfde miserie hebben, duwen de mensen elkaar nog dieper in de put in plaats van elkaar te helpen. Dát is Eeklo."

Slaapstad

Het is schrikken om iedereen zo negatief bezig te horen. Eeklo is geen schoonheid, maar toch ook geen hellegat? Er moet toch íémand zijn die hier graag woont. "Ik woon hier graag", zegt Roland Stevens (69), die langs de N9 kuiert. "Maar mijn vrouw heeft aanpassingsmoeilijkheden. We zijn anderhalf jaar geleden uit Gent verhuisd omdat de huizen hier goedkoper zijn, maar we gaan nog elke week naar Gent. Mijn vrouw noemt Eeklo een boerenstadje. Ge ziet het: het is feestdag en het is hier dood."

Amper tien kilometer verder ligt Maldegem, dat veel meer dan Eeklo de indruk wekt van een gezellig provinciestadje. Achter het trotse gemeentehuis ligt een fors appartementsgebouw. Op de terrassen van de cafés genieten mensen van hun vrije dag zonder dat er een steenweg voorbijraast. Als je hier rondloopt, begrijp je dat het propere Maldegem weinig liefde voelt voor het verloederde Eeklo. Als de Eeklonaars zichzelf al zo verachten, waarom zouden ze dat in Maldegem niet mogen doen?

Willem Depraet (37) betreurt dat negatieve beeld. De gitarist van de poldermetalband The Evil Pony's groeide op in Eeklo, werkt er en houdt van zijn stad, al woont hij nu in de buurgemeente Sint-Laureins. "Ik heb Eeklo nooit ervaren als een marginale stad. Maldegem is gezelliger, maar Eeklo is meer dan de grote baan." Toch heeft Eeklo een probleem, beseft Willem, die in Eeklo mee het Herbakkersfestival organiseert. "Het is heel moeilijk om mensen naar buiten te krijgen. Eeklo is een slaapstad geworden. Veel mensen gaan uit buiten hun stad. Ze hebben geen sociaal leven. Maar rare mensen vind je overal, in Gent en evengoed in Maldegem."

Het Eeklose bestuur heeft werk. Hoe kun je verwachten dat je buren je graag zien als je eigen inwoners hun stad passioneel afbranden?