Praten, maar niet over kernwapens
Noord-Korea stuurt volgende maand atleten, hooggeplaatste officials en een groep cheerleaders naar de Olympische Winterspelen in het Zuid-Koreaanse Pyeongchang. Dat hebben de delegaties van Noord- en Zuid-Korea afgesproken tijdens hun overleg aan de grens.
De toezegging is een opsteker voor Seoel, dat deelname van Noord-Korea ziet als een veiligheidsgarantie voor het evenement en als het begin van een periode van toenadering tussen noord en zuid. Pyongyang belooft ook Noord-Koreaanse journalisten en een taekwondo-demonstratieteam te sturen.
Vertegenwoordigers van beide landen zaten gisteren voor het eerst in twee jaar tegenover elkaar, nadat de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un in zijn nieuwjaarstoespraak een opening had geboden en de Verenigde Staten en Zuid-Korea hun jaarlijkse legeroefeningen in de lente hadden uitgesteld.
Voor het oog van de camera's schudden de Zuid-Koreaanse minister van Hereniging Cho Myoung-gyon en het Noord-Koreaanse delegatiehoofd Ri Son-gon, voorzitter van de Commissie voor de Vreedzame Hereniging van het Vaderland, elkaar de hand. Ri zei te hopen dat de gesprekken een "nieuwjaarsgeschenk" zouden vormen voor het Koreaanse volk, "dat hoge verwachtingen koestert voor deze ontmoeting".
Het overleg duurde elf uur. 's Avonds werd een gemeenschappelijke verklaring uitgestuurd, waaruit niet meteen duidelijk was welke atleten Noord-Korea naar de Spelen afvaardigt. Naar verwachting gaat het om het kunstschaatspaar Ryom Tae-ok en Kim Ju-sik, dat zich in september plaatste voor Pyeongchang. Buiten hen zijn er niet veel andere Noord-Koreaanse atleten die op de Winterspelen op niveau zouden kunnen presteren.
Van ramkoers tot toenadering
De twee landen spraken ook af de contacten op militair niveau nieuw leven in te blazen. Een militaire hotline die sinds februari 2016 is afgesloten zal vanaf deze ochtend weer operationeel zijn. Door het ontbreken van communicatielijnen tussen beide legers bestond de vrees dat grensschermutselingen gemakkelijk konden escaleren. Afgelopen november schoten Noord-Koreaanse soldaten in zuidelijke richting nadat een overloper naar de zuidkant was gerend. Dat had kunnen uitmonden in een vuurgevecht.
De toenadering tussen beide landen is opmerkelijk na maanden van oplopende spanningen over het zich snel ontwikkelende nucleaire wapenprogramma van Noord-Korea. Afgelopen zomer lagen de Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van Zuid-Korea, en Noord-Korea op ramkoers. Elke poging tot toenadering vanuit het zuiden werd door Noord-Korea genegeerd en zowel Seoel als Tokio werden door het regime bedreigd. Enkele olympische delegaties uitten hun twijfels over de veiligheid tijdens de Spelen. In zijn nieuwjaarstoespraak sloeg Kim ten aanzien van Zuid-Korea plotseling een andere toon aan. Hij zei dat de Spelen "een succes" moesten worden en dat Noord-Korea "openstaat voor dialoog".
Hoewel de gesprekken van gisteren als een succes voor beide delegaties kunnen worden gezien, is het onderliggende probleem er niet mee opgelost. De internationale gemeenschap, de VS voorop, eist dat Noord-Korea zijn nucleaire wapens onvoorwaardelijk opgeeft. Pyongyang heeft gezworen dat nooit te zullen doen. De Noord-Koreaanse delegatie maakte nog eens duidelijk dat discussie over de kernwapens ongewenst is. Volgens delegatiehoofd Ri zou die discussie de relatie tussen de Korea's weer 'schaden'. "Onze wapens zijn alleen gericht op de Verenigde Staten, niet op onze broeders, China of Rusland", zegt Ri.
De komende weken zullen beide landen verder onderhandelen over de deelname van het noorden aan de Winterspelen. Volgens Zuid-Korea reageerde het noorden 'positief' op het voorstel om de olympische delegaties tijdens de openingsceremonie op 9 februari samen en onder een gemeenschappelijke vlag het stadion in te laten lopen.