Peeters heeft nog werk met verlofplan
Via loopbaansparen kan de werknemer extra vakantie nemen als hij het nodig heeft. Maar kan hij dat al niet via tijdskrediet of loopbaanonderbreking? Het grote verschil: het nieuwe systeem dat minister van Werk Kris Peeters (CD&V) voorstelt, kost de sociale zekerheid nauwelijks geld.
Wat harder werken wanneer het druk is, wat extra vakantie als je er echt nood aan hebt. Dat is het principe van loopbaansparen. De werknemer zou, in overeenstemming met zijn werkgever, jaarlijks een aantal vakantiedagen als extralegaal voordeel kunnen opbouwen. Hij kan zijn opgespaarde vakantiedagen over de jaren en zijn verschillende werkgevers heen op een latere datum opnemen.
Het is een van de voorstellen die Peeters in de ruimere discussie over werkbaar werk op tafel gooit (DM 28/10). Zijn uitgangspunt: we moeten allemaal langer werken, maar hoe houden we die carrière draaglijk? Wat extra vakantie kan helpen.
Maar er bestaat al een regeling om extra vakantie te nemen wanneer het je even te veel wordt: tijdskrediet. De vorige en deze regering verstrengden de voorwaarden voor dit systeem fors. Wat is het grote verschil? Het loopbaansparen kost de sociale zekerheid weinig of niets. De extra vakantie wordt betaald door het krediet dat de werknemer zelf opbouwde.
Nieuwe tijden
Bovendien gaat het niet enkel om even uitpuffen na een zware periode. De werknemer moet ook via het systeem meer grip krijgen op zijn loopbaan. Hij beslist wanneer hij een tandje bijsteekt en wanneer de riem er even af kan. De factor autonomie en zelfbeschikking is ook een van de sleutelelementen als het over het werkbaar werk gaat.
Toch zijn er nog fundamentele vragen te stellen bij het nieuwe systeem van Peeters. Want mogelijk zal lang niet iedereen die extralegale vakantiedagen kunnen bedingen bij zijn werkgever, waarschuwen de vakbonden. Wat doe je bijvoorbeeld met interimcontracten? En sta je als werknemer sterk genoeg om je vakantiedagen ook op te nemen? Of zal dat vooral een excuus zijn om mensen net harder te laten werken? Zij pleiten voor een rehabilitatie van het tijdskrediet. Daar zijn de rechten voor elke werknemer gelijk.
De werkgevers van hun kant klagen onder meer dat er intussen al voldoende verlofsystemen bestaan. Lees: als het loopbaansparen er komt, moet er (verder) gesnoeid worden in bijvoorbeeld tijdskrediet of ouderschapsverlof. De sociale partners zijn dus wel bereid over het voorstel van Peeters te praten, maar maken groot voorbehoud.
Specialist Jan Denys van Randstad steunt de aanpak van Peeters. "De arbeidsmarkt is fel veranderd", stelt hij. "Steeds meer mensen hebben verschillende werkgevers over hun hele carrière. Terwijl het vroeger de fabriek of het kantoor de plek was waar de rechten van de werknemer werden vastgelegd, is het nu logisch om de rechten en de verantwoordelijkheid aan de persoon zelf toe te wijzen." Zoals bij het loopbaansparen, dus. "Het moet een echt recht worden van de werknemer", stelt hij. Maar ook de werkgevers moeten uit hun kot komen en zo veel als mogelijk de verloven ook toekennen. "Alleen zo tonen ze dat ook zij echt mee zijn met hun tijd."
Twee systemen naast elkaar
Peeters wil zelf de brug maken tussen tijdskrediet en loopbaansparen. Op een speciale website zal je op termijn kunnen nagaan op welke verloven en (extralegale) vakantiedagen je nog recht hebt. Zo blijven beide systemen naast elkaar bestaan. Alleen moeten de sociale partners nog heel wat praktische en ideologische obstakels uit de weg ruimen. Bovendien is dit maar één element in de grote discussie van werkbaar werk. Eerstvolgende afspraak is een grote rondetafelconferentie op 17 november. En de gesprekken staan nog nergens.