Tom Barman dEUS versus Boris Daenen Netsky

Muzikanten als Tom Barman en Boris Daenen samen rond de tafel krijgen is geen sinecure. Hun agenda blijkt stevig dichtgeplamuurd met concertafspraken in verschillende Europese landen, en bovendien zitten beide muzikanten elders met hun hoofd. 2, de langverwachte nieuwe plaat van Netksy, komt na het weekend uit. En een paar dagen voor onze eerste poging tot afspraak gebeurt wat niemand had zien aankomen: dEUS ploft vanuit het niets een nieuwe cd in de rekken.

Die plotse coup bleef niet zonder gevolg. Op het moment dat we elkaar ontmoeten - op het terras van het Antwerpse café Zeezicht, omdat je daar kunt roken - heeft Following Sea net goud gekregen. De zevende van dEUS staat niet alleen afgetekend op één in België, maar ook in Frankrijk, Zwitserland, Italië en Duitsland is de respons uitstekend. Zelfs in 'rare' landen als Bulgarije en Hongarije wandelt de cd de charts binnen, en zowel de Griekse als Roemeense hitparades verwelkomen Following Sea meteen op twee. "We doen het blijkbaar nogal goed in failliete landen", lacht Barman.

Tom, hoe heb je het nieuws van die nieuwe dEUS-cd eigenlijk zo lang kunnen stilhouden?

Barman: "Moeilijk! In 't stad werd er toch al druk over gespeculeerd, hoor. Op een bepaald ogenblik verdacht ik CJ Bolland (beste vriend van Barman, met wie hij samen het danceproject Magnus heeft, red) er zelfs van om met een pancarte op de Grote Markt rond te lopen (lacht). Wist jij ervan, Boris?"

Daenen: "Ja. ik had het van CJ gehoord (lacht)."

Barman: "Zie je wel! Die gast hángt! Ik dacht al dat hij het was! Iedereen die mijn pad kruiste, begon bijna automatisch over die nieuwe plaat. Dat kon geen toeval meer zijn. Maar ik snap Ceej natuurlijk wel: ze vragen hem om de haverklap hoe het zit met een nieuwe Magnus. Wat moet hij dan antwoorden?"

En? Hoe zit het nu met de nieuwe Magnus?

Barman: "(lacht) Dat is mijn volgende project. We hebben al vijf, zes songs klaar."

Even terug naar vorige zomer. Boris, jij hebt de ramp op Pukkelpop van heel dichtbij beleefd. Letterlijk: op een paar meter van waar jij speelde, heeft een jong koppel het leven gelaten tijdens de storm, terwijl jij zelf van de draaitafels weg moest rennen. Wat doet dat met iemand ?

Daenen: "Dat optreden vergeet ik nooit meer. Het was nochtans prachtig begonnen. Tijdens de set zat ik vol adrenaline. En het publiek werd euforisch toen het onweer losbarstte. Het was het beste publiek dat ik ooit voor me had. De elementen stonden aan mijn kant, of toch een minuut lang. Ik had niet direct door wat er aan de hand was, en dus begon ik nog wat harder te draaien. Maar ineens scheurt het zeil van de Boiler Room, en begint het binnen te hagelen. Op mijn computerscherm zijn de sporen daar nog altijd van te zien."

Zei niemand dan dat je weg moest?

Daenen: "Op een bepaald ogenblik zag ik dat er geen tent meer achter ons stond. Tentpalen stonden schots en scheef. Toen kwam iemand me vertellen dat ik nog dertig seconden had om m'n boeltje te pakken. Ik greep drummer Michael Shack vast, en zei dat we zo snel mogelijk weg moesten. Ik schreeuwde, want hij wilde nog rustig z'n instrumenten van het podium halen.

"In de backstage werd ik vooral getroffen door heavy beelden. Terwijl wij alles aan het inladen waren, werden meisjes in shock op een brancard binnengedragen. Ik heb nog met een paar slachtoffers gepraat, maar wat kun je zeggen op zo'n moment? Ik ben wél blij dat mensen me achteraf hebben bedankt omdat ik zo lang verder bleef spelen: op die manier beslisten heel wat festivalgangers om binnen te blijven, waar het iets veiliger was dan in de storm.

"Het was vooral een hele rare situatie om in de backstage tussen twee werelden geprangd te zitten. Ik zag een paar dj's - ik zal uit kiesheid geen namen noemen - die zich in de backstage te pletter zopen, en al te fucked up waren om nog iets te merken. En aan de andere kant werden gewonde mensen binnengebracht. Heel pijnlijk."

Wanneer kwam voor jou de shock?

Daenen: "Eigenlijk pas een dag later. Ik heb achteraf zelfs nog een festivalset afgezegd, omdat ik in een tent moest draaien. Het was best wel traumatisch: ik denk nog vaak aan hoe ik stond te feesten, terwijl er buiten mensen stierven... De volgende dag was dan ook niet leuk: ik kreeg om de haverklap telefoon van binnen-en buitenlandse journalisten, terwijl ik de hele tijd dacht: laat me alsjeblieft met rust."

Tom, jij moest pas later op het weekend spelen.

Barman: "Klopt, ik heb het drama dus niet van dichtbij beleefd, maar de betrokkenheid blijft natuurlijk groot. Ik heb wel met Mauro gebeld. Die stond gelukkig nog op de parking van Pukkelpop, en kwam zijn auto niet uit. De volgende dag op Lowlands was ik helemaal van m'n melk. En de gelatenheid in Nederland maakte het nog erger. Ik voelde verrassend weinig empathie. Ofwel begonnen ze er niet eens over, ofwel begonnen wij er over, en lieten ze uitschijnen dat zo'n drama nooit bij hen zou kunnen gebeuren. Terwijl het verdomme van meet af aan duidelijk was dat het om een natuurramp ging, en er geen menselijke fout in het spel was."

Hebben jullie allebei een druk festivalseizoen in het vooruitzicht?

Barman: "Rock Werchter wordt ons grootste festivalconcert deze zomer. Om wat wedstrijdritme op te doen, spelen we voordien nog een clubshow in Moskou, en op Rock Voor Specials (een festival voor mensen met een verstandelijke beperking, red). Al ga ik daar dit keer niet in het publiek. Dat is me vorige editie nogal zuur opgebroken. Ik hoef er geen tekeningetje bij te maken: ik heb daar héél innige omhelzingen van mensen gekregen (lacht). Maar de tijd dat ik nog zenuwachtig was voor Werchter is voorbij. De oudere songs zouden intussen wel in onze vingers mogen zitten. Het zou na al die jaren maar erg zijn, nee?"

Daenen: "Bij mij ligt dat anders. Ik begin nog maar net op te treden met een livegroep; ik heb het gevoel dat ik nog veel moet leren. Het is toch een ander soort stress: als er één van de tweehonderd kabeltjes niet werkt, kan alles om zeep zijn."

Tom, op de nieuwe plaat zing je: 'Maybe I should start acting my age'. Voel je je echt veertig als je weer in een tourbus klimt?

Barman: "Godverdoeme! Van die hele plaat neem je net die ene zin. Die song gaat trouwens over iets anders. Over een existentiële crisis in een club, terwijl de dj net 'Conga' van Miami Sound Machine oplegt. De muziek die gedraaid wordt, is van de eighties, dus echt iets voor mijn generatie. Alleen: als ik ga dansen heb ik geen nood aan muziek uit het verleden."

De vraag was: vind je het tourleven slopender dan vroeger?

Barman: "Dat vraag je wel aan iemand die zogoed als geboren is op een tourbus (lacht). Slopend? Natuurlijk. Maar ik vind steeds sneller m'n ritme. Je hebt ook al eens vervelende momenten op tour, maar die kun je elders net zo goed hebben. Liever een dood moment terwijl achter het venster de wereld aan mij voorbijtrekt, dan wanneer ik thuis zit. In het slechtste geval wordt het vriendinnetje van iemand in de band na drie dagen knettergek. Dat is al gebeurd, trouwens."

Wat is het beste tijdstip om op een festival te spelen? Vroeg op de dag of als afsluiter?

Daenen: "Deze zomer speel ik een paar keer op een main stage. Ik moet meestal niet headlinen, alleen op Pukkelpop straks, maar ik ben eigenlijk altijd tevreden over de timing: vandaag kun je mensen de klok rond laten dansen op festivals."

Barman: "Het perfecte tijdstip om te spelen is tussen twee slechte groepen (lacht). Helaas kun je dat soort dingen niet contractueel laten vastleggen. In Verona staan we bijvoorbeeld tussen Mark Lanegan en Sigur Rós. En op Rock en Seine hebben ze ons net voor Noel Gallagher en The Black Keys gezet."

Zijn jullie zelf fervente festivalgangers?

Daenen: "Ik ga al van mijn vijftiende naar festivals. Dour, Pukkelpop, Feest in het Park, Les Ardentes. Maar de laatste jaren sta ik er altijd zelf."

Barman: "Net voor mijn eerste keer Werchter had ik een hele nacht in een pitatent moeten werken, tot acht uur 's morgens. De dag daarop heb ik de hele dag door geslapen. Dus in feite was het eerste festival dat ik bewust beleefde, er een waar ik zelf stond met dEUS. Ik probeer sindsdien wel altijd zo veel mogelijk groepen mee te pikken na ons eigen concert. Toen we er na Pocket Revolution stonden, sloot dEUS af. Dat was magisch. Nadien zijn we nog eens headliner geweest, maar dat was op een zondag. Een heel ander gevoel. Je merkte dat iedereen op de wei pompaf was.

"Mijn slechtste Werchter was toen ik met De Jeugd Van Tegenwoordig in de Marquee stond. Tim Vanhamel en ik waren met De Jeugd in Antwerpen op stap geweest. Wij twee hadden amper 42 minuten geslapen, maar Freddy (Tratlehner alias Vjeze Fur, red) drong aan om mee op te treden. Toen ik tegen beter weten in instemde, dacht ik echt: I should start acting my age. Zeker toen ik er niets beters op vond dan de enige twee zinnen te rappen die ik kende, en dan maar in het publiek te duiken (lacht)."

Zien jullie elkaar nog deze festivalzomer?

Daenen: "Op Sziget spelen we op dezelfde dag. En op Werchter missen we elkaar op een haar na: we spelen op verschillende data."

Boris, jij zei dat op festivals spelen fijn is omdat het publiek echt zin heeft om te feesten. Ze komen niet speciaal voor jou en daarom kan je hen moeilijk teleurstellen.

Barman: "Dat is heel filosofisch. Je kunt alleen maar winnen."

Daenen: "Dat klopt toch? Bij een zaalconcert trek je geen nieuw publiek aan. Die betalen nooit dertig euro voor een act die ze niet kennen. Maar op een festival kun je vrijblijvend een onbekende act checken. Aan mij om het publiek een reden te geven om te blijven staan. De druk in de AB woog voor mij veel zwaarder: de productie was groter, en ik wilde dat iedereen overweldigd zou worden. Ze hadden er per slot van rekening ook genoeg geld voor neergelegd. "

Barman: "Ik ben niet zo'n held die enthousiast nieuwe zieltjes probeert te winnen of zoals Bruce Springsteen iedereen probeert te betrekken. Het hangt er waarschijnlijk van af of je van nature een ronselaar bent, of net beter tot je recht komt in een niet-hostiele omgeving. Ik heb een dEUS-minded omgeving nodig. Nu, dancemuziek blijft natuurlijk sowieso wervender, handjes in de lucht... Of nee, dat was jij niet (lacht)."

Daenen: "Ik vind het minder moeilijk om op een grote weide te spelen dan in een intieme club. Waarschijnlijk omdat ik in die club het wit in iemands ogen kan zien. Het is stom om toe te geven, maar als er vierhonderd mensen staan te dansen, en ik kijk nét naar die ene mens die geeuwt, kan ik me moeilijk nog op iets anders focussen. Dat moet ik dringend afleren."

Weinig geeuwende fans in Oost-Europa. Daar heeft Netsky alvast een hele roedel geschifte fans rondlopen.

Daenen: "Er is zelfs een meisje dat me overal volgt. Meestal zie ik daar de grap wel van in. Ik kreeg ginds ook ooit een meisje in de gaten dat een heel concert lang stond te huilen op de eerste rij. Toen dacht ik: hey, er zit blijkbaar toch heel wat soul in onze muziek (lacht). Maar soms is het ook gewoon raar. Er heeft thuis bijvoorbeeld al een paar keer een grootmoedertje voor de deur gestaan die met mij op de foto wilde. Die bleek dan voor haar kleinzoon. En in Zuid-Afrika ging ik ooit even het publiek in om een handtekening te zetten. Tien minuten lang liet de massa me niet meer los (lacht). Nadien kwam ik bloedend en met gescheurde kleren terug het podium op. Dan slik je achteraf wel even."

Barman: "Over geweld kan ik meespreken: in de jaren 90 werden wij gevolgd door twee fijne zussen, die er de minder fijne gewoonte op nahielden om voortdurend op elkaar te slaan tijdens ons concert. Geloof me: de charme ging daar héél snel van af. Zes jaar geleden was het laatste grote incident, met een behoorlijk psychotisch meisje dat dacht dat ik haar onder een Israelische alias brieven verstuurde. Nick Cave had het in dat verband ooit over the tightness around their eyes. Fans die niet helemaal sporen, hebben altijd een strakke blik. Inmiddels weet ik dat je die beter mijdt."

Hoe verklaar je de aanwezigheid van zulke fans? Al bij al maken jullie helemaal geen extreme muziek?

Barman: "Daar heeft het niets mee te maken. Die fans komen overal voor. De zaak is hoe je ermee omgaat. Vandaag zie ik de nutcases van mijlenver aankomen. Dat was om mijn 24ste wel anders. Toen ik zo oud was als Boris, dook ik overal diep in. Ik wilde álles meemaken. Alles zien, om rijker te worden als mens. Nu ja, ik vrees dat ik daar nog steeds van overtuigd ben."

Is het spannender, met een groep op tournee? Of toch liever alleen op pad?

Daenen: "Als ik op m'n eentje in Australië of Nieuw-Zeeland draai, trek ik er veel sneller op uit om de wereld te ontdekken. Omdat er dan niemand is die op de rem komt duwen. Heel bevrijdend. Al raak ik er dan nogal snel van overtuigd dat ik het zonder slaap ook wel red."

Barman: "Ik ben twee jaar geleden nog achtergelaten op de tourbus. Ik had een Russische fotografe ontmoet, die me op sleeptouw had genomen. De rest van de band vond me niet, en besloot uiteindelijk om verder te trekken. De pech was dat ik m'n gsm niet bij had. Gelukkig hadden we net het laatste concert van de tour gespeeld, en kon ik met het vliegtuig nog naar huis. Goede tip voor Boris: ken altijd drie telefoonnummers uit je hoofd. Bij mij zijn dat die van mijn drie beste maten."

Over een andere vriend gesproken: samen met Stef Kamil Carlens zet je op zaterdag 22 september je schouders onder een nieuw benefietconcert.

Barman: "De Antwerpse vzw Ademloos wil opnieuw de strijd aanbinden tegen het BAM-tracé voor de uitbereiding van de Antwerpse ring. Ademloos schuift het Meccanotracé als alternatief naar voren, waarbij de autoweg verder van de stad komt te liggen. Eind september speel ik daarom met Stef, Raymond van het Groenewoud, Helmut Lotti en anderen in De Roma. We willen vooral het stadsbestuur wakker maken, zodat ze luisteren naar alternatieven voor een heel ingrijpend project."

Wordt het een herhaling van 0110?

Barman: "Nee, dit is veel kleinschaliger. Ik heb me geëngageerd omdat Ademloos een duidelijke opdracht heeft, en het doet zonder subsidie. Ik vond het maar normaal om hen te helpen."

Is er geen behoefte aan een nieuwe 0110? Of maakt het je niet uit wie de volgende verkiezingen wint?

Barman: "Ik moet toegeven dat ik daar nu niet zo mee bezig ben. Ik weet niet of het uiteindelijk nog zo veel uitmaakt of rechts dan wel links aan de macht komt. Al worden mijn vrienden razend als ik dat zeg."

Daenen: "Ik ben ook weinig met politiek bezig geweest, al komt dat vooral omdat ik nauwelijks in België ben. Ik zit ook niet op een overwinning van rechts te wachten, maar ik maak me eerder kwaad over andere zaken die mislopen. De cultuursubsidies bijvoorbeeld: minister Schauvliege wil straks snijden in de toelage aan de vzw 5 voor 12. Dan is het allicht gedaan met Petrol, de enige undergroundclub in Antwerpen. Dat is zonde, want in vergelijking met het buitenland is de feestsector en festivalsector heel bloeiend bij ons."

Boris, jouw nieuwe plaat komt na het weekend uit. '2' is niet echt een inspirerende titel.

Daenen: "Dat is niet erg: ik had wel verwacht dat mensen erover zouden struikelen. Maar hey, Led Zeppelin raakte daar vroeger toch ook mee weg? (lacht). Weet je, ik had zo'n tweehonderd titels in mijn hoofd. Maar er was maar één titel die de hele plaat overkoepelde. Nu vat het alles samen."

Heel wat bekende gasten doen mee aan die plaat.

Daenen: "Om te beginnen twee mensen uit de Britse drum-'n-bass-scene: Dynamite, een MC uit Londen, die bekend is van Roni Size en Reprazent. Verder ook nog Diane Charlemagne, die nog op Inner City Life van Goldie heeft gezongen. En Selah Sue, met wie ik al lang wilde werken."

Bijna had die man naast je trouwens ook een rol versierd op je plaat.

Barman: "(theatraal) Ja, ik heb hem maandenlang gestalkt: 'Allez Boris, laat mij nu eens iets zingen op jouw plaat.' Uiteindelijk mocht ik, maar het is afgekeurd."

Daenen: "(licht gegeneerd) Dat is niet waar. We hadden allebei gewoon te weinig tijd om die song af te werken."

Barman: "Ik kan er wel tegen, Boris. Ik zal het wel ergens anders voor gebruiken (grijnst). Boris mailde me tijdens een tour of ik eens naar een nummer wilde luisteren. En of ik er iets mee kon aanvangen. Ik had wel zin, maar ondertussen was er dus die tour, en de opnames van Following Sea. Ik ben met een smoes uit de studio moeten glippen, om ergens in een vochtige kelder in Mortsel m'n ruw idee op band te zetten. Ik ben drie uur bezig geweest met vocals in te zingen. Maar dat volstond niet."

Daenen: "Ik vond nochtans dat je een sterke hook had gevonden."

Barman: "Wel, dat vond ik dus ook. Sterker dan wat er nu op staat, maar bon. Die zangeres die je nu gebruikt hebt: wát een stem. Maar voor de rest... ik dacht: 'allez gast, zwanst na nie!' (lacht)."

Daenen: "Als je het nog eens met een ander nummer wilt proberen, Tom: altijd welkom."

Barman: "Maar dat is het 'm net! Ik héb niet geprobeerd. Weet je wat je had moeten doen? Mij laten zingen waar ik goed in ben. Dat is het parlandodeel en het refrein. En Diane kon dat andere gedeelte van mij overnemen. Dat was een killer geweest."

Hoe hoog schat je Boris in, Tom?

Barman: "Hij is een heel straffe producer. Hij combineert waar de Belgen het best in zijn, dance met een opmerkelijke openheid. Hij zoekt niet krampachtig naar de hipste mensen om mee samen te werken. Maar het lukt hem toch om in clubs te scoren. Cool."

Boris, vorige week moesten we dit gesprek verplaatsen omdat je doodziek was. En toen een reporter van onze krant je vorig jaar volgde in Londen, kotste je de backstage vol. Leef je volgens zo'n hels bioritme dat je zienderogen aftakelt?

Daenen: "Dat is heel erg overtrokken. Vorig jaar werd ik toevallig gevolgd toen ik oververmoeid en ziek was. En vorige week heb ik ook in bed gelegen. En dat was het. Nu, Ik ga niet ontkennen dat ik een zwaar slaaptekort opbouw. Vorig weekend heb ik in drie dagen tijd welgeteld twee uur geslapen. Dat is niet gezond, uiteraard. Maar het voelt niet aan alsof ik mezelf sloop."

Wat is de aantrekkingskracht van zo'n leven?

Daenen: "Ik heb het nodig, denk ik. Als ik echt zou willen, dan kán ik slapen hoor. Maar ik zak liever af naar afterparty's en preparty's. Er is altijd wel iets te doen. En ik hang te graag rond met de verkeerde types. (lacht)"

Barman: "Ik was ook zo. Correctie: ik bén nog zo. In mijn hoofd heb je twee soorten mensen: diegenen die graag tot 's morgens feesten en dingen meemaken, en anderen die nog voor hun dertigste merken dat zo'n leven niet aan hen besteed is. Dat was indertijd het probleem met Craig Ward, toen die nog als gitarist bij dEUS speelde."

Daenen: "Ik voel me zelfs beter als ik doodop ben en een concert in het vooruitzicht heb, dan dat ik thuis lig te suffen in de zetel. Op een maffe manier blijf je ook gezonder met deze levensstijl."

Barman: "Dat klopt: microben en alle andere vetzakkerij speel je gewoon uit je lichaam tijdens een concert."

Wat gebeurt er tien minuten voor jullie het podium op moeten?

Barman: "Wat we vooral nodig hebben, is rust. Alle stalkers en mensen met tightness around the eyes moeten op dat ogenblik buiten. Verder trek ik een proper hemdje aan, schenk een wodka-appelsap in en rook een sigaret."

Daenen: "Waw, dat is rustig. Ik heb een uitbarsting nodig voor elke liveshow. Vlak ervoor zonder ik me af in een kamertje om te roepen en wat op de muren te kloppen. Ik hoorde backstage ook dat sommige muzikanten wel eens masturberen voor ze een concert spelen. Nooit geprobeerd."

Barman: "Dat kan alleszins geen gitarist zijn. Die doen dat op het podium (lacht)."

Jullie lijken alletwee einzelgängers, maar gek genoeg blijken jullie toch allebei een groep nodig te hebben.

Daenen: "Ik werk het liefst van al alleen, dat klopt. Maar ik heb op dit moment absoluut goede muzikanten rondom me nodig. Zij moeten meteen kunnen uitvoeren wat er in mijn hoofd speelt."

Barman: "Voor mij is die vergelijking te kort door de bocht. Ik werk inderdaad alleen. Maar dat maakt van mij geen einzelgänger. Alle muziek die ik schrijf, schrijf ik in functie van de groep. Ik speel graag samen. I love it. I need it. Bij Boris en andere slaapkamerproducers ligt dat misschien anders. Iemand zei me onlangs nog: dansmuziek is muziek die gemaakt wordt door mannen in hun slaapkamer, voor àndere mannen in hun slaapkamer."(hilariteit)

Daenen: "Als ik mensen betrek bij een demo, willen ze mijn ideeën te vaak helemaal veranderen. Daar kan ik niet mee om. Al lijkt daar intussen verandering in te komen: ik werk veel meer samen met mijn band, en dat werkt."

Barman: "Ik sluit niet uit dat ik vroeg of laat nog eens een soloplaat maak. Maar niet nu. Ik heb ooit eens een aanzet genomen, maar uiteindelijk heb ik nu nog altijd geen songs liggen die ik enkel solo zou kunnen brengen."

Daenen: "Geloof er maar niets van: morgen ligt er zonder dat iemand het verwacht had, een soloplaat van Tom Barman in de winkels. Hij weet nu toch hoe het moet (lacht)."

Netsky live speelt op 28 juni op Rock Werchter en op 16 augustus op Pukkelpop. dEUS speelt op 29 juni op Werchter.