'Vrouwen, stop met elkaar de les te spellen'
De epische strijd over wie de beste moeder is, woedt al langer. Cupcakemama's tegen carrièremoeders. Natuurlijke bevalling tegen rugprik. Borst tegen fles. Maar hoe ernstig nemen vrouwen die Mommy Wars? We vroegen aan vier moeders die duidelijke keuzes maakten of zij die mediagenieke oorlog herkennen, en hoe ze daarmee omgaan. 'Elke vrouw moet voor zichzelf uitmaken hoe ze het doet, maar ik vind...'
Eind maart. Een paar dagen na de geboorte van mijn dochter zag ik in de marge van mijn hormonaal gestuurde blikveld woedende berichten passeren op Facebook. Minister van Werk Monica De Coninck was de kop van Jut omdat ze het had gedurfd vrouwen aan te sporen om voltijds aan de slag te blijven, ook eens ze moeder zijn. Een paar maanden lag Yahoos nieuwe CEO Marissa Mayer onder vuur. Ze was zeven maanden zwanger en liet weten dat ze na twee weken zwangerschapsverlof alweer aan de slag wilde. De pagina's van de mamabloggers ontploften zowat van verontwaardiging.
Rond dezelfde periode gonsden de Britse kranten van de reacties van woedende yummy mummies die zwaar beledigd waren door de uitspraken van Cherie Blair. Zij had in een speech gezegd dat vrouwen die een goed verdienende echtgenoot zochten zodat ze zelf thuis konden blijven om voor de kinderen te zorgen, het slechte voorbeeld gaven. Het onderwerp werd bij ons opgepikt, en aan relatiedeskundige Rika Ponnet vroeg de krant Het Nieuwsblad meer tekst en uitleg. Cupcakemama's, zei Ponnet, zo worden ze hier genoemd, die vrouwen die liever niet werken. Boem. De toorn van zowat alle vrouwen die niet voltijds werken en wel eens een muffin bakken daalde op haar neer. En op Monica De Coninck, alweer.
Met mijn kind op schoot scande ik de berichten. Waar had iedereen het toch over? Van waar kwam die animositeit? Sinds wanneer was er iets mis met werken? Of met cupcakes bakken?
Het boek The Mommy Myth bracht antwoorden. In dit Amerikaanse werk uit 2005 schetsen de auteurs, twee vrouwelijke academici, de context van het neologisme momism. Het moederschap als ideologie. Meteen begreep ik waarom veel van mijn medemoeders in plaats van solidair te zijn het sinds mijn zwangerschap niet hadden kunnen laten me de les te spellen over eender welke keuze die ik maakte. Rugprik? Ha nee, een echte vrouw bevalt natuurlijk. Flesvoeding? Ha nee, een goede moeder geeft de borst. Blijven werken? Een moeder die haar kind niet zelf kan ophalen aan crèche of school, was er beter niet aan begonnen. Echt gehoord, ik verzin dit niet.
In Amerika woeden al een paar decennia de Mommy Wars, of Moederoorlogen, een epische strijd over wie de beste moeder is. In de ene hoek van de ring staat gewapend met blog en deegrol de koekjesbakkende, altruïstische huismoeder. In het andere kamp, gewapend met laptop, Blackberry en strak in het grijze mantelpak, de egoïstische carrièremoeder. De een staat lager op de sociale ladder omdat ze geen betaalde arbeid verricht, maar scoort moreel gezien meer punten omdat ze zich tenminste niet schuldig hoeft te voelen tegenover haar kinderen. De ander is dan wel productief, maar ook overwerkt, afwezig, egocentrisch en bijgevolg een slechte moeder.
Bij ons heeft het fenomeen niet echt een naam, maar het is er wel. Ook hier zijn de morele oordelen die vrouwen over elkaar vellen niet van de lucht. Voor de prijs van de beste gaan moeders met elkaar over alles in de clinch. En hoewel de tweespalt huismoeder-carrièremoeder bij ons minder prangend is, omdat we hier betaalbare kinderopvang hebben, geeft de heisa die het woord cupcakemama's veroorzaakt vooral aan dat op dat gebied van alles aan het bewegen is. Feministen eisen niet alleen het recht op werk en gelijk loon, maar ook het recht om te mogen zorgen. En de discussies over wie er is voor de kinderen zijn even bitsig als die over natuurlijk bevallen, katoenen luiers en borstvoeding.
Waarom doen vrouwen dat? We vroegen het de experts, vier door de wol geverfde moeders die persoonlijke keuzes maakten en zich niets - of toch weinig - aantrekken van de morele oordelen.