Koning zegt nee tegen nieuwe verkiezingen
Koning Albert zal nooit nieuwe verkiezingen toestaan als uitweg voor de politieke crisis. Dat heeft hij een aantal partijvoorzitters al maanden geleden duidelijk gemaakt. ‘Ze moeten maar hun plan trekken’, klonk het over PS en N-VA.
De politieke impasse zorgt duidelijk niet alleen in de Wetstraat voor de nodige kopbrekens, maar ook in Laken. Koning Albert heeft het daarbij niet altijd onder de markt gehad. Eén zaak heeft hij echter in oktober al klaar en duidelijk laten verstaan aan de politieke wereld. Nieuwe verkiezingen zijn voor hem geen oplossing voor de crisis. Dat blijkt uit het boek Koning zonder land dat vandaag in een Nederlands- en Franstalige versie verschijnt.
Als de koning begin oktober achtereenvolgens Groen!-voorzitter Wouter Van Besien, diens Ecolo-collega Jean-Michel Javaux en cdH-voorzitster Joëlle Milquet ontvangt, is hij in alle staten. “Ik heb hem nog nooit in zo’n toestand gezien”, aldus een van de politici die hem die ochtend zagen. “Het gesprek was ongelofelijk. Hij heeft me gezworen dat hij nooit zou toestaan dat er nieuwe verkiezingen komen.”
“Ze moeten maar hun plan trekken”, klonk het als waarschuwing aan PS en N-VA, die er niet in slagen een akkoord te sluiten. “Ze kunnen voor mijn part nog vijf maanden onderhandelen als ze dat willen, maar ik teken nooit een besluit om naar nieuwe verkiezingen te gaan. Ik zal dat niet toelaten! Daar is geen sprake van.”
Een dag na deze niet mis te verstane boodschap geeft de koning een bemiddelingsopdracht aan Bart De Wever. Het paleis heeft er alles aan gedaan om te vermijden dat de N-VA-voorzitter aan zet komt. Tevergeefs. De audiëntie met De Wever verloopt voor het eerst sinds de verkiezingen in aanwezigheid van Jacques van Ypersele de Strihou. De kabinetschef van de koning zit daar niet toevallig, merkt een partijvoorzitter op. Het paleis weet dat het voortbestaan van de Belgische monarchie De Wever niets kan schelen. Het is veiliger om iemand naast de koning te hebben die indien nodig kan getuigen en zijn versie van de gebeurtenissen voor de geschiedenis kan geven.
De aanwezigheid van van Ypersele wijst er ook op dat er plaats is voor debat, merkt een partijvoorzitter op. “Het is niet de gewoonte om de koning in een discussie tegen te spreken. Met zijn kabinetschef daarentegen is dat wel mogelijk.” Dat gebeurt vrij snel. De bijeenkomst verloopt niet echt in een ontspannen sfeer. Elk woord in het koninklijke communiqué wordt op een apothekersweegschaal afgewogen. De duur van de opdracht wordt strikt afgebakend.
Het is echter over de titel dat de spanningen het hoogst oplopen. Van Ypersele verzet er zich tegen om De Wever de titel verkenner toe te kennen, zoals de N-VA-voorzitter eigenlijk wil. Hij krijgt te horen dat die titel voorbehouden is “voor serieuze mensen”. Uiteindelijk wordt hij ‘koninklijk opdrachthouder’. >2, 11