Gat in de wet 'op maat van Uplace'

Terwijl er op verschillende vlakken een juridische strijd wordt geleverd, had Uplace al één vergunning op zak. In september 2010 kreeg het veelbesproken 'belevingscentrum' in Machelen de toelating om zijn handelsactiviteiten op poten te zetten.

Maar net die sociaal-economische vergunning dreigde vorig jaar te vervallen door verjaring. Of toch niet? Door een opvallende passage in een nieuw Vlaams decreet wordt de vergunning veiliggesteld. Het decreet wordt vandaag besproken in het Vlaams Parlement.

Het gaat om de omzetting van de zogenoemde Ikea-wet, een federale wet die de inplanting van grote winkelcentra regelt. Door de zesde staatshervorming werd de Vlaamse regering echter bevoegd en moest de federale wet omgezet worden in een Vlaams decreet. De rode draad van dat nieuwe winkeldecreet? Het versterken van bestaande winkelkernen, zoals de stadscentra. Als het ware tégen Uplace.

Toch is het net dat decreet dat het shopping- en belevingscomplex een handje helpt. Een van de bepalingen stelt immers dat de verjaringstermijn van de sociaal-economische vergunning wordt opgeschort wanneer er op andere vlakken protest wordt aangetekend.

Dat is het geval bij Uplace. De milieuvergunning is vernietigd door de Raad van State en tegen de stedenbouwkundige vergunning is beroep aangetekend. Met andere woorden: dankzij die bepaling zou Uplace safe zitten. Zolang die procedures lopen, wordt ook bij de sociaal-economische vergunning de pauzeknop ingedrukt en de verjaring uitgesteld.

Maar er is meer. Aangezien het om een nieuw decreet gaat, viel Uplace uit de boot. Toeval of niet, een tweede bepaling in het nieuwe decreet bepaalt dat die pauzeknop retro-actief ingaat, vanaf 1 juli 2014. De vergunning van Uplace die in september 2015 verviel, lijkt dus definitief gered.

'Cynisch'

"Dat er wetgeving op maat geschreven wordt van één projectontwikkelaar is onaanvaardbaar", zegt Hermes Sanctorum, Vlaams Parlementslid voor Groen. Hij richt zijn pijlen op Philippe Muyters (N-VA), als minister van Economie bevoegd voor de uitwerking van het decreet. "Ik begrijp oprecht niet waarmee N-VA bezig is: Uplace moet blijkbaar ten koste van om het even wat door de strot van de Vlaming geduwd worden."

Sanctorum krijgt steun van ondernemersorganisatie Unizo, een notoir tegenstander van Uplace. "Dit is zo cynisch dat mijn maag ervan keert", zegt Michiel Verhamme. "Het nieuwe decreet, dat bedoeld is om handelskernen te versterken, geeft een gigantisch cadeau aan Uplace. De oude politieke cultuur uit de jaren 80 is blijkbaar helemaal terug."

Muyters ontkent met klem dat dit wetgeving op maat is. "Het is logisch dat we de pauzeknop induwen op het moment dat er beroep wordt aangetekend op een ander dossier", zegt zijn woordvoerder Thomas Pollet. En het retroactief invoeren van de maatregel? "Daar moet je niets achter zoeken. Het is de datum dat de bevoegdheid overkwam naar Vlaams niveau."

Bij Uplace maken ze zich weinig zorgen. Volgens hen is hun vergunning al een tijd geleden "vastgeklikt". De eerste bouwwerkzamheden zijn immers al gestart. Ook is de economische activiteit aangevat, omdat al de helft van de verhuurbare oppervlakte is voorverhuurd. "Dat is voldoende om de vergunning in definitief in uitvoering te brengen", zegt woordvoerster Laura Van Waeyenberge.

De Machelse burgemeester Jean-Pierre De Groef (sp.a), verantwoordelijk voor het uitvaardigen van de vergunning, bevestigt die piste. Alleen: in 2014 is de vergunning met een jaar verlengd. Waarom was dat nog nodig, als de werkzaamheden al waren gestart? In 2015, toen de vergunning definitief dreigde te vervallen, liet de burgemeester onderzoeken hoe verlenging van de vergunning gegarandeerd kon worden. "Er was bijzonder veel onduidelijkheid", zegt De Groef. "Maar dat was de oplossing waarmee onze juristen op de proppen zijn gekomen."

Met het nieuwe 'winkeldecreet' wordt de laatste juridische onduidelijkheid uit de weg geholpen, zodat Uplace zeker op beide oren kan slapen.