Direct naar artikelinhoud

Duurdere sigaretten brengen te weinig in het laatje

Het is een klassieke truc van de regering: de accijnzen op tabak verhogen om het begrotingstekort mee te dichten. Maar de realiteit is een tegenvaller. De inkomsten voor 2016 liggen ruim 151 miljoen euro lager dan verwacht. En het dreigt nog erger te worden.

We zijn amper tien dagen ver in het nieuwe jaar, en de federale regering moet al een eerste tegenvaller incasseren. Voor 2016 had ze immers gerekend op 3,238 miljard euro aan belastinginkomsten uit de verkoop van tabaksproducten. Of ruim 199 miljoen euro meer dan het jaar voordien. Die extra inkomsten zouden komen uit de accijnsverhoging die begin vorig jaar werd doorgevoerd. Maar de accijnsverhoging heeft niet het gewenste effect opgeleverd. Cijfers van de FOD Financiën tonen aan dat de belastinginkomsten uit accijnzen op tabak slechts 3,087 miljard euro opbrachten. Of 151 miljoen euro minder dan verwacht. Van de verwachte 199 miljoen euro aan hogere inkomsten werd amper 48 miljoen euro of minder dan een kwart gerealiseerd.

Bij Cimabel, de Belgische federatie van tabaksproducenten, is men niet verrast. "De Belgische consumenten zijn meer dan ooit op zoek gegaan naar goedkopere alternatieven, hetzij op de groeiende illegale markt, hetzij in het buitenland, voornamelijk dan in Luxemburg en in landen uit Oost- en Zuid-Europa die via lowcostvluchten gemakkelijk en goedkoop bereikbaar zijn", zegt voorzitter Pierre Durinck. Volgens Cimabel wordt momenteel al één op de zeven sigaretten in ons land legaal aangekocht in het buitenland.

Een bijkomend probleem is dat België voor buitenlandse rokers ook steeds minder interessant wordt. Tot voor een paar jaren leefden veel handelaars aan onze grenzen van de takabsverkoop aan Fransen, Britten en Nederlanders. "Sinds de brexit en de waardedaling van het pond is de stroom aan Britten die naar ons land komen om sigaretten te kopen, serieus teruggevallen", zegt Durinck. Daarnaast is het prijsverschil tussen België en zijn buurlanden door de opeenvolgende accijnsverhogingen verkleind zodat veel buitenlandse rokers het niet meer de moeite achten om nog de grens over te steken.

Volharden in boosheid

Toch blijft de regering volharden in de boosheid. Begin dit jaar is een nog nieuwe en nog drastischere accijnsverhoging doorgevoerd. In de begroting is een bedrag van 3,349 miljard euro aan belastinginkomsten uit tabak ingeschreven. Of 262 miljoen euro meer dan de reële ontvangsten uit 2016. Cimabel vreest dat dat streefcijfer opnieuw niet gehaald zal worden. "Als de overheid niet ingrijpt, zullen de inkomsten uit de accijnzen verder blijven dalen en zal het gat in de begroting dit jaar mogelijk oplopen tot 400 miljoen euro (150 miljoen in 2016 en 250 miljoen euro in 2017, FDR). Dit wil zeggen dat de overheid op zoek zal moeten gaan naar extra besparingen of nieuwe belastinginkomsten. Een inspanning die onvermijdelijk bij de burger terechtkomt", stelt Pierre Durinck. Hij stelt voor om de accijnzen evenwichtiger over alle tabaksproducten te verdelen, waardoor consumenten hun duurdere tabaksproducten niet meer inruilen voor goedkopere.