Veiling kunstcollectie moet Lehman Brothers helpen financiële put te dempen

Algemeen wordt het faillissement van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in september vorig jaar beschouwd als dé grote oorzaak van de huidige financiële crisis. Bijna één jaar later gaat topman Bryan Marsal uit van een af te lossen schuldenberg van minstens 175 miljard euro. Steeds meer gedupeerden eisen hun geld terug. Het spreekt dan ook voor zich dat de failliete Amerikaanse bank, die momenteel in liquidatie verkeert, op diverse manieren inkomsten wil genereren. In januari huurde Lehman Brothers de Amerikaanse kunstconsulente Kelly Wright in. Wright moest de collectie kunstwerken in de verschillende Lehmanfilialen en opslagruimtes grondig inspecteren en op die manier een concrete verkoopstrategie uitstippelen. Begin deze maand startte Lehman via eBay al met de verkoop van gadgets die ze voorheen gratis meegaven aan hun klanten. In het najaar wil Lehman extra inkomsten putten uit de verkoop van hun omvangrijke kunstcollectie. In totaal gaan 650 loten onder de hamer, in drie sessies. De eerste is gepland op 1 november, nadien volgen nog twee veilingsdagen op 6 december en op 12 februari 2010. De kunstverkopen gaan telkens door in veilinghuis Freeman’s Auctioneers in Philadelphia, een regionale speler met een traditie van meer dan 200 jaar. Beoogde totaal opbrengst: 1 miljoen dollar, ofwel ongeveer 700.000 euro. “We hebben geprobeerd de kunstwerken van een prijs te voorzien in overeenstemming met hun waarde op de huidige markt”, verklaarde Anne Henry, vicepresident voor moderne en hedendaagse kunst bij Freeman’s, aan Bloomberg. “De loten bevatten heel wat aantrekkelijke werken, in aanvaardbare prijsklassen.”

Roy Lichtenstein

De Lehmancollectie bevat voornamelijk schilderijen, prints en tekeningen van moderne en hedendaagse kunstenaars uit Amerika en Europa. Absoluut pronkstuk is een print uit 1982 van de Amerikaanse popartkunstenaar Roy Lichtenstein waarop het Vrijheidsbeeld wordt afgebeeld. Lehman hoopt het werk voor minstens 21.000 euro van de hand te doen. Andere verhoopte veelopbrengers zijn een abstracte blauw-zwarte collage van de Venezolaanse artiest Arturo Herrera (10.500 euro) en een print van Frans-Amerikaanse artieste Louise Bourgeois (1.500 euro). Bourgeois’ surrealistische print toont een golvend bed met lippen. Verder gaan ook werken van de Afro-Amerikaanse visuele kunstenaar Willie Cole en van de Franse sculpteur Bernar Venet onder de hamer. Het leeuwendeel van Lehmans kunstcollectie bestaat dus uit Amerikaanse en Europese kunst vanaf de seventies. Lehman bezit in totaal meer dan 3.000 kunstwerken. Sommige daarvan worden echter niet verkocht, zoals die in de voormalige hoofdkwartieren in New York. Die gebouwen worden momenteel gebruikt door de Britse megabank Barclays, dat in september 2008 beslag legde op een gestripte versie van Lehman. Bovenop de deal verkreeg Barclays een optie op de Lehmankunstcollectie. Die loopt af in september. Eenzelfde verhaal bij de rijk gestoffeerde Neuberger Bermancollec-tie. In 2003 nam Lehman de investeringsmaatschappij over, net als haar kunstcollectie. Die bevat meer dan 900 werken, met een sterke focus op schilderkunst en fotografie, en is een erfenis van Roy Neuberger, de stichter van Neubergers kunstcollectie. In de Neubergerverzameling bevinden zich ook enkele werken van topartiesten als Damien Hirst, Marlene Dumas en Takashi Murakami. Garanties voor een hoge opbrengst dus. Struikelblok is echter het voorlopig onduidelijke lot van de collectie. In december bekwam Neuberger namelijk een meerderheidsaandeel in Lehman. Met de deal verkreeg Neuberger de optie om tot 4 mei 2010 te wachten met de beslissing tot verkoop van hun kunstwerken.

Onzekere tijden

De Lehmanveilingen komen er in erg onzekere tijden voor de kunstmarkt. het vermaarde veilinghuis Christie’s zag zijn verkoopcijfers in de eerste helft van 2009 met maar liefst 35 procent afnemen. “Het zijn geen goede tijden voor verkopers”, verklaarde de private verdeler Meredith Palmer aan Bloomberg. “Ik verwacht niet dat ze echt goede prijzen voor hun kunstwerken zullen krijgen.” Daar staat tegenover dat kopers momenteel wel lucratieve zaken kunnen doen. “De mensen kunnen dit als een uitgelezen opportuniteit zien”, besluit Palmer. “De achtergrond van Lehman hoeft niet per se negatief te werken, maar echt veel positiefs voegt het nu ook weer niet toe.”