Buenos Aires dumpt Brugse metrostellen

Vrijdagavond was er zelfs een betoging van liefhebbers die de historische stellen wilden behouden. "Deze rijtuigen zijn ijzersterk, ze hadden nog honderd jaar mee gekund", zei een van de monteurs van El Polverin, de onderhoudswerkpaats van de Subterraneos de Buenos Aires. "Het is zo'n mooi klassiek gezicht als ze aan komen rijden".

De Belgische rijtuigen hebben bijna een eeuw lang dienstgedaan op de A-lijn, de eerste ondergrondse lijn in de Argentijnse hoofdstad en in heel Zuid-Amerika. Dankzij hun nostalgische interieur, compleet met houten ramen die je nog met de hand omhoog kunt schuiven en fraaie art-decoverlichting in het plafond, zijn ze geliefd bij zowel forensen als toeristen.

Anders dan in Lissabon, waar oude, perfect onderhouden trams een van de grote attracties van de stad zijn geworden, ziet het gemeentebestuur van Buenos Aires geen brood in het bewaren van het rijdend erfgoed. De veiligheid kan niet meer gegarandeerd worden, klinkt het. Daarom werden moderne Chinese toestellen aangekocht.

Volgens tegenstanders van de afdanking is het historische materieel van de A-lijn vooral het slachtoffer geworden van een politieke krachtmeting tussen burgemeester Mauricio Macri en de regering van president Cristina Kirchner. Macri zou met het besluit om de rijtuigen te schrappen willen laten zien dat hij de baas is in de Argentijnse hoofdstad, niet Kirchner.

De rijtuigen staan in Buenos Aires bekend als Las Belgas of Las Brujas -wat in het Spaans zowel 'Brugge' als 'de Heksen' betekent. Een stoet van bekende Argentijnen en actiegroepen heeft nog geprobeerd de burgemeester tot andere gedachten te brengen, maar zonder resultaat.

"De geschiedenis wordt gesloopt", vindt de directeur van de Nationale Bibliotheek van Argentinië, Horacio Gonzalez. In het andere kamp maakte het geen indruk. De oude rijtuigen zijn met hun vele hout "rijp voor de barbecue", zei Horacio Rodriguez Larreta, de rechterhand van de burgemeester.

Veiligste lijn

Volgens sommige deskundigen is het veiligheidsargument er met de haren bij gesleept. De A-lijn is juist altijd de veiligste lijn van de Argentijnse metro geweest, met slecht één ernstig ongeluk in honderd jaar tijd.

Er is nog een kleine kans dat de rijtuigen worden gered. Diverse volksvertegenwoordigers hebben hiertoe wetsvoorstellen ingediend en er zijn ook gerechtelijke procedures gestart, maar het parlement en de rechtbanken waren vorige week nog dicht omdat het in Argentinie nu zomervakantie is.

Het is dus afwachten wat er met de metrostellen gebeurd. De A-lijn van Buenos Aires was de oudste functionerende metro ter wereld. Alleen de Hongaarse hoofdstad Boedapest heeft nog oudere, uit 1896 daterende metrorijtuigen, maar die worden alleen nog voor toeristentochtjes ingezet.

In Brugge maken ze nog steeds trams en treinen

De Vlaamse vaklieden die een eeuw geleden de klassieke metrorijtuigen maakten voor de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires hebben anno 2013 waardige opvolgers. In Brugge worden nog steeds trams, metro's en treinen gemaakt, die vooral in Belgie en omliggende Europese landen worden verkocht.

Het Canadese transportconcern Bombardier zwaait sinds 1988 de scepter bij de grootste Belgische fabriek van rollend materieel, aan de Brugse Vaartdijkstraat. Iets verderop staat nog een deel van de oude fabriek waar de Argentijnse metrostellen werden geproduceerd. Het meest klassieke industriepand is sinds 2010 in gebruik als evenementencentrum La Brugeoise.

De oude treinfabriek heette ook zo. La Brugeoise kwam voort uit de ijzergieterij die Joseph De Jaegher in 1855 aan de Brugse Raamstraat was begonnen. Belgie ontwikkelde zich een eeuw geleden tot een vooraanstaande maker van spoorwegmaterieel dankzij de vroege ontwikkeling van het eigen spoorwegennet.

Belgische treinen werden destijds uitgevoerd naar verre oorden als Argentinië en China, waar hun kwaliteit geroemd werd. Tegenwoordig is China de grootste spoor- en treinbouwer ter wereld.