Duitser vreest komst euro-obligaties
Hoe kan de eurocrisis worden opgelost zonder dat Duitsland daar financieel de dupe van wordt? Dat is de vraag die in het Duitse publieke debat rond Europa steeds meer op de voorgrond treedt. Bondskanselier Angela Merkel blijft ondertussen volhouden dat de uitgifte van euro-obligaties niet het juiste antwoord is op de crisis.
De reacties na het overleg tussen bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy dinsdagavond passen daar ook bij. Terwijl de meeste Duitse media er weinig nieuws in zagen ("grote woorden, kleine daden", aldus Der Spiegel), maakte de politiek er woensdag een binnenlandse strijd van.
De rechtse regeringspartijen, CDU/CSU en FDP, noemen de voorstellen "een sterk signaal voor Europa", maar haasten zich om aan hun kiezers te zeggen dat er heus niet te veel regelgeving uit Brussel bijkomt.
De linkse oppositie van Groenen en sociaaldemocraten (SPD), die zich als reactie juist extra 'Europees' afficheren, noemt de uitkomst "veel lawaai om niets" en wil juist meer engagement. "Als we voor de toekomst betere brandmelders hebben, blust dat nog niet de brand die we rondom de euro hebben", zei de SPD-Bondsdagfractievoorzitter Frank-Walter Steinmeier schamper.
Merkel en Sarkozy stellen meer centraal economisch beleid voor vanuit Brussel en de eis van een 'gouden regel', wat in Duitsland een 'schuldenrem' wordt genoemd. In de grondwet van de lidstaten wordt dan vastgelegd wat de maximale schuldenlast mag zijn.
Het is niet zozeer de uitkomst op zichzelf die tot debat leidt. Het resultaat wordt ook door veel oppositieleden in principe goedgekeurd. De discussie gaat veel meer over een thema dat officieel helemaal niet besproken zou zijn in Parijs: de zogeheten euro-obligaties.
Die leiden al weken tot strijd in de Duitse politiek. Tot nu toe geven landen alleen eigen obligaties uit. Bij euro-obligaties zouden alle lidstaten samen garant staan voor de landen in de eurozone.
Angela Merkel is daartegen, de linkse oppositie in Berlijn is voor, binnen de regering is er onenigheid over. Volgens de critici zouden gemeenschappelijke euro-obligaties betekenen dat er voor 'zwakke' eurolanden geen enkele reden meer is om hun best te doen hun begroting op orde te hebben.
Hoe technisch dat thema ook lijkt, het debat hierover legt de onderliggende sentimenten bloot. Ook Merkel is zich goed bewust van de sceptische stemming bij haar kiezers. Afgelopen maanden heeft ze zich daarom steeds streng opgesteld.
Ook nu viert de regering de uitkomst van deze week als vastbeslotenheid van Duitsland. Vicekanselier Philip Rösler (FDP) suste op het tv-journaal dat het gevaar van euro-obligaties geweken is. De 'schuldenrem' werd door de minister Westerwelle (Buitenlandse Zaken) gezien als een bewijs dat Merkel de degelijke Duitse financiële aanpak in heel Europa weet door te voeren.
De linkse oppositie hoont echter dat Merkel ondanks haar 'strengheid' toch steeds een stapje verder zet. Meer centraal economisch beleid vanuit Brussel was tot voor kort ook voor Merkel onbespreekbaar.
De SPD en Groenen noemen haar afkeer van euro-obligaties slechts een poging de vrede in haar eigen coalitie te bewaren. Het is vast een kwestie van tijd, zo vermoedt men bij de Groenen, dat Merkel binnenkort toch ineens voor euro-obligaties is; net als de Groenen.