Green graffiti

Een GAS-boete voor het schoonmaken van een trottoir. De wereld op z'n kop, zegt u? Het overkwam Axe een paar maanden geleden. Als reclamestunt zette het deodorantmerk slogans op de stoep door de tegels met een sjabloon schoon te spuiten. Vergelijk deze 'reverse graffiti'-techniek met je naam schrijven op een vuile camion. Stad Gent vroeg Axe vriendelijk de reclames te verwijderen. Maar hoe doe je dat in godsnaam, een schoongemaakt trottoir opkuisen?

"Graffiti is vandalisme en dus strafbaar. Schoonmaken daarentegen is één van de nobelste dingen die je kunt doen. Reverse graffiti is dus een pure contradictie. Erg verwarrend voor bureaucratische ambtenaren. Ik ben een paar keer gearresteerd en die verhoren waren pure Monty Python."

Aan het woord is Moose, dé pionier van reverse graffity. Noem hem - zijn echte naam is Paul Curtis - gerust het ecologische antwoord op Banksy. Ze werken allebei met stencils: vooraf uitgesneden figuren die dienen als sjabloon. Maar in plaats van verf en spuitbussen kiest Moose voor water, zeepsop en een hogedrukspuit. Zijn tekeningen ontstaan door vuil weg te halen, niet door een laag verf toe te voegen. In de afgelopen vijftien jaar kuiste hij al tunnels, muren en trottoirs in New York, Londen, Barcelona, Parijs en Gent.

Moose: "Het idee ontstond toen ik als afwasser in een pub een vlek op de muur wilde afvegen. Maar doordat ik ineens ook alle nicotineaanslag weghaalde, zat er een grote witte veeg op de muur. Alsof ik er met een spuitbus op had gezeten. Het werd een traumatische ervaring, omdat ik de hele muur moest afvegen. Maar daar is wel de kiem van mijn idee ontstaan."

Voor de overheid

Pas vele jaren later, in 1999, bracht Moose zijn idee in praktijk. Hij had een platenfirma en wilde een nieuwe cd promoten. Helaas was er geen budget. Dus trok hij met een sjabloon en wat oude sokken het centrum van Leeds in. De guerrilla-actie werd gretig opgepikt door het trendy blad The Face. "Over de plaat werd niet gesproken, maar wel over de graffiti. Ik dacht: dit wordt de nieuwe hype onder graffiti-artiesten, maar niemand pikte het op. Wellicht omdat graffitispuiters panisch zijn om elkaars stijl over te nemen. Gewone graffiti heb ik nooit gedaan. Ik hou ervan mijn boodschap te verspreiden, maar ik wil daarvoor niet achter de tralies belanden."

Intussen is Moose een regelrechte referentie op het vlak van reverse graffiti. Hij maakt veel vrij werk, maar spuit ook in opdracht van bedrijven als Smirnoff en Xbox. Zelfs overheden kloppen aan zijn deur, zoals het ministerie van Pensioenen, de stad Londen en zelfs de politie. "Omdat veel autoriteiten niet weten wat ze aan moeten met mijn kunstvorm, benader ik ze vaak zelf om een regeling af te spreken. De meesten weigeren dat resoluut, waaronder mijn geboortestad Leeds. 'Wij zullen nooit met jou samenwerken', zeiden ze ooit. Enkele jaren later kreeg ik via een reclamebureau de opdracht om een mural te maken voor Leeds. Pure ironie, toch?"