Eurozone opnieuw in greep van recessie
De eurozone zit voor de tweede maal in vier jaar in recessie. Een selfmade crisis, klagen economen, die niet meteen beterschap zien. 'Zo hard bezuinigen als we vandaag doen, is niet goed.'
In het derde kwartaal daalde het bruto binnenlands product van de 17 eurolanden met 0,1 procent. Een kwartaal eerder was er al een krimp met 0,2 procent. Als de economie twee opeenvolgende kwartalen achteruitgaat is er sprake van een recessie. De 'double dip' - twee recessies in enkele jaren - waarvoor bij de start van de crisis in 2008 al werd gevreesd, is daarmee een feit.
Een grote verrassing zijn de cijfers niet. De nieuwe krimp en recessie waren verwacht door economen, al verraste Frankrijk gisteren wel door een groei van 0,2 procent te rapporteren. Dat is evenveel als Duitsland. Nederland (-1,1 procent) daarentegen was een lelijke tegenvaller. België houdt het bij een nulgroei.
Economen verwijten overheden verantwoordelijk te zijn voor de nieuwe recessie. "Deze nieuwe recessie is volledig selfmade. Ze is het resultaat van overmatige bezuinigingen in zuiderse landen en de weigering van noordelijke eurolanden om hen te helpen", zegt Paul De Grauwe, professor aan de London School of Economics. "De zuiderse landen moeten hun tekorten verminderen, maar ze kunnen dat niet doen als de noordelijke landen niet bereid zijn om de economie te stimuleren."
Ook Bart Van Craeynest, hoofdeconoom van beurshuis Petercam, noemt de recessie grotendeels selfmade. Overheden hebben zelf beslist dat ze hard moeten bezuinigen om de schuldencrisis aan te pakken. Ondertussen talmen ze met een oplossing voor de eurocrisis, waardoor bedrijven aarzelen om te investeren. "Zonder al die problemen zou de economie wel nog groeien, Nu zitten we in een recessie", zegt hij.
De crisis houdt al jaren lelijk huis in Griekenland, Spanje, Portugal en Italië. De jongste cijfers geven aan dat ook de noordelijke landen in Europa almaar meer worden aangetast door de crisis. De verwachting is dat de economische toestand de komende maanden zal verergeren. Het vertrouwen van consumenten en ondernemers zit op een dieptepunt.
De economie van Duitsland en Frankrijk zal in het vierde kwartaal krimpen. Ook België ontsnapt niet aan een daling van zijn economische activiteit. "Het einde van de tunnel is niet in zicht", zegt Van Craeynest. "Om hun doelstellingen op het vlak van begroting te realiseren, zullen eurolanden nog meer moeten bezuinigen. Daardoor zal de economische activiteit nog verder terugvallen."
Door al die bezuinigingen zit de economische activiteit in de eurozone nu 2,4 procent onder het niveau van voor de crisis. Voor België is dat nog niet het geval. Maar ons land komt aardig in de buurt met een economie die amper 0,6 procent groter is dan begin 2008.
Om de negatieve spiraal te doorbreken, moet er een oplossing komen voor de eurocrisis en moet er minder hard worden bezuinigd. "Zo hard bezuinigen als we vandaag doen is niet goed", zegt Van Craeynest. De Grauwe waarschuwt voor een ontwrichting van de samenleving. "Heel veel mensen zijn er slecht aan toe door al die bezuinigingen. Ze beginnen er hun buik van vol te krijgen. We zitten in een zeer gevaarlijke situatie."
Het enige lichtpunt in de duisternis voor Europa is de VS. Economen rekenen erop dat de Amerikaanse economie weer aantrekt. Daar kan de rest van de wereldeconomie zijn voordeel meedoen. Ook Europa.