Offer Hollande geeft links
Als een donderslag bij heldere hemel: zo kwam de boodschap van François Hollande aan, gisteravond in het journaal op France 2, dat hij geen kandidaat is voor een tweede mandaat als president van Frankrijk. Nu Hollande aan zijn eigen opvolging verzaakt, groeit bij de Parti Socialiste (PS) de hoop dat ze niet uitgerangeerd is.
Volgende lente kiezen de Fransen een nieuw staatshoofd: als Hollande wel kandidaat geweest was, dan had hij volgens de huidige peilingen hoop en al 7 procent van de stemmen gehaald, ver achter de rechtsconservatieve François Fillon en de extreemrechtse Marine Le Pen, de politici die op dit moment naar de tweede ronde zouden doorstoten. Omdat de verkiezingen pas in juni plaatsvinden, maken de socialisten zich sterk dat ze het tij nog kunnen keren.
Over Hollandes kandidatuur werd maandenlang gespeculeerd. Ter linkerzijde heerste, zeker na de overwinning van Fillon in de rechtse primary's, vorige zondag, groeiende zenuwachtigheid. Zelf had Hollande zich altijd sterk gemaakt een tweede gooi te doen als hij de werkloosheidscijfers kon doen dalen.
De Franse economie vertoont lichte tekenen van beterschap, de verrassing gisteravond was dus des te groot. Zelfs Hollandes eigenste communicatieadviseurs zouden nergens van geweten hebben of werden pas minuten voor de uitzending op de hoogte gebracht.
Het zou Hollande er dan ook om te doen geweest zijn te bewijzen dat hij meester van zijn eigen lot was, en niet plooide voor de druk van deze of gene rivaal. Meer zelfs, toen het staatshoofd om 20 uur rechtstreeks ging, dacht het gros van zijn inner circle dat hij een tweede kandidatuur bekend zou maken.
Maar de socialist verkoos de handdoek alsnog in de ring te gooien. Het was een emotionele François Hollande die, met licht gebroken stem, de balans van zijn mandaat opmaakte. Dat vond hij niet over de hele lijn negatief. De president vroeg het zich ook eerlijk af: lag het aan zijn persoon? Aan de manier waarop hij met het Franse volk communiceerde? Of aan zijn beleid? Alleszins klonken zijn woorden als een mea culpa, als een zelden geziene bekentenis van eigen falen ook.
Rampzalig imago
De politieke spanning was de voorbije dagen hand over hand toegenomen. Een recent boek dat over de president verschenen was, en waarin hijzelf geïnterviewd werd, had een rampzalig imago van de president geschapen. Binnen de PS was met name premier Manuel Valls het ongeduld voorbij. In Journal du Dimanche, vorig weekend, had Valls zijn overste in amper verholen bewoordingen de mantel uitgeveegd voor zijn besluiteloosheid. Volgens France 2 zou de knoop overigens dinsdag doorgehakt zijn, op een dejeuner met de premier.
Alleszins ligt met Hollandes beslissing het strijdveld open ter linkerzijde, en is het gevecht om de opvolging losgebarsten. Binnenkort vinden de linkse primary's plaats. Daarbinnen zal het pleit met name gaan tussen Valls en oud-minister Arnaud Montebourg, die een linkser profiel heeft.
Homohuwelijk en terreur
Een van de politici echter die Hollande volgens ingewijden het meest gekwetst heeft, is Emmanuel Macron, minister van Economie tot hij het zinkend schip verliet en prompt de vlucht vooruit koos door zijn eigen kandidatuur bekend te maken, los van de linkse primary's. "Hollandes beslissing is waardig en moedig", zei gisteravond een al even geëmotioneerde Macron, momenteel de nummer drie in de peilingen.
Hollandes aanhangers blijven er intussen van overtuigd dat de president het goed gedaan heeft: na jarenlang gebakkelei kreeg hij ondanks forse tegenstand het homohuwelijk goedgekeurd, hij drong het gewapende islamisme terug in Mali en kreeg, met de aanslagen in Parijs en Nice, de zwaarste terreur in jaren te verwerken.