Direct naar artikelinhoud

Brexitvoorstel May is 'koude douche'

Een 'koude douche', zo omschrijft een meerderheid van het Europees Parlement het voorstel van de Britse premier Theresa May over de rechten van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk na de brexit. Leiders van grote fracties dreigen de scheidingsovereenkomst te verwerpen, schrijven ze.

Eind juni botste de Britse premier Theresa May met de rest van de Europese Unie. In haar brexitvoorstel over de burgerrechten voor EU-burgers die verblijven op Brits grondgebied, stond onder meer dat alleen het Britse gerecht zou kunnen toezien op de afdwingbaarheid van die rechten.

De EU-onderhandelaars denken daar anders over. Hoofdonderhandelaar Michel Barnier benadrukte dat de Europese burgers in het Verenigd Koninkrijk dezelfde bescherming moeten krijgen als de bescherming die hen door het Europees recht wordt gegarandeerd. "Er zijn meer ambitie, duidelijkheid en garanties nodig", zei hij. "Schaduw van vaagheid en onzekerheid."

Ook het Europees Parlement mengt zich nu in de discussie. De nota van May over de burgerrechten "slaagt er niet eens in zijn eigen ambities waar te maken om 'de burger op de eerste plaats te zetten' en werpt een schaduw van vaagheid en onzekerheid over het leven van miljoenen Europeanen", klinkt het in een tekst die is ondertekend door de voorzitters van christendemocratische (EVP), socialistische (S&D), liberale (ALDE), groene (De Groenen/Vrije Europese Alliantie) en extreemlinkse (GUE/NGL) fracties in het Europees Parlement.

Tweederangsburgers

In vergelijking met het voorstel van de EU-onderhandelaar, waarin Britten en Europeanen dezelfde rechten en hetzelfde beschermingsniveau behouden als ze nu genieten in het kader van het Europees recht, is het antwoord van de Britten volgens de ondertekenaars "een koude douche". Ze wijzen erop dat in het voorstel van May Europeanen in Groot-Brittannië onder meer het recht verliezen om te stemmen bij lokale verkiezingen. "Het gevaar is niet ondenkbaar dat er door het Britse voorstel een klasse van tweederangsburgers zal ontstaan."

Maar het is vooral de aanhoudende onzekerheid die de parlementsleden zorgen baart. "Meer dan een jaar na het referendum over de brexit blijven in dit Britse voorstel vele vragen onbeantwoord. Zullen Europese studenten meer moeten betalen - ook als ze zich al hebben aangemeld voor het nieuwe academiejaar 2019-2020? Zullen artsen de garantie krijgen dat hun diploma erkend blijft in het VK? Waarom wordt er met geen woord gerept over grensarbeiders die in het VK werken, maar wonen in de EU?"

Laatste woord

In de eerste maanden van 2019 zullen de leden van het Europees Parlement het laatste woord krijgen over de brexit-deal. De parlementsleden willen een "ambitieus en progressief terugtrekkingsakkoord", waarin nog vooruitgang geboekt wordt rond burgerschap en de financiële regeling.

Maar de onderhandelingen moeten wel zeker op 30 maart 2019 rond zijn. "We zullen een eventuele verlenging van deze termijn niet steunen, aangezien dit zou betekenen dat het VK dan in mei 2019 Europese verkiezingen zou moeten houden. Een dergelijk scenario is gewoonweg ondenkbaar", luidt het.