'Sluiting centrales Electrabel is georganiseerde misdaad'
Electrabel sluit de stroomcentrale in Ruien en een oudere centrale in het Luikse. Daardoor verdwijnt in een klap 4,5 procent van de Belgische elektriciteitsproductie. 'Electrabel creëert kunstmatige stroomschaarste om de lucratieve kerncentrales langer open te houden. Dit is georganiseerde misdaad', vindt Greenpeace.
Energieproducent Electrabel kondigde aan zijn elektriciteitscentrale in het Oost-Vlaamse Ruien te sluiten. Ook een onderdeel van de site in Les Awirs (Luik) gaat dicht. De sluitingen moeten in september 2013 afgerond zijn. Daarmee schrapt Electrabel een capaciteit van 900 megawatt (4,5 procent van de totale Belgische capaciteit) en dat op een moment dat de discussie over de elektriciteitsbevoorrading in België volop woedt. Volgens het bedrijf zijn de betrokken eenheden economisch niet meer leefbaar. "Omdat er op overheidsniveau bepaalde beslissingen zijn genomen die ons met extra kosten opzadelen", zegt Electrabel. Het verwijst naar de steenkooltaks, de gebrekkige werking van de markt voor groenestroomcertificaten en de zogeheten 'injectietarieven' die producenten sinds begin dit jaar moeten betalen om hun elektriciteit op het net te zetten.
In Ruien produceert Electrabel stroom op basis van steenkool, biomassa en gas. Het voornemen om de site te sluiten was begin 2011 al gemeld aan de bevoegde instanties, zegt het bedrijf. In Les Awirs betreft het een oudere gascentrale. De capaciteit die verloren gaat stemt overeen met 9 procent van de totale capaciteit van Electrabel. Door de geplande sluitingen verliezen 132 werknemers hun job.
De timing is opmerkelijk. De voorbije week leerde een nieuw rapport dat België zelfs al in 2014 zonder stroom zou kunnen vallen, nog voor de mogelijke sluiting van de kerncentrales in 2015. De federale regering is van plan voor de zomervakantie de definitieve kalender voor de kernuitstap vast te leggen. Volgens energiespeler Elexys wil Electrabel met de sluitingen druk zetten om de kerncentrales langer open te houden. Dat denkt ook de socialistische vakbondscentrale Gazelco. "We hebben sterk de indruk dat een productieschaarste gecreëerd wordt op het vlak van klassieke productiemiddelen, hetgeen extra druk kan leggen op de besprekingen in functie van het nucleaire productiepark in België. Electrabel hoopt zo op een verlenging van de levensduurte van de nucleaire sites."
Energiespecialist Eloi Glorieux (ex-Agalev) van Greenpeace reageert het scherpst en noemde "de kunstmatige energieschaarste door Electrabel georganiseerde misdaad".
Een heel ander geluid komt van de Nationale Confederatie van het Kaderpersoneel (NCK), waar de Kadervereniging van Electrabel deel van uitmaakt. Het NCK zit op de lijn van de Electrabeltop. "Deze sluitingen zijn het gevolg van een meerjarenpolitiek gericht tegen de onderneming en mogen niet met de kernuitstap in verband gebracht worden."
Kamerlid Kristof Calvo (Groen) lanceerde onlangs het voorstel dat de centrales op steenkool en gas in ons land pas zouden mogen sluiten na groen licht van energiewaakhond CREG. "Anders hanteert Electrabel een schaarste- of sabotagestrategie: steenkool- en gascentrales sluiten om de nucleaire winsten te kunnen bestendigen. Nu blijkt meteen hoe dringend dit is", reageerde hij gisteren. "Het grootste probleem is niet Electrabel, maar het gebrek aan politieke visie. Waar willen we als land naartoe op het vlak van onze energiemix? Zolang de regering de spelregels niet bepaalt, maakt Electrabel de keuzes tussen energiebronnen zelf. Vandaag is het Ruien, wat wordt het morgen? Dat kan decennialang gevolgen hebben voor de energiebevoorrading van ons land."
Minister van Economie Johan Vande Lanotte (sp.a) verwees voor een regeringsreactie door naar staatssecretaris voor Energie Melchior Wathelet (cdH). "Dit is voor ons weinig nieuws, we wisten dat dit eraan kwam na onze rondvraag over de Belgische energiebevoorrading", reageert zijn woordvoerster. "In plaats van te spreken over chantage of sabotage, is de vraag eerder hoe we gascentrales rendabel kunnen maken, zodat de gascentrales open kunnen blijven en zodat er in nieuwe gascentrales geïnvesteerd wordt." Wathelet ziet in aardgas een belangrijk alternatief voor kernenergie. Calvo wijst erop dat Electrabel nu een argument minder heeft om de taks op nucleaire winsten laag te houden. "De redenering dat Electrabel met de nucleaire winsten de andere centrales rendabel kan houden, gaat niet meer op. Het is nu duidelijk dat Electrabel de winstgevendheid van zijn energiecentrales een per een bekijkt."