Premier Michel brengt eerbetoon aan vermoorde Belgische blauwhelmen

De twee regeringsleiders legden allebei een krans neer voor de bekende, nog steeds met kogelgaten doorzeefde lichtgroene muur in Kamp Kigali, waar de tien para’s van het tweede bataljon commando’s uit Flawinne in de ochtend van donderdag 7 april 1994 stierven onder het geweld van Hutu-militairen van de Forces armées rwandaises (FAR). Zij beschuldigden de Belgen ervan achter de moordaanslag op hun president Juvénal Habyarimana te zitten, van wie het vliegtuig de avond voordien uit de lucht geschoten werd. Die aanslag zette de genocide in gang die in drie maanden tijd 800.000 (volgens de VN) tot 1 miljoen (volgens de Rwandese autoriteiten) slachtoffers maakte onder de Tutsi’s en gematigde Hutu’s in Rwanda.

De ceremonie in Kigali vond vandaag plaats in de aanwezigheid van commando’s van Flawinne, familieleden van vijf van de tien gesneuvelde para’s en Nederlandstalige en Franstalige scholieren die premier Michel op zijn reis naar Rwanda vergezellen. Zij moeten mee de herinnering levend houden aan wat 25 jaar geleden in het land gebeurde.

“Hier werden onze tien blauwhelmen 25 jaar geleden in een razernij vermoord. Ook twaalf Belgisch landgenoten werden het slachtoffer van deze dodelijke waanzin”, zei Michel voor een gezelschap van Rwandese en internationale verantwoordelijken, onder wie de voorzitters van de Afrikaanse en van de Europese Unie, de Tsjadiër Moussa Faki Mahamat en Jean-Claude Juncker. “Behalve de Belgische militairen en burgers betreuren we alle slachtoffers van de genocide tegen de Tutsi’s in Rwanda”, voegde hij eraan toe.

Michel erkende gisteren dat België “een deel van de verantwoordelijkheid” draagt in de genocide. “Ondanks de vele signalen die de internationale gemeenschap - en ook België - kreeg, waren we niet in staat om deze vreselijke catastrofe te voorkomen en te stoppen”, zei Michel.

De Rwandese premier Ngirente had woorden van lof voor het feit dat de Belgische blauwhelmen zich “opgeofferd” hadden in “de strijd tegen het kwade”. “België heeft altijd aan de zijde van ons land gestaan in de lange weg van herstel”, die Rwanda heeft toegelaten zich op te werpen als een van de opkomende economieën van het Afrikaanse continent, aldus Ngirente.

De slechts drie aanwezige familieleden van de Belgische burgerdoden toonden zich gefrustreerd omdat ze niet uitgenodigd waren voor de herdenking en zich naar eigen zeggen koppig moesten opstellen om er toch bij te kunnen zijn. “Ik hoop dat de volgende keer meer rekening zal worden gehouden met de burgerdoden”, zei Céline Beckers, een familielid van Claire Beckers, die in april 1994 in Kigali om het leven werd gebracht “omdat ze Belgische was”. Ook haar Rwandese man en een dochter werden gedood.

De plechtigheid in Kigali werd afgesloten met de opening van een nieuwe tentoonstelling in Kamp Kigali die aan de gebeurtenissen van 1994 gewijd is.