Oost-Europese landen willen grenzen dicht
Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije zullen vandaag bespreken hoe ze de Balkan-route helemaal kunnen afsluiten. Hiermee gaan de landen openlijk de confrontatie aan met de Duitse bondskanselier Merkel. 'Merkel staat nu zo goed als alleen. De bocht is echt genomen.'
Terwijl de Duitse bondskanselier Angela Merkel er alles aan doet om andere landen ervan te overtuigen meer vluchtelingen op te nemen en intensieve onderhandelingen voert met Turkije, keren de Oost-Europese lidstaten haar openlijk de rug toe.
De vier Visegrad-landen Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije zitten volgens Der Spiegel vandaag samen om te bespreken hoe ze de Balkan-route finaal kunnen sluiten. De voorbije maanden waren daar al verscherpte grenscontroles, maar de Oost-Europese landen zouden nu een meer drastische oplossing willen.
Volgens de minister van Buitenlandse Zaken van Slowakije, Miroslav Lajcák, moet dit plan niet geïnterpreteerd worden als een provocatie tegenover Merkel. "Maar zolang er geen gezamenlijke Europese strategie is, is het voor landen langs de Balkan-route legitiem om hun grenzen te beschermen. Wij helpen hen om dat te doen."
Hij verwijst daarmee naar de hulp die de Oost-Europese landen hebben gestuurd naar Macedonië. Dat land wil eveneens de grens met Griekenland helemaal blokkeren en zo vluchtelingen tegenhouden die langs de West-Balkan hun geluk beproeven. Macedonië is weliswaar geen EU-lidstaat, maar Hongarije en een resem andere lidstaten hebben inmiddels 80 ambtenaren gestuurd om die grens te helpen sluiten.
Crimineel
"De Visegrad-landen willen op deze manier nog maar eens de druk opvoeren", zegt Europa-expert Hendrik Vos (Universiteit Gent). "Uiteindelijk zijn dat allemaal landen waar vluchtelingen niet naartoe willen. Het zijn doorreislanden. Mensen die naar Duitsland willen, passeren daar. Wat zij willen, is dat de Europa zijn buitengrenzen zo hermetisch mogelijk dichttimmert. Die Oost-Europese landen zijn trouwens niet de enige die dat willen."
De schreeuw om vluchtelingen buiten Europa te houden, klinkt inderdaad steeds luider. Ook Frankrijk liet dit weekend weten niet meer vluchtelingen te willen opnemen dat de 30.000 die eerder zijn afgesproken. "Daartoe zijn we bereid, maar niet meer", verkondigde premier Manuel Valls tijdens de veiligheidsconferentie in München.
Hendrik Vos: "Je merkt dat er echt een bocht is genomen. Merkel staat nu zo goed als alleen. Anderzijds is het helemaal niet zo evident om die buitengrenzen helemaal af te sluiten. Wat doe je als er toch nog boten aankomen in Griekenland? Stuur je die dan terug? In de praktijk is het bijna crimineel om gammele boten terug te sturen."
Hetzelfde geldt volgens Vos trouwens ook voor de Oost-Europese staten die luidkeels verkondigen dat de grenzen dicht moeten. "Als zij ook echt hun binnengrenzen sluiten, dan zal dat voor hen grote economische gevolgen hebben. Zij hebben even goed belang bij een vrij verkeer naar Duitsland. Bovendien zullen er altijd sluiproutes zijn waarlangs mensensmokkelaars en vluchtelingen passeren. In die zin is de wereld helemaal anders dan pakweg 30 of 40 jaar geleden. Sluiproutes staan meteen op Google en mensen communiceren veel intensiever met elkaar. De grenzen helemaal afsluiten zal misschien wel ontradend werken, maar helemaal vluchtelingen weren is onmogelijk."