Direct naar artikelinhoud

Rapper Guru verliest strijd tegen kanker en laat afscheidsbrief na

Rapper Keith Elam, beter bekend onder zijn alias Guru, is op 43-jarige leeftijd overleden. De hiphopper moest zich gewonnen geven na een lange strijd tegen kanker. Guru maakte onder meer furore met Gang Starr en Jazzmatazz. Hij zou maandagochtend al overleden zijn, maar het nieuws werd pas ’s nachts openbaar gemaakt.

De rapper hield zijn terminale ziekte tot het eind verborgen - volgens zijn compagnon Solar was dat om een normaal leven te kunnen waarborgen - maar begin dit jaar moest hij noodgedwongen open kaart spelen. Zware chemokuren haalden niets uit en eind februari raakte de rapper in een coma na een hartaanval. Drie weken later ontwaakte hij en werd zijn toestand nog omschreven als stabiel. Maar op 19 april moest Elam de strijd uiteindelijk opgegeven.

Eind jaren ’80 tot begin jaren ’90 was de invloed van Guru het grootst. De rapper, van wie de naam een afkorting was voor Gifted Unlimited Rhymes Universal, reeg hits als ‘Words I Manifest’, ‘Discipline’ en ‘Just to Get a Rep’ aan mekaar. Met Gang Starr - zijn project met DJ Premier - bepaalde hij het geluid van de Eastcoasthiphop in de jaren ’90. Dat deed het duo met een unieke fusie van jazz en hiphop. “Ik wist dat de toekomst van hiphop lag in het verleden van de jazz”, legde hij ons uit tijdens een interview dat drie jaar geleden verscheen in De Morgen. “Het beste van die twee werelden leverde onwereldse klasse op.”

Ook werd Guru bekend om zijn samenwerking met wereldsterren als Chaka Khan (de classic ‘Watch What You Say’), Herbie Hancock en Roy Ayers. Maar ondanks de ontelbare loftuitingen binnen de hiphopwereld bleef de grote doorbraak steeds uit. Iets waar Guru het tot aan het eind bijzonder moeilijk mee had: “Ik werd voorbijgestoken door nitwits en posterboys”, vertelde hij ons tijdens datzelfde gesprek in Amsterdam. “Alleen banaliteit vindt nog zijn weg naar rapteksten. Dat is de schuld van de marktleiders, die besloten dat elke hiphopper niets meer dan vuilbekkende handelswaar is. Elke rapper voelt zich daardoor gedwongen om goedkope, snel te verhappen teksten te schrijven.”

Toen was hij al onwezenlijk mager geworden, maar dat weet hij aan een gezondere levensstijl. “Ik heb lange tijd veel gedronken, omdat ik het publiek niet meer onder ogen durfde te komen. Ik schrok pas wakker toen ik moddervet en lui was geworden, en inzag dat ik me liet ringeloren door klootzakken en ja-knikkers. Solar was de eerste die durfde zeggen dat ik me gedroeg als een onnozelaar. Dat was verfrissend: sindsdien is hij mijn vertrouwenspersoon.”

Dat mag ook blijken uit het feit dat Solar het recht kreeg om Guru’s werk en levensverhaal te beheren. Die laatste maakte ook de controversiële afscheidsbrief van de rapper officieel. Daarin schrijft Guru zijn vroegere kompaan DJ Premier uit de Gang Starr-erfenis: “Ik wil niet dat mijn ex-dj nog iets te maken heeft met eender welk eerbetoon in mijn naam. Tijdens de laatste zeven jaar van mijn leven heb ik niets met hem te maken gehad, en ik wil ook niets met hem te maken hebben tijdens de dood.”

Solar zelf is evenwel ook geen onbesproken blad: nog voor zijn dood beschuldigde Guru’s neef hem ervan om de familie doelbewust weg te houden van zijn oom, uit winstbejag.

De betreurde rapper zelf drukt nog een laatste wens uit in zijn afscheidsbrief: “Ik schrijf deze woorden met tranen in mijn ogen: niet van verdriet, maar van vreugde, voor wat een heerlijk leven ik heb gehad. (…) De vzw Each One Counts (die Guru oprichtte, GVA) moet nu mijn liefdadigheidswerk voor misbruikte en kansarme kinderen in stand houden. Ook wil ik dat mijn research voortgezet wordt om een remedie te vinden voor de vreselijke ziekte die mijn leven heeft afgenomen.”