ABVV zal loonakkoord verwerpen
Het was al bekend dat de bediendenbond BBTK en de metaalcentrale (arbeiders) het ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) afkeuren. Uit voorlopige cijfers blijkt ook dat een duidelijke meerderheid van de algemene centrale ‘nee’ zal zeggen.
De redenen om ‘neen’ te zeggen zijn nochtans divers. Elke centrale heeft haar eigen redenen voor een njet, en die zijn soms totaal tegenstrijdig. Het BBTK is tegen omdat men vindt dat het IPA veel te veel eenheidsstatuut bevat, de metaalcentrale is tegen omdat men vindt dat het IPA veel te weinig eenheidsstatuut bevat. Zoals metaal-voorzitter Herwig Jorissen vorige vrijdagavond aan de leden van zijn uitvoerend comité liet weten: “Op verzoek van Thomas Leysen hebben we elkaar gisterenavond ontmoet. Ik deelde hem mee dat ABVV-metaal instemt met een IPA als er duidelijk het eenheidsstatuut in vermeld staat.”
En de algemene centrale is dan weer niet gekant tegen het IPA, maar vindt bij monde van voorzitter Alain Clauwaert (onder voorbehoud van de definitieve telling) “het klassieke luik van het IPA duidelijk onvoldoende”: het luik met bijvoorbeeld al dan niet specifieke loonsverhogingen, bijvoorbeeld het optrekken van het minimumloon of het jeugdloon.
Bediendenbond BBTK is na stakingsprikken in Wallonië ook in Vlaanderen in actie geschoten tegen het IPA, voorlopig enkel met sensibiliseringsacties in Oost-Vlaanderen. Uit een rondvraag bij andere ABVV’ers blijkt dat ze de BBTK-houding nog wel begrijpen. “De (hogere) bedienden verliezen hun ‘schaal-Claeys’ (een relatief hoge bescherming bij ontslag, WP), al balanceert de bediendenbond ook hier op de flinterdunne grens tussen belangenbehartiging en coöperatisme.” Maar de houding van de metaalcentrale stoot dan weer op meer onbegrip: “Men zegt ‘neen’ omdat men niet genoeg krijgt. Terwijl men door ‘neen’ te zeggen helemaal niets heeft.”
Dat komt ook omdat de leden van de metaalcentrale in grote meerderheid werken bij grote bedrijven, met een lange traditie van sociaal overleg, en dus met cao’s die een hoge sociale bescherming garanderen. Er is daar nu al geen sprake meer van een carensdag (de eerste dag afwezigheid bij ziekte wordt bij arbeiders in regel niet betaald). In het IPA hebben de vakbondsonderhandelaars die ‘binnengehaald’, maar voor de metaalarbeiders maakt dat dus geen verschil uit.
Maar voor andere centrales juist wel. “Wij hebben in onze sectorale onderhandelingen vaak geprobeerd om die carensdag te laten afschaffen, maar dat was ons tot dusver nooit gelukt”, zegt Frank Moreels (BTB). “Onze mensen hadden dus een reële stap voorwaarts kunnen maken indien het IPA zou goedgekeurd zijn. Ook al was er bij ons veel voorbehoud over het magere pakket van het ‘klassieke’ IPA, maar gezien de moeilijke economische context en de stugge houding van de werkgevers vinden wij dat onze onderhandelaars echt hun best hebben gedaan om eruit te halen wat erin zat.”
Lopende zaken
Het is onduidelijk hoe het verder moet. Zowel bij de metaalcentrale als bij de algemene centrale klinkt de roep om “verder te onderhandelen”. Dat kwalificeren andere ABVV’ers dan weer als ‘onrealistisch’. “Een IPA is altijd een compromis. Het is in zijn geheel te aanvaarden of te verwerpen. Er is nog nooit een IPA heronderhandeld omdat één partner dat wilde.”
In het verleden is het nog al gebeurd dat het ABVV de eigen onderhandelaars niet volgde. Ook dan was er formeel geen IPA, maar in die gevallen nam de regering telkens over en bekrachtigde men wat de sociale partners hadden gestemd, min één. Maar valt zulks nog onder de bevoegdheid van een regering van lopende zaken? De regering-Leterme had zich al bereid getoond een goedgekeurd IPA waar nodig in regelgeving om te zetten, maar het is niet evident dit te doen bij een niet-algemeen goedgekeurd akkoord. De kwestie staat morgen alvast op de agenda van de kern.