Direct naar artikelinhoud

Extreem rechtse politici en islam-critici moeten bittere pil slikken

Westerse bestrijders van de islam zijn ernstig in verlegenheid gebracht door Anders Behring Breivik. De dader van de moordaanslagen in Oslo was geïnspireerd door het gedachtegoed van een internationaal netwerk van organisaties en bloggers die menen dat er een wereldwijde oorlog gaande is tussen de islam en de westerse beschaving.

De door Breivik bewonderde Geert Wilders maakt van dit netwerk deel uit, met zijn Partij voor de Vrijheid en de vorig jaar in juli door hem opgerichte International Freedom Alliance. Nauw gelieerd hieraan zijn mensen als de Amerikaanse publicisten Robert Spencer en Pamela Geller, een zelfverklaarde fan van Wilders.

Zowel Geller als Spencer (die door Breivik in zijn manifest circa zestig keer wordt genoemd) reageerde de afgelopen dagen boos op het verband dat in internationale media wordt gelegd tussen hun anti-islamitische denkwereld en de daden van de Noorse schutter. Andere islamcritici buitelen over elkaar heen om zich van Breivik te distantiëren.

Pamela Geller schreef op haar blog Atlas Shrugs dat hooguit "de islamitische supremacisten" Breivik hebben aangespoord tot geweld. "Islamofobie, discriminatie en racisme zijn termen die moslims in Europa en Amerika gebruiken om mensen te misleiden. Zo doen deze misdadige moslimterroristen zich als slachtoffers voor."

Geller, directeur van Stop de Islamisering van Amerika, nodigde vorig jaar Geert Wilders uit voor een toespraak op 11 september in New York, uit protest tegen de bouwplannen voor een islamitisch centrum nabij Ground Zero.

Een andere inspiratiebron van Breivik zijn de boeken van Bat Ye'or. Zij is de grondlegger van de Eurabiatheorie, volgens welke een geïslamiseerd Europa uiteindelijk zal opgaan in de Arabische wereld. Dit komt mede door slappe sociaaldemocratische leiders, volgens haar marionetten van de Arabische leiders.

Robert Spencer wijst op zijn website Jihad Watch elk verband tussen zijn ideeën en de gebeurtenissen in Oslo af. "Een walgelijke neonazi", noemt hij Breivik. "De pers geeft mij en Bat Ye'or de schuld van de massamoord, alsof het vermoorden van een heleboel kinderen zou bijdragen aan de strijd tegen de wereldwijde jihad. Imams zetten hun volgelingen direct aan tot geweld. Ik doe dat niet, net zomin als anderen in de anti-jihadbeweging. Er staat niets op mijn website dat Breivik kon lezen als rechtvaardiging om iemand te vermoorden."

Marc Sageman, een ex-CIA-officier en terrorisme-expert, zegt in The New York Times dat het niet eerlijk zou zijn het geweld van Breivik toe te schrijven aan de auteurs die zijn wereldbeeld mede hebben vormgegeven. Maar net zoals de anti-jihadschrijvers de salafistische islam 'de infrastructuur van Al Qaida' noemen, zo zijn hun eigen schrijfsels op het internet 'de infrastructuur waaruit Breivik is voortgekomen'. Dat gaat "niet zonder kosten", volgens hem.

De Franse politicoloog Jean-Yves Camus denkt dat de toon van het debat over de islam kan aanzetten tot gewelddadig handelen. "Europa wordt door extreemrechtse politici al tien jaar lang neergezet als een continent dat overspoeld wordt door moslims, de vijanden van het Westen", zegt hij tegen het persbureau AFP. "Zo ontstaat een klimaat waardoor mensen tot actie overgaan."

Ook de meer gematigde islamcriticus Charles Johnson ziet een verband tussen de daden van Breivik en het discours over de islam. "Kijk naar wat deze mensen zeggen tegen hun extreemrechtse aanhangers. Als je dat letterlijk neemt, kom je tot een zieke conclusie. Is het dan verwonderlijk dat iemand die werkelijk gelooft in dit paranoia wereldbeeld, uiteindelijk de laatste stap neemt?", schrijft Johnson op zijn blog.