Direct naar artikelinhoud
InterviewGele hesjes

‘Ik heb niet gehuild toen een restaurant in de as werd gelegd. Ik spaar mijn tranen voor de tien gele hesjes die zijn gestorven’

‘Ik heb niet gehuild toen een restaurant in de as werd gelegd. Ik spaar mijn tranen voor de tien gele hesjes die zijn gestorven’

François Boulo (32) is een atypische vertegenwoordiger van de Franse gele hesjes. Maar niemand vertaalt de woede van de straat beter dan deze fijnzinnige intellectueel.

Leven de gele hesjes nog?

“We zijn er nog altijd, na vier maanden betogen. Voor onze achttiende ‘akte’ (de achttiende zaterdag waarop de gele hesjes betoogden, red.) was de opkomst zelfs spectaculair, maar jammer genoeg vielen er ook heel wat brokken op de Champs-Elysées. En voor onze negentiende akte daagde nog meer volk op.”

40.000 mensen in heel Frankrijk.

“Dat zijn cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken: die zijn helemaal fout.”

Hoeveel waren het er dan wel?

“Zeker 125.000. Elke week komen minstens 100.000 Fransen op straat. We weten dat de officiële cijfers niet deugen sinds die keer dat Binnenlandse Zaken bekendmaakte dat er 80.000 betogers waren opgedaagd, en evenveel politieagenten. Zoveel agenten hadden wij niet gezien. (lacht) Wij gaan af op de cijfers van de plaatselijke journalisten, die niet noodzakelijk achter de gele hesjes staan: hun schattingen liggen doorgaans dubbel zo hoog. En wat de legitimiteit van onze eisen betreft: volgens de peilingen hebben we de steun van 75 procent van de Franse bevolking.”

En van 57 procent als het over de manier van actievoeren gaat.

(knikt) We schommelen tussen 50 en 60 procent.”

De Franse media hebben het wel over een wegkwijnende beweging.

“Dat vertellen ze al sinds het begin. Volgens hen zijn er elke week minder gele hesjes.”

Waarom hebt u de media tegen?

“Dat is een klassenreflex. In Frankrijk heb je een breuk in de samenleving tussen enerzijds de lagere en de middenklasse en anderzijds de hogere klassen. De journalisten behoren tot de hogere middenklasse. Ik bedoel dan de influencers, de opiniemakers, de mensen die bepalen wie het scherm haalt of er wat in een hoofdartikel komt. Hetzelfde slag als mijn vrienden, tandartsen en verzekeraars die bij de presidentsverkiezingen allemaal op Emmanuel Macron hebben gestemd. Voor hen gaat alles prima.”

Voor wie hebt u gestemd?

“Dat zeg ik niet, maar het was niet Macron.”

Waarom zegt u dat niet?

“Ik wil geen verdeeldheid zaaien in de beweging.”

De media hebben een update nodig, zei u laatst, ‘een aggiornamento.

“Hetzelfde als wat ik vier jaar geleden zelf heb meegemaakt. Ik heb me verdiept in de Franse politiek; ik heb alles gelezen wat me onder ogen kwam, vooral over de overheidsschuld, die maar blijft stijgen. Al veertig jaar lang neemt de belastingdruk toe en toch slankt de staat af: minder geld en personeel voor politie, justitie en de gezondheidszorg. Er is geld te weinig, maar we mogen het niet halen waar het zit: bij de one percent, de allerrijksten. Je mag hen niet belasten zoals de anderen, want dan vertrekken ze zogezegd naar het buitenland en stort onze economie in. Ik weiger in die redenering mee te gaan. Ik heb door zelfstudie mijn eigen redenering gevormd.”

Een politieke redenering.

“Onze beweging is politiek. Partijloos, maar politiek. Voor mensen uit de media zijn wij lastpakken. Zij hebben fijn werk, ze verdienen aardig, ze leiden een mooi leven. Ze zijn er als de dood voor dat hun leventje overhoop wordt gehaald, ze huiveren voor verandering.”

Bestaat de klassenstrijd nog in Frankrijk?

“De klassenstrijd bestaat overal, maar de rijken hebben hem gewonnen, zoals de Amerikaanse topbelegger Warren Buffett zo treffend heeft gezegd. Ik ben geen voorstander van een perfect evenwicht in een samenleving. Sommige mensen zijn meer getalenteerd, moediger, intelligenter, wilskrachtiger – zij horen meer te verdienen dan anderen. Maar het verschil mag niet te groot worden.”

Over twee maanden zijn er Europese verkiezingen. In de peilingen zit het Rassemblement National, het voormalige Front National van Marine Le Pen, de partij La République En Marche van Emmanuel Macron op de hielen. Zijn de gele hesjes een politieke factor?

“De gele hesjes willen geen rol spelen in de Europese verkiezingen. Ze hebben het sowieso niet begrepen op het Europees Parlement, dat geen werkelijke macht heeft. Als ze met een lijst zouden komen, zouden ze bovendien alleen maar stemmen bij de oppositie weghalen en dus de meerderheid versterken: dat zou Macron goed uitkomen. Dat mag niet gebeuren. Wij willen de meerderheid breken.”

De gele hesjes hadden nochtans wel het plan opgevat om met een lijst op te komen. Ze hebben er zelfs meermaals over gesproken met Bernard Tapie, Meneer Niet-Zo-Proper.

“Enkele mensen hadden hun kans geroken. Maar het initiatief voor een eigen lijst is op algemene afkeuring gestuit. Die mensen hebben zichzelf buiten de beweging geplaatst. De kandidaat-lijsttrekkers kunnen zich zelfs niet meer vertonen op onze betogingen.”

Een van hen, Ingrid Levavasseur, is op zo’n betoging voor hoer uitgescholden.

“Die scheldwoorden keur ik niet goed, maar ze heeft tegen de wil van de beweging in gehandeld. Ik had haar nochtans gewaarschuwd: ‘Doe het niet, het is een strategische fout.’ Mensen zijn veertig jaar lang, aan de linker- én de rechterzijde, verraden door hun vertegenwoordigers. Ze voelen wie het laken naar zich toe wil trekken. En ze laten dat niet gebeuren. Verraders vallen buiten de beweging.”

Volgens Franse media zijn de gele hesjes nog altijd boos, maar zijn ze al lang vergeten waarom ze dat zijn. Weet u het nog?

“Onze eisen zijn altijd dezelfde gebleven. Wij vinden dat de politiek het belang van 80 procent van de bevolking moet dienen, niet uitsluitend dat van de allerrijksten. Daarom pleiten wij voor de verhoging van het minimuminkomen, van de laagste pensioenen en de gezinsbijstand. We pleiten voor de indexering van de pensioenen, het optrekken van de salarissen en de verlaging van de btw op basislevensmiddelen. En hoe willen we dat bekostigen? Heel eenvoudig, we maken alle fiscale maatregelen van president Macron ongedaan: zijn hervorming van de fortuinbelasting, zijn vlaktaks, zijn exittaks, zijn verlaging van de sociale lasten voor grote bedrijven – zijn cadeau aan de allerrijksten ter waarde van 30 miljard euro per jaar.”

De Franse president Emmanuel Macron.

Macron heeft toegevingen gedaan: de verhoging van de brandstoftaks, waarmee alles is begonnen, komt er niet. Het minimuminkomen wordt met 100 euro opgetrokken. Overuren van de kleinste verdieners worden niet belast. En iedereen kon zeggen wat hij op het hart had in Le Grand Débat National.

“Dat grote debat ging nergens heen, dat was snel duidelijk. De brandstofprijs blijft belachelijk hoog en de overuren waren al in zijn programma opgenomen. Dat heeft hij gewoon naar voren gehaald, dat is geen toegeving. En die 100 euro extra, dat is hetzelfde verhaal. Hij geeft 10 miljard euro uit aan de lagere klassen, maar tegelijk neemt hij hun 30 miljard euro af door de allerrijksten te bevoordelen. En dan vraagt hij: ‘Ben je niet blij met die 10 miljard?’”

Zijn de gele hesjes dan toch links?

(hoofdschuddend) Wij willen dat iedereen belasting betaalt volgens zijn mogelijkheden. Mijn vrienden, die veeleer rechts denken, zijn het daarover eens. Wij betalen 70 à 75 procent belasting op onze inkomsten. Het lijkt me niet meer dan normaal dat mensen die meer dan wij verdienen, hetzelfde percentage afdragen. Maar dat doen ze niet: ze verdienen zoveel dat ze allerlei fiscale vluchtroutes kunnen nemen. Er verdwijnt jaarlijks 100 miljard euro uit Frankrijk.

“Ik ben niet jaloers, ik wil niemands rijkdom afnemen en ik pleit ook niet voor de inbeslagneming van goederen. Maar de allerrijksten vluchten voor de fiscus en daarbovenop krijgen ze fiscale cadeaus omdat zij de economie zouden doen draaien. Dat doen ze dus níét: het grote geld gaat naar speculatie, niet naar de reële economie.

“Ik heb geen moeite met iemand die 10.000 of 15.000 euro per maand verdient. Die werkt doorgaans ook zestig uur per week en geeft veel geld uit aan een mooie wagen en een tweede huis. Hij laat de economie draaien. Het probleem zijn de mensen die 100.000 of 1 miljoen euro per maand verdienen. Die kopen ook een mooie auto, en meestal meer dan één, een jacht, een vakantiehuis en een privéjet, maar op een bepaald moment zijn ze rond. En dan gaan ze beleggen. 97 procent van die beleggingen gaat naar speculatie, 3 procent naar bedrijven die nieuwe banen creëren. Als Macron geld aan de allerrijksten geeft, weet hij dat ze de economie niet vooruithelpen. Ze speculeren, maar daar draait de economie niet om. Niet in Frankrijk, niet in Europa. Iedereen moet knokken om te overleven, de werkloosheid piekt, rien ne va plus.

Is Emmanuel Macron de president van het grootkapitaal?

“Hij is begonnen bij de zakenbank Rothschild & Cie. Hij heeft banden met de miljardairs van Frankrijk. Dankzij zijn vrienden, die de meeste Franse mediagroepen in handen hebben, staat hij waar hij nu staat. Hij is de vriend van de haute bourgeoisie.

'Emmanuel Macron is de vriend van de haute bourgeoisie: hij is president dankzij de Franse miljardairs’

Als voormalige socialist.

“Links of rechts zijn betekent niets meer in dit land. Die twee stromingen denken al dertig jaar lang hetzelfde in economisch opzicht. Ze hebben zich allemaal onderworpen aan de neoliberale ideologie: er is te veel overheidssteun, er zijn te veel ambtenaren, je moet de privésector stimuleren en de arbeidsmarkt flexibiliseren – enfin, u kent de mantra van het neoliberalisme. De twee partijen die het land decennialang hebben bestuurd, zijn perfect inwisselbaar. Als je terugkijkt op het presidentschap van Nicolas Sarkozy en dat van François Hollande kom je zelfs tot de slotsom dat Sarkozy een socialer beleid heeft gevoerd.”

Filosoof Alain Finkielkraut

Het zijn allemaal liberalen, zegt u. Zijn ze ook allemaal corrupt?

“Nee, maar ze hebben wel allemaal belangenconflicten. Als advocaat mag ik, op grond van mijn deontologie, de tegenstanders van voormalige cliënten niet verdedigen. Hetzelfde zou in de politiek ook moeten gelden: het kan toch niet dat een inspecteur van het ministerie van Financiën naar een grote bank gaat, en daarna terugkeert naar het ministerie? Dat hoeft niet illegaal te zijn, maar er is wel een belangenconflict. Deze regering is in handen van lobbyisten. Ze verbergen het zelfs niet meer. Eerste minister Edouard Philippe komt uit de nucleaire sector, minister van Arbeid Muriel Pénicaud uit de ondernemingswereld en minister van Solidariteit en Gezondheid Agnès Buzyn uit de farmasector.”

Het is wel transparant.

(lacht) Juist, maar het is geen toeval dat heel wat ministers juridische problemen hebben.”

Zijn de gele hesjes geïnfiltreerd door extreemrechts en extreemlinks?

“Nee.”

Er waren anders wel gewelddadige uitwassen tijdens de betogingen.

“Dat heeft niets met de gele hesjes te maken. De black blocs (demonstranten in het zwart die een blok vormen in een optocht, red.) zijn drie jaar geleden al opgedoken in betogingen tegen de toenmalige minister van Arbeid, Myriam El Khomri.”

Voor alle duidelijkheid: de black blocs zijn extreemlinkse anarchisten die ervan overtuigd zijn dat ze het recht hebben geweld te gebruiken.

“Ik ken de anarchistische ideologie niet zo goed, maar zulke mensen gaan ervan uit dat je het systeem niet zonder geweld kunt omverwerpen. Ze richten hun woede op de symbolen van het kapitalisme, zoals de banken.”

Het vernielde top­restaurant ­Fouquet's aan de Champs-­Elysées in Parijs. Boulo: ‘Ik ben tegen geweld: het is een valstrik die tot meer repressie leidt. Maar ik begrijp het wel.’

Of het toprestaurant Fouquet’s aan de Champs-Elysées, enkele weken geleden.

“Voilà. Maar de black blocs zijn niet samen met de gele hesjes geboren. Ze waren er al. En ze gebruikten vroeger ook al geweld. (zucht) Wat is infiltratie als je spreekt over een beweging die 75 procent van de bevolking vertegenwoordigt? Je hebt slimme en domme mensen, pacifisten, racisten en klootzakken. De meerderheid van de mensen is oké, maar je hebt minderheden van gewelddadige types. De gele hesjes zijn het Franse volk.”

De filosoof Alain Finkielkraut is voor vuile Jood uitgescholden door mensen met een geel hesje.

“Door enkelingen. Ik zou Alain Finkielkraut nooit op die manier uitschelden, maar laten we wel wezen: zijn werk deugt niet. Het is misselijkmakend. Hij verdiept de kloven tussen de verschillende gemeenschappen in dit land. Ik kan nog begrip opbrengen voor zijn nostalgie en zijn gedweep met de Franse cultuur en geschiedenis, maar je moet leven in de tijd van nu. Voortdurend de islam de schuld geven van alles wat in deze samenleving fout gaat en miljoenen moslims met de vinger wijzen heeft geen zin. Je moet accepteren dat ze hier zijn en mee oplossingen bedenken, zodat het systeem niet ontploft. Mensen als Alain Finkielkraut maken het sociale weefsel kapot.”

‘Ik zou de filosoof Alain Finkielkraut nooit uitschelden, maar laten we wel wezen: zijn werk deugt niet!’

Heeft hij gekregen wat hij verdiende?

“Dat zeg ik niet. Je kunt zijn werk verwerpen, maar je mag hém niet aanvallen, en zeker niet met antisemitische verwijten.”

Hebben de gele hesjes een antisemitisch probleem?

“Niet meer dan het Franse volk. Het antisemitisme is ook niet meer verspreid dan ander racisme. Maghrebijnse jongeren uit de voorsteden vinden nog altijd moeilijker werk op grond van hun afkomst dan Joodse jongeren. Het ene racisme is niet belangrijker dan het andere. Als je een hiërarchie aanbrengt, zet je gemeenschappen tegen elkaar op. (boos) Men heeft die hele kwestie-Finkielkraut zodanig opgeklopt dat ze één week lang de gemoederen in Frankrijk heeft beroerd, uitsluitend om onze beweging in diskrediet te brengen.”

Het was wel schandelijk wat hem is overkomen.

“Het was een fait divers.”

Dat is het niet voor de Joodse gemeenschap. Ze zijn bang dat het antisemitisme terugkeert.

“Het is één man overkomen, een bekende man weliswaar, maar er komt een proces en de aangeklaagden zullen berecht worden.”

Even later is ook een Joods kerkhof geschonden.

“Niet door gele hesjes. En bij andere incidenten waren wij evenmin betrokken. Weet u wat me zo zwaar valt? De media hebben dagenlang bericht over wat er tegen Finkielkraut is gezegd, maar met geen woord gerept over de bijna honderd mensen die door politiegeweld een oog, een hand of een voet zijn kwijtgespeeld. Volgens het strafrecht is fysieke agressie nog altijd een zwaarder vergrijp dan verbale agressie.”

Is dat het resultaat van rubberkogels?

“’Verdedigingskogels’, volgens het officiële jargon. En granaten, die de massa uit elkaar drijven maar die wel TNT bevatten. De Raad van Europa heeft Frankrijk veroordeeld. Het Europees Parlement ook, net als de Verenigde Naties. Maar in de media heet het dat de veroordeling van de VN er is gekomen door een slinks manoeuvre van Venezuela. (zucht) Ze willen het niet zien.

“Eerst ging het alleen over Alain Finkielkraut, daarna uitsluitend over de vernieling van Fouquet’s. Ik kan u zeggen: ik heb niet gehuild om Fouquet’s. Een restaurant is in de as gelegd en dat is jammer, maar ik spaar mijn tranen voor mensen die een oog, een hand of een voet hebben verloren. Of voor de tien gele hesjes die op rotondes zijn gestorven. (haalt zijn smartphone boven) Deze video stond oorspronkelijk op mijn Facebookpagina, hij is inmiddels meer dan één miljoen keer bekeken. (Het is een montage van een scherpe uithaal van president Macron naar het geweld en gruwelbeelden van hevig bloedende gele hesjes) Die beelden halen de televisie niet, het gaat alleen over Fouquet’s.”

‘Ik heb niet gehuild toen een restaurant in de as werd gelegd. Ik spaar mijn tranen voor de tien gele hesjes die zijn gestorven’
‘Ik heb niet gehuild toen een restaurant in de as werd gelegd. Ik spaar mijn tranen voor de tien gele hesjes die zijn gestorven’

Bij klimaatmarsen heb je geen geweld, ook niet als de betogers met tienduizenden zijn.

“De klimaatbetogers zijn goed georganiseerd, bijna zo goed als de vakbonden. Zij hebben hun eigen ordedienst, wij niet. Maar we zijn intussen wel al vier maanden lang aan het betogen. We zijn begonnen op rotondes, waar we barricades opwierpen. Daar zijn we met grof geweld verdreven. We zijn vernederd door de president, die ons ‘een hatelijke menigte’ heeft genoemd. Er is geen politieke oplossing gekomen, de repressie is toegenomen. Het gevolg: de gele hesjes houden de black blocs niet tegen als die tot geweld overgaan.”

Is dat legitiem?

“Het is begrijpelijk.”

Dat is makkelijk.

“Ik ben tégen geweld. Geweld is een valstrik.”

Is geweld nooit legitiem?

“Abbé Pierre, een notoire pacifist, heeft gezegd: ‘Zij die alle lekkers op hun bordje hebben gelegd, hebben meer bloed aan hun handen dan die ene arme ongelukkige die uit wanhoop de wapens opneemt.’ Het eerste geweld is sociaal: de schrijnende ongelijkheid. Pas daarna komt het geweld van de mensen die revolteren. De vraag is: hebben we geweld nodig om uit deze crisis te komen? Mijn antwoord is duidelijk: nee. Maar ik begrijp het wel. Ik zie de dunne scheidslijn tussen woede en geweld, maar geweld leidt tot meer repressie, tot een strengere wet, tot het leger in de straten. En intussen doet de regering niets anders dan overheidsbedrijven privatiseren.”

Christophe Chalençon, een vertegenwoordiger van de gele hesjes, heeft voor een verborgen camera van de Italiaanse televisie verklaard dat paramilitairen klaarstaan om in te grijpen. Hij had het over een nakende burgeroorlog.

“Ik ken Christophe Chalençon niet. Hij behoort niet tot de nationale woordvoerders van de beweging.”

Hebt u uw troepen onder controle?

“De woordvoerders van de gele hesjes zijn geen leiders. Iedereen handelt naar eer en geweten. Ik deel geen opdrachten uit.”

Er is dus geen controle.

“Dat is de schuld van de president. Hij wilde niet overleggen met de oppositiepartijen of de vakbonden. Hij heeft alles kapotgemaakt. Als er vandaag een politieke crisis is, dan is dat omdat Emmanuel Macron zijn beleid niet aanpast. 75 procent van de mensen wil het anders. Een democraat moet daarnaar luisteren.”

Hij is wel verkozen tot president.

“Volgens het Franse kiessysteem. De tweede verkiezingsronde was een lachertje. Hij moest het opnemen tegen Marine Le Pen, maar zelfs tegen haar haalde hij slechts 65 procent van de stemmen. Vijftien jaar geleden stond Jacques Chirac in de tweede ronde tegenover Jean-Marie Le Pen. Chirac haalde 80 procent van de stemmen. Hij wist dat hij geen groot maatschappelijk draagvlak had en moest heel behoedzaam manoeuvreren. President Macron, die 15 procent minder kiezers kon overtuigen, doet net het tegenovergestelde: hij regeert alsof de massa achter hem staat. Maar in de eerste verkiezingsronde heeft amper 12 procent van de bevolking voor zijn programma gestemd.”

12 procent?

“Hij heeft 24 procent van de stemmen gehaald, maar als je ook de blanco stemmen in rekening brengt, kom je op 18 procent uit. En van die 18 procent hebben heel wat mensen voor hem gestemd om Marine Le Pen af te houden, dat weten we uit enquêtes achteraf. Emmanuel Macron heeft weinig steun: 10 à 12 procent.

“Een recente peiling geeft dat ook aan: 86 procent van de Franse bevolking wil een andere economische politiek. Je kunt niet als een bulldozer hervormingen blijven doorvoeren terwijl een grote meerderheid ertegen is. De president creëert de impasse. Als hij een echte democraat is, schrijft hij nieuwe verkiezingen uit. Maar hij weet ook dat hij dan zijn biezen mag pakken.”

U vergeet dat Emmanuel Macron de nieuwe leider van Europa is, de opvolger van de Duitse bondskanselier Angela Merkel.

“In feite zijn er dictators aan de macht. Emmanuel Macron zegt in zijn video voor de Europese verkiezingen dat we de keuze hebben tussen hem of de chaos. Een vreemde opvatting van democratie.”

Hem of de populisten, bedoelt hij.

“Wat zijn populisten? Volgens hem ben je een populist als je je tegen de Europese verdragen verzet. Jammer genoeg werken die verdragen niet.”

Bent u een populist?

“Wat mij betreft mogen de Europese verdragen recht de vuilnisbak in. Ik ben voor een Europa van de volkeren, niet voor een Europa van de verdragen: die dienen de belangen van de multinationals, de banken en de aandeelhouders. Ze creëren ongelijkheid. Ze maken de waanzinnige kapitaalsvlucht in Europa mogelijk, en de verhuizing van grote bedrijven naar het oosten. Maar als je dat zegt, ben je een populist.”

‘De Europese verdragen zijn er voor de banken, de multinationals en de aandeelhouders, maar als je dat zegt, ben je een populist’

Veel mensen denken dat de Russen achter de gele hesjes schuilgaan.

“President Macron heeft dat beweerd, ja.”

Schuift het goed, die roebels?

(lacht) Ik ben in elk geval nooit door Russen benaderd, en ik ken ook niemand die dat wel zou zijn.»

U geldt als een atypische vertegenwoordiger van de gele hesjes: u bent advocaat, u komt uit een gezin van zelfstandigen en bent belezen. Kortom, een nette man.

“Ik was al atypisch vóór ik me achter deze beweging schaarde: ik deel de ideeën van de hogere middenklasse niet. Ik voel me meer verwant met de 75 procent ontevredenen. Na de verkiezing van Emmanuel Macron had ik voorspeld: ‘Over zes maanden komen de Fransen op straat.’ Ik wist dat hij het onrechtvaardige beleid van Nicolas Sarkozy en François Hollande zou voortzetten. Hij heeft er nog de arrogantie van de jeugd aan toegevoegd. Toen ik op 17 november met de gele hesjes op een rotonde in Rouen sprak, wist ik: deze mensen zullen er morgen opnieuw staan, en overmorgen ook. Ik heb er zelf ook alle dagen gestaan.

‘Ik deel de ­ideeën van de hogere middenklasse niet, hoewel ik ertoe behoor. Ik voel me meer verwant met de 75 procent ontevredenen’

“Als jongeling heb ik drie studierichtingen overwogen: handel, geneeskunde of rechten. Handel is niets voor mij. Ik ben de slechtst denkbare consument: ik onthoud geen enkele merknaam. Geneeskunde vind ik te zwaar, de dood komt dan te dichtbij. Maar rechten, dat ligt me wel. Ik wil als advocaat mensen helpen. Daarom ben ik ook actief in de beweging. Ik had rustig op kantoor kunnen blijven, maar dit is het belangrijkste wat ik in mijn leven kan doen: mijn kwaliteiten ten dienste van anderen stellen. In het begin dacht ik zelfs: ik kan mijn werk en de beweging in elkaar laten overlopen. Maar mijn confraters zijn niet geneigd een geel hesje aan te trekken. (lacht)

Bent u het enige gele hesje op kantoor?

“Ja. Maar mijn confraters hebben wel respect voor wat ik doe: ze weten dat ik ernstig en integer ben. Ze snappen wat me drijft.”

Snapt u waarom u als intellectueel zo’n invloed hebt op de gele hesjes?

“Mensen zijn verstandiger dan je denkt. Ze zien snel of je oprecht bent. En in debatten op tv heb ik altijd mijn mannetje gestaan. Sterker nog: ik heb mijn tegenstanders in moeilijkheden gebracht. Mensen die doorgaans anderen afmaken, heb ik in het stof laten bijten. De video met de vertegenwoordiger van de Franse werkgevers heeft vier miljoen views gehaald. Mensen zijn blij dat ik hun boosheid doorgeef.”

Uw vrouw betoogt niet mee.

“Mijn vrouw geeft op zaterdag tennisles. Ze is hyperactief: ze is architecte, fitnesscoach én tennislerares. Ze komt tijd tekort. Maar ze steunt me.”

Gaat u nog de politiek in?

“Ik weet het niet. Ik ben een onafhankelijke man, ik ben niet tot veel compromissen bereid. Misschien ben ik geschikter om boodschappen via YouTube te verspreiden en boeken te schrijven. In elk geval zal ik er alles aan doen om de politiek in dit land te veranderen.”

U ziet er erg moe uit.

“Ik breng 5 procent van mijn tijd op kantoor door, de rest gaat naar de beweging.”

En de beweging brengt niets op?

“Nee.”

Daarom werkt uw vrouw zo hard?

(lacht) Het kan niet blijven duren, dat is juist. Maar ik wil doorgaan tot we de overwinning behalen: Emmanuel Macron gaat eraan. Dat is onvermijdelijk.”

© HUMO