Palestijnse rivalen begraven na tien jaar de strijdbijl
Hamas en Fatah, de grootste Palestijnse partijen, zijn tot een akkoord gekomen. Na tien jaar krijgt de Palestijnse Autoriteit (PA) van president Abbas weer toegang tot Gaza, waar Hamas aan de macht is. Op 1 december treedt in de kustenclave een 'eenheidsregering' aan van Hamas en Fatah.
Na een korte, bloedige burgeroorlog werd Fatah, de gematigde partij van president Mahmoud Abbas, in 2007 uit de stad Gaza verdreven door de fundamenstalistische verzetsbeweging Hamas. Abbas probeerde het tal van keren, maar kreeg geen vaste voet aan de grond. Gisteren sloten Hamas en Fatah in de Egyptische hoofdstad Caïro een akkoord over de terugkeer van de agenten van Fatah en de overname van het bestuur in Gaza.
Tal van vraagstukken zijn evenwel nog niet opgelost. Komt de gewapende tak van Hamas onder bevel van de nieuwe regering? Zetten de veiligheidstroepen van Abbas, die opereren op de bezette Westelijke Jordaanoever, de samenwerking met Israël voort? Worden er, voor het eerst in meer dan een decennium, parlements- en presidentsverkiezingen gehouden?
Egypte, dat een bemiddelende rol speelde, erkende dat er meningsverschillen tussen de partijen blijven bestaan. Eind november organiseert het land daarom een nieuwe onderhandelingsronde. "We volgen een strategie stap voor stap om de verzoening tot een succes te maken", zei Saleh al-Arouri, de leider van de Hamas-delegatie in Caïro. Daar ondertekende hij met de belangrijkste Fatah-onderhandelaar, Azzam al-Ahmad, een overeenkomst ten teken van verbroedering.
Na een korte, bloedige burgeroorlog werd Fatah, de gematigde partij van president Mahmoud Abbas, in 2007 uit de stad Gaza verdreven door de fundamenstalistische verzetsbeweging Hamas. Abbas probeerde het tal van keren, maar kreeg geen vaste voet aan de grond. Gisteren sloten Hamas en Fatah in de Egyptische hoofdstad Caïro een akkoord over de terugkeer van de agenten van Fatah en de overname van het bestuur in Gaza.
Tal van vraagstukken zijn evenwel nog niet opgelost. Komt de gewapende tak van Hamas onder bevel van de nieuwe regering? Zetten de veiligheidstroepen van Abbas, die opereren op de bezette Westelijke Jordaanoever, de samenwerking met Israël voort? Worden er, voor het eerst in meer dan een decennium, parlements- en presidentsverkiezingen gehouden?
Egypte, dat een bemiddelende rol speelde, erkende dat er meningsverschillen tussen de partijen blijven bestaan. Eind november organiseert het land daarom een nieuwe onderhandelingsronde. "We volgen een strategie stap voor stap om de verzoening tot een succes te maken", zei Saleh al-Arouri, de leider van de Hamas-delegatie in Caïro. Daar ondertekende hij met de belangrijkste Fatah-onderhandelaar, Azzam al-Ahmad, een overeenkomst ten teken van verbroedering.
Sancties
Sancties
Het is ook nog onduidelijk of, en zo ja wanneer, president Abbas de sancties opheft die hij dit jaar trof om Hamas zover te krijgen. Hij staakte betalingen voor brandstof, medicijnen en ambtenarensalarissen. De maatregelen betekenden volgens de VN een ernstige verslechtering van de toch al barre leefomstandigheden in Gaza.
Abbas gaf zijn zegen aan het akkoord met Hamas, maar zweeg in een telefoongesprek met het Franse persbureau AFP over de sancties. Een vertegenwoordiger van Fatah in Gaza zei tegen AFP dat die 'op zeer korte termijn' ongedaan worden gemaakt. Een andere zegsman van Fatah zei dat de president binnen een maand een bezoek wil brengen aan Gaza, waar hij sinds 2007 niet meer welkom was.
In Caïro werden slechts twee concrete maatregelen bekendgemaakt: 3.000 politieagenten van de Palestijnse Autoriteit worden geïntegreerd in de politiemacht van Hamas, en de presidentiële garde van Abbas neemt aan de grenzen met Israël en Egypte de taken van Hamas over. Door de tien jaar durende Israëlische blokkade is de grensovergang met Egypte de belangrijkste route voor goederen en personen. Maar de afgelopen jaren was de grenspost Rafah slechts af en toe geopend.
Het is ook nog onduidelijk of, en zo ja wanneer, president Abbas de sancties opheft die hij dit jaar trof om Hamas zover te krijgen. Hij staakte betalingen voor brandstof, medicijnen en ambtenarensalarissen. De maatregelen betekenden volgens de VN een ernstige verslechtering van de toch al barre leefomstandigheden in Gaza.
Abbas gaf zijn zegen aan het akkoord met Hamas, maar zweeg in een telefoongesprek met het Franse persbureau AFP over de sancties. Een vertegenwoordiger van Fatah in Gaza zei tegen AFP dat die 'op zeer korte termijn' ongedaan worden gemaakt. Een andere zegsman van Fatah zei dat de president binnen een maand een bezoek wil brengen aan Gaza, waar hij sinds 2007 niet meer welkom was.
In Caïro werden slechts twee concrete maatregelen bekendgemaakt: 3.000 politieagenten van de Palestijnse Autoriteit worden geïntegreerd in de politiemacht van Hamas, en de presidentiële garde van Abbas neemt aan de grenzen met Israël en Egypte de taken van Hamas over. Door de tien jaar durende Israëlische blokkade is de grensovergang met Egypte de belangrijkste route voor goederen en personen. Maar de afgelopen jaren was de grenspost Rafah slechts af en toe geopend.
Ongeloofwaardig
Ongeloofwaardig
Hamas hoopt dat het akkoord, dat immers met Egyptische steun tot stand kwam, zal leiden tot een permanente opening van Rafah. EU-waarnemers zouden welkom zijn. Ze moeten erop toezien dat er geen wapens gesmokkeld worden, zoals Israël vreest.
Hamas hoopt dat het akkoord, dat immers met Egyptische steun tot stand kwam, zal leiden tot een permanente opening van Rafah. EU-waarnemers zouden welkom zijn. Ze moeten erop toezien dat er geen wapens gesmokkeld worden, zoals Israël vreest.
De Israëlische regering volgt de toenadering tussen Hamas en Fatah met argusogen. Israël beschouwt, net als de EU en de VS, Hamas als een terroristische beweging waarmee niet onderhandeld kan worden. Hamas weigert de staat Israël te erkennen en geweld af te zweren.
Anderzijds heeft premier Benjamin Netanyahu steeds gezegd dat president Abbas geen geloofwaardige onderhandelingspartner is, mede omdat hij niet de Palestijnen in Gaza vertegenwoordigt. "Als de Palestijnen eenheid weten te bereiken, heeft Israël geen excuus meer", stelt de Palestijnse analist Diana Buttu, oud-adviseur van Abbas.
De Israëlische regering volgt de toenadering tussen Hamas en Fatah met argusogen. Israël beschouwt, net als de EU en de VS, Hamas als een terroristische beweging waarmee niet onderhandeld kan worden. Hamas weigert de staat Israël te erkennen en geweld af te zweren.
Anderzijds heeft premier Benjamin Netanyahu steeds gezegd dat president Abbas geen geloofwaardige onderhandelingspartner is, mede omdat hij niet de Palestijnen in Gaza vertegenwoordigt. "Als de Palestijnen eenheid weten te bereiken, heeft Israël geen excuus meer", stelt de Palestijnse analist Diana Buttu, oud-adviseur van Abbas.