Nederland weer stap dichter bij proefboringen schaliegas

Het ingenieursbureau Witte-veen+Bos heeft gisteren haar bevindingen overgemaakt aan de bevoegde minister van Economische Zaken Henk Kamp. Het bureau onderzocht in opdracht van de minister de gevolgen voor veiligheid voor mens, natuur en milieu van het opsporen en winnen van schaliegas. Witteveen+Bos kwam tot het besluit dat dit veilig kan.

Het bureau stelt dat het zich enkel uitspreekt over de risico's. "Het rapport gaat niet in op nut en noodzaak van schaliegaswinning voor Nederland of de beleidsmatige afweging hierover. Het onderzoek gaat ook niet in op potentiële locaties voor schaliegaswinning of de locatiespecifieke gevolgen."

Ook in België zitten er voorraden van schaliegas: in de Kempen en in delen van de provincies Limburg en Luik. De mogelijke winning van dat schaliegas verhit de gemoederen. Tegenstanders vrezen net als in Nederland aardbevingen en bodemdaling en zijn bezorgd dat grond- en drinkwater vervuild raken door de boringen of door de chemicaliën die bij deze gaswinning worden gebruikt.

Geen commentaar

Of het Nederlandse rapport enige impact heeft op de houding van ons land in het dossier wilde minister van leefmilieu Joke Schauvliege niet gezegd hebben. "Onze administratie ALBON (Dienst Natuurlijke rijkdommen) en VITO werden niet bevraagd door de Nederlandse overheid of de Nederlandse studiebureaus in het kader van de opmaak van het rapport", klinkt het.

Meer ten gronde stelt Schauvliege dat er "tot op vandaag in Vlaanderen geen vraag is op basis waarvan wij een ontginnen van schaliegas zouden moeten bekijken of overwegen. Europa komt eind dit jaar met een analyse over de risico's van schaliegas en zoals eerder geantwoord in het Vlaams Parlement in de commissie Leefmilieu wensen wij in deze het Europese standpunt te kennen."

Niet iedereen ziet dat zo. De Vlaamse regering heeft tot nog toe nagelaten om duidelijkheid te verschaffen omtrent haar precieze houding tegenover het winnen van schaliegas, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger voor Groen Hermes Sanctorum. "Eerst klonk het dat er bij ons enkel vergunningen zijn afgeleverd voor proefboringen in de Kempen voor steenkoolgas. Later bleek dan weer dat boringen naar schaliegas misschien ook mogelijk zouden worden."

Feit is dat minister-president Kris Peeters zich in juli, tijdens de eerste Vlaams-Nederlandse economische missie ooit, samen met zijn Nederlandse collega Marc Rutte uitgebreid liet informeren over schaliegas. Na afloop van de missie klonk het dat Peeters een studie wou laten uitvoeren over schaliegas. "Niet om meteen te ontginnen, maar om te weten hoeveel er is, wat het kost en wat de impact op het milieu kan zijn", klonk het toen. Bij het kabinet-Peeters geven ze verder geen commentaar op het Nederlandse rapport.

"Ik heb het gevoel dat de Vlaamse regering dit een beetje slinks erdoor wil jagen", zegt Sanctorum. "En dit rapport zullen ze gretig aangrijpen. In Nederland durft men tenminste het maatschappelijke debat aan te gaan."

Besmettingsgevaar

En dat debat woedt hevig. De veelbesproken proefboringen zullen ten vroegste in oktober mogelijk worden. De Nederlandse minister van Economische Zaken Henk Kamp zal dan beslissen over de zaak. Hij wacht nog op advies van de commissie voor de milieueffectrapportage. Maar het is een publiek geheim dat het Nederlandse kabinet eerder pro is ingesteld. Met dit rapport in de hand krijgt Kamp, die eerder schatte dat de winning van schaliegas Nederland op lange termijn 20 tot 30 miljard euro kan opleveren, er een stevig argument erbij. Cuadrilla, het bedrijf dat de opdracht voor de proefboringen heeft gekregen, is alvast begonnen met de voorbereidingen.

De potentiële boringen zullen plaatsvinden bij Boxtel, Haaren en de Noordoostpolder. Die eerste twee gemeentes liggen vlak bij mekaar in Noord-Brabant, op pakweg 50 kilometer van de Belgische grens. Uit het ingenieursrapport moet blijken dat bij boringen een eventueel gevaar voor drinkwatervervuiling niet uit te sluiten is, maar mits de nodige voorzieningen ingedijkt kan worden. "Dat is voer voor specialisten", zegt Hermes Sanctorum daarover. "In elk geval willen we wel betrokken worden, of minstens geïnformeerd."

Jan Vande Putte energiespecialist bij Greenpeace: "Om de risico's van verspreiding van de chemicaliën in te schatten zouden we meer precies moeten weten op welke diepte, en in welke geologische lagen dit gas zou ontgonnen worden. We hebben op dit ogenblik onvoldoende informatie om ons hierover concreet uit te spreken. Daarvoor is een hydrogeologische studie nodig, maar het is wel duidelijk dat dergelijke risico's niet uitgesloten kunnen worden."