Sovjetcapsule moet Brussels veilinghuis lanceren

De Vozvrashchayemyi Apparat, of de VA, staat te blinken bij het Duitse veilinghuis Lempertz in de chique Zavelwijk van Brussel. Niet toevallig gaat de veiling gepaard met de opening van het nieuwe veilinghuis in een statig art-nouveauhuis. "Dit is de plechtige lancering van Lempertz in Brussel", zegt kunstspecialist Hans November met een glimlach.

Al een paar weken zijn ruimteliefhebbers in de ban van de Sovjetcapsule. En het veilinghuis weet perfect hoe de hype aan te wakkeren. De reis tot in Brussel staat op een blog beschreven met een reeks foto's en video's, de mediatieke aandacht liegt er niet om en geïnteresseerden bellen van over heel de wereld. Onder hen zijn er Russische oligarchen, maar evengoed internationale instellingen uit de hoofdstad. Lempertz is blij met die interesse. "We mikken heel breed, op particulieren, bedrijven en overheid, vooral op al wie geïnteresseerd is in gekkere dingen."

From Texas with love

De veiling vindt plaats op 7 mei, maar er kan nu al geboden worden. Of dat al gebeurd is, wil Lempertz niet kwijt. De waarde van de capsule is geschat tussen 700.000 en 1,4 miljoen euro. Het veilinghuis hoopt uiteraard op meer. "Onze kijkdagen lopen nog twee weken", zegt November. "Er kan dus nog van alles gebeuren."

Het Duitse veilinghuis wist het ruimtetuig in de Amerikaanse staat Texas te lokaliseren. Algemeen directeur Henrik Hanstein kon de excentrieke eigenaar Arthur Dula overtuigen om het stuk in Europa te veilen. Het is een van vier afgedankte ruimtecapsules die Dula met zijn bedrijf Excalibur Almaz kocht, dat zich specialiseert in ruimtevluchten. Zijn plannen om rijke waaghalzen in een baan om de aarde te sturen vielen in het water, waarop de Amerikaan besliste om een capsule met de hulp van Lempertz te veilen. Het topstuk moet het veilinghuis internationaal op de kaart zetten.

De twee ton wegende capsule heeft zijn strepen eind jaren zeventig verdiend bij onbemande testvluchten onder het maanprogramma Almaz (Russisch voor diamant) van de Sovjet-Unie. Het programma was een rechtstreekse reactie op het Amerikaanse Manned Orbiting Laboratory, of MOL. De capsule werd in volle Koude Oorlog tweemaal in een baan om de aarde geslingerd. "Het spreekt tot de verbeelding, het heeft echt iets romantisch", zegt November. Behalve de twee testvluchten in 1977 en 1978, werden een hele resem landingtests uitgevoerd op zee.

Koude Oorlog

De Oekraïnecrisis doet de wereld weer beven en het spook van de Koude Oorlog waart weer even rond. De zwarte lijst die Verenigde Staten na het Krimconflict opstelden telt een aantal Russische oligarchen, en dus potentieel geïnteresseerden. "Ik kan niet zeggen dat we daar geen rekening mee moeten houden", zegt November. "Maar dat bekijken we wel op het moment zelf."

De Russen eisen wel dat Lempertz garant staat dat het tuig verkocht wordt aan iemand die "vreedzame bedoelingen" heeft. November: "Ik snap dat het gevoelig ligt, maar wij maken geen politiek statement. De herkomst is belangrijk, los daarvan kiezen we geen partij."

Behalve de Sovjetcapsule zijn er twee ruimtepakken te koop van het Russische Sokoltype. Het ene is door de kosmonaut Aleksandr Kaleri gedragen tijdens een vlucht naar het ruimtestation MIR in 1996. Het andere dateert van 2003, door de Amerikaans-Britse Michael Foale gedragen tijdens een ISS-expeditie in 2003. Beide pakken zijn geschat op 60.000 euro. Voor wie minder diep in de buidel kan tasten zijn er 39 foto's van de NASA te koop uit de periode 1961-1973. De geschatte waarde van de foto's gaat van 400 tot 2.000 euro.

November beseft dat Lempertz na deze veiling wellicht geassocieerd zal worden met dit soort stukken uit het Sovjettijdperk. De veiling moet vooral een springplank worden. Over wie het koopt, stelt November zich voorlopig geen vragen. "Eigenlijk maakt het niet uit wie het koopt, ik hoop vooral dat het een goede veiling wordt."