'Wie het evangelie kent, zegt zoiets niet'
Uitspraken Danneels over kerkasiel passen volgens critici in de strijd om de heilige stoel
In het Canvas-programma Coninx en Van Wijck heeft kardinaal Danneels zich zaterdagavond uitgesproken voor de doodstraf en tegen het kerkasiel. Danneels wil dat de doodstraf kan worden uitgesproken, maar zegt tegelijk een tegenstander te zijn van de uitvoering ervan. Het begrip kerkasiel zou volgens de kardinaal eigenlijk niet bestaan. Danneels doet zijn uitspraken op een moment dat Iraanse asielzoekers een onderdak vonden in de Brusselse Miniemenkerk. Progressieve krachten binnen de kerk linken de voor Danneels conservatief klinkende uitspraken aan zijn stijgende kansen om het tot de volgende paus te schoppen.
Brussel
Van onze medewerker
Kris Hendrickx
Kardinaal Danneels zei dat hij het belangrijk vindt dat een juridisch begrip als de doodstraf gehandhaafd blijft, bijvoorbeeld voor iemand als ex-dictator Saddam Hoessein. Tegelijk vindt de kardinaal dat de doodstraf niet mag worden uitgevoerd. Danneels vindt niet dat zijn uitspraak dubbelzinnig is. "Je ontneemt iemand zijn betekenis in het leven. Hij is uit het land van de levenden gebannen. Dat heeft meer invloed dan men denkt." Danneels wierp zich in de uitzending ook op als een tegenstander van kerkasiel. "Je moet de kerk niet gebruiken voor dergelijke dingen", aldus Danneels, die zijn steun uitsprak voor de Zeebrugse pastoor die begin november zijn kerkpoorten gesloten hield voor illegalen. "Wat er in Zeebrugge gebeurde, is geen kwestie van asiel. Het gaat simpelweg om een bezetting."
De straffe uitspraken van Danneels komen er op een moment dat Iraanse asielzoekers onderdak vonden in de Brusselse Miniemenkerk. De Iraniërs werden daarvoor uit de lokalen van de ULB gezet. Miniemen-pastoor Jacques Van der Biest, die ondertussen al aan zijn vijfde groep asielzoekers en hongerstakers in tien jaar zit, houdt er dan ook een andere visie op na. "Dit is net zoals Maria en Jozef die niet in de herberg binnen mogen en dan maar naar de stal moeten om leven te geven." De aanwezigheid van de 'levende kerststal' deed Van der Biest beslissen om dit jaar geen kunstmatig exemplaar te bouwen. Van der Biest is erg verontwaardigd over de houding van de ULB, die de asielzoekers volgens hem op straat zette om er tijdens de kerstvakantie niet op te hoeven passen. "Zoals men met honden doet voor de zomervakantie." Ook Danneels' mening over de doodstraf valt bij de priester uit de Marollen niet in goede aarde. "Ik ben het absoluut niet met hem eens. Je bent trouwens voor of tegen. 'Si on est pour, on coupe la tête du type'. Als je ertegen bent, moet je hem ook niet symbolisch ter dood veroordelen. Ik ben tegen."
Ook priester en SP.A-senator Staf Nimmegeers is niet te spreken over de uitspraken van Danneels. "Dat heeft me echt tegen de borst gestuit. Geef mij maar de woorden van rockpriester Gilbert. Toen die vorige week in Brussel was, had hij het over Dutroux. 'Als de man van goede wil is, zou ik hem de hand reiken.' Dat klinkt heel wat christelijker dan de doodstraf. Wie het evangelie kent, zegt zoiets niet." Wat Zeebrugge betreft: ik vind het ronduit schandalig dat die mensen daar niet in de kerk mochten." Nimmegeers denkt dat profileringsdrang tegenover andere pauskandidaten weleens aan de basis zou kunnen liggen van de uitspraken. Danneels zou immers een van de drie favoriete pauskandidaten zijn. "Vergeet ook niet dat de Belgische bisschoppen nog maar net berispt zijn bij hun bezoek aan het Vaticaan. Die indruk wil hij allicht doen vergeten."
De Leuvense hoogleraar kerkelijk recht Rik Torfs stelt dan weer vraagtekens bij Danneels' uitlatingen over het kerkasiel. "Vijftien jaar geleden kon je gerust zeggen dat het begrip niet bestond. De voorbije jaren kent het fenomeen echter een volledig nieuw elan. Het kerkelijk recht kent ook iets als het gewoonterecht. Daarvan is hier wel degelijk sprake." Torfs wijst erop hoe krachtig de uitstraling van het kerkasiel is. "Zelfs mensen die niets met het christendom te maken hebben, grijpen het als laatste kans. Plots is de kerk weer een maatschappelijk symbool van grootmoedigheid."
Priester Van der Biest van de Brusselse Miniemenkerk: 'Dit is net zoals Maria en Jozef die niet in de herberg binnen mogen'