Van Rompuy en Barroso presenteren lightversie van economisch plan Merkel
Met een eigen voorstel voor een Europees competitiviteitspact hebben Europees president Herman Van Rompuy en Commissievoorzitter José Manuel Barroso hun ideeën op papier gezet voor een versterking van het economisch bestuur in de eurozone. In die voorstellen is er geen sprake meer van een verbod op automatische loonindexering of een verhoging van de pensioenleeftijd.
Het idee van een Europees competitiviteitspact komt van de Duitse bondskanselier Angela Merkel. In ruil voor de tientallen miljarden die haar land in de strijd heeft gegooid om zwakkere eurolanden te redden, eist Merkel verregaande toezeggingen van haar Europese partners. Op haar verlanglijstje prijkten onder meer de afschaffing van de automatische loonindexering, de verhoging van de pensioenleeftijd, de harmonisering van de vennootschapsbelasting en strenge regels om de schulden in de hand te houden.
Hoewel Merkels voorstellen de steun had gekregen van de Franse president Nicolas Sarkozy kon het bij de andere eurolanden niet door de beugel. Merkels plan wekte op een Europese top begin februari zoveel wrevel op dat Van Rompuy en Barroso zich genoodzaakt zagen om met een eigen plan op de proppen te komen. Dat plan ligt er nu. Gisteren werd het voor eerst afgetoetst bij de eurolanden.
Een van de meest opvallende punten in het nieuwe plan betreft de loonindexering. Van een verbod is niet langer sprake. Dat is goed nieuws voor ons land, waar de automatische loonindexering een “heilige koe” is.
Loonmatiging
In plaats van een verbod komt er een monitoringsysteem voor lonen en arbeidsproductiviteit dat de lidstaten ertoe kan dwingen om aan loonmatiging te doen wanneer er zich een forse stijging van de arbeidskosten zou aandienen. Van belang is dat ontwikkeling van de inkomens in een land niet uit de pas lopen met de evolutie van de productiviteit.
Ook de voorstellen rond de verhoging van de pensioenleeftijd zijn enigszins genuanceerd. Er zou sprake zijn van nieuwe indicatoren die de duurzaamheid van de financiering van de eerste pijler van het pensioenstelsel aangeven. Pensioenen moeten betaalbaar blijven in de toekomst en aangepast worden aan de stijgende levensverwachting, is de boodschap.
De coördinatie van de vennootschapsbelasting zou dan weer uit de plannen van Van Rompuy en Barroso verdwenen zijn. Wel zouden er nationale ‘remmen’ op buitensporige begrotingstekorten of staatsschuld moeten komen. De Europese Commissie zal bevoegd worden voor het toezicht op de naleving van de maatregelen.
Tijdens een lezing vorige week aan de Universiteit in Gent gaf Van Rompuy reeds aan welke richting het economisch bestuur volgens hem uit moet gaan. “De Europese Raad geeft aan welke richting de lidstaten moeten uitgaan. Het is vervolgens aan de lidstaten zelf om te bepalen hoe ze hun verplichtingen inzake pensioenen en inkomens nakomen. Doen ze dat door belastingen te verhogen of besparingen door te voeren, dat is hun eigen verantwoordelijkheid.”
Scherpe kanten weggevijld
Met de voorstellen van Van Rompuy en Barroso worden de scherpe kanten van het plan-Merkel weggevijld. De voorstellen zijn een soort van ‘lightversie’ van wat de Duitse kanselier had voorgesteld. “Nationale politici krijgen opnieuw de kans om zelf de maatregelen in te vullen die nodig zijn om hun huishouding op orde te stellen”, was te horen in Europese kringen.
De plannen van Van Rompuy en Barroso worden op 11 maart door de leiders van de eurozone besproken op een speciale topbijeenkomst in Brussel.