Clinton eindelijk op koers? Daar is het e-mailspook weer
In het eindspel van de Amerikaanse verkiezingscampagne kunnen de e-mails van Hillary Clinton andermaal een hoofdrol krijgen. Opnieuw moeten duizenden mails onderzocht worden, en mogelijk ook vrijgegeven.
De FBI verzamelde 15.000 nieuwe e-mails die nader onderzoek behoeven. Het ministerie van Buitenlandse Zaken krijgt een maand de tijd om die mails te beoordelen op geheime informatie. Daarna moeten ze openbaar worden gemaakt. Dat kan gevolgen hebben voor de geloofwaardigheid van Clinton, waarmee het toch al niet goed gesteld is.
Als Clinton in januari 2009 minister van Buitenlandse Zaken wordt, besluit ze al haar e-mailverkeer, zowel zakelijk als persoonlijk, via een eigen e-mailadres - hdr22@clintonemail.com - en server te laten lopen. Daarmee gaat ze in tegen de regels die bij Buitenlandse Zaken gelden. Na haar aftreden wordt ze gedwongen dat e-mailverkeer alsnog openbaar te maken. Zeer schoorvoetend geeft ze gehoor aan die oproep. In december 2014 wordt een bundel van 30.000 e-mails, aangeleverd op 55.000 uitgeprinte A4-tjes, overgedragen aan Buitenlandse Zaken. Een ongeveer even grote hoeveelheid correspondentie wordt door de staf van Clinton als persoonlijk beoordeeld, en vernietigd.
De inhoud van de aan Buitenlandse Zaken geleverde e-mails wordt geleidelijk - tussen mei 2015 en februari 2016 - openbaar gemaakt. Acht correspondenties worden achtergehouden omdat ze top secret zijn, 36 andere worden als 'geheim' beoordeeld.
Informatie achtergehouden
De nieuwe lading van 15.000 e-mails is de afgelopen maanden door de FBI gevonden op Clintons server, en in de digitale archieven van ambtenaren met wie ze mailverkeer had. Volgens de FBI is er geen aanwijzing dat de mails doelbewust zijn achtergehouden. Wel noemt FBI-directeur James B. Corney de inhoud ervan 'werkgerelateerd'. In juli typeerde hij Clintons omgang met vertrouwelijke informatie nog als 'uitzonderlijk roekeloos'. Tegelijk concludeerde hij dat er geen strafbare feiten zijn gepleegd. Daarmee leek Clinton veilig.
De cruciale vraag is nu of er veel overlap is met de e-mails die eerder werden geopenbaard. Gezien de omvang van de nieuwe lading mails verwacht de FBI dat er zeker nieuwe correspondentie bij zal zitten. Ook moet nog worden uitgezocht of er mailverkeer tussen zit dat eerder door het Clinton-team werd vernietigd.
Mocht dat laatste het geval zijn, dan kan dat pijnlijk worden voor Clinton. Het zou de suggestie wekken dat bij de eerdere overdracht van e-mailverkeer aan Buitenlandse Zaken relevante informatie is achtergehouden. Het Clinton-kamp komt daarom met een heel omzichtige reactie. "We weten niet wat voor extra materiaal Justitie gevonden heeft. Maar als daar volgens Buitenlandse Zaken iets bij zit wat werkgerelateerd is, dan moet ook dat in de openbaarheid worden gebracht."
Het nieuwe onderzoek komt op een voor Clinton ongelukkig moment. Haar dubieuze omgang met e-mailverkeer bezorgde haar niet alleen het imago van digitale sloddervos, maar wakkerde ook de gedachte aan dat ze het gevoel had dat zekere regels weliswaar voor iedereen gelden, maar niet voor haar. Het versterkte het beeld van een politicus die is vergroeid met het establishment van Washington en daar losgezongen raakte van de werkelijkheid.
Haar serieuze, op de inhoud gerichte campagne van de afgelopen maanden drong dat beeld geleidelijk naar de achtergrond. Het leek mogelijk dat de kiezer haar het e-mailgestuntel zou vergeven. De onthulling dat een vracht relevante mails mogelijk is achtergehouden, biedt haar tegenstanders alle kansen het beeld van de onbetrouwbare Clinton nieuw leven in te blazen.
In het Republikeinse kamp wordt dit campagnegeschenk in dank aanvaard. Men dringt aan op volledige openbaarmaking van de e-mails voordat het stemmen begint. Volgens een peiling van CNN van eind juli vindt twee derde van de geregistreerde kiezers Clinton niet geloofwaardig. Wel staat ze in bijna alle peilingen voor op Donald Trump, de kandidaat namens de Republikeinen.
De kans is groot dat de eerste e-mails nog voor november worden vrijgegeven, en dus dankbare brandstof kunnen vormen voor Trump. De stroom zal tot in het nieuwe jaar aanhouden en werpt dan wellicht een smet op de eerste maanden van de eerste vrouwelijke president van de VS. Belangrijker is dat de e-mails nieuwe zuurstof geven aan een oud debat: dat over de geloofwaardigheid van de Democratische presidentskandidaat.