Adele vs. Amy: grootsheid of het graf
Al van dag één wordt Adele afgewogen tegen haar idool Amy Winehouse. Maar nu heeft de leerling de meester overtroffen. Adele Adkins stootte Amy's succesplaat Back To Black dit jaar van de troon, dankzij de recordverkoop van haar eigen plaat 21. Daarnaast blijkt de 23-jarige soulsensatie voluit voor het leven te kiezen, in tegenstelling tot haar tragische voorbeeld.
Akelig hoe The Guardian de toekomst al in 2007 wist te voorspellen. Toen schreef de Britse krant voor het eerst over de rijzende ster Adele: "Zoals het er nu voor staat met Winehouse, moeten we misschien maar eens uitkijken naar een nieuwe soul/jazz-zangeres. Gewoon, voor het geval dàt. Want je weet nooit wanneer Amy ten onder zal gaan aan de excessen van de roem en bezwijkt aan een overdosis tatoeage-inkt."
Dit jaar kwam die macabere voorspelling haast woordelijk uit. Op 23 juli nam de wereld afscheid van Amy Winehouse, eerder dan inkt deed een overdosis drank haar uiteindelijk de das om. Tegelijk kan Adele terugblikken op een jaar waarin ze bovenaan de Europese en Amerikaanse hitlijsten prijkte. Het leek wel een wissel van de wacht. Vandaag is Adele Adkins wereldwijd de allergrootste Britse soulster aan het firmament geworden.
The Guardian was de eerste om beide zangeressen met elkaar te vergelijken. Maar het was niet de laatste keer. Weinig verwonderlijk misschien. De twee chanteuses - allebei gezegend met een formidabele, rauwe strot - groeiden op tegen dezelfde sociale achtergrond, in arbeidersflats. Ze gingen naar dezelfde befaamde artiestenschool in Croydon. De twee werden ook zowat verteerd door hun passie voor soulmuziek.
Adele stak zelf nooit onder stoelen of banken dat ze enorm opkeek naar Winehouse: dat maakte ze dit jaar nog eens duidelijk op haar website in de grafrede "Amy vliegt in het paradijs".
Met de betreurde zangeres deelt Adele overigens ook een buitensporige angst voor het podium. Optredens, zelfs in kleine zalen, zijn een marteling, gaf Adkins onlangs toe aan het Amerikaanse muziekblad Rolling Stone. "Ik ben bang van het publiek. Ik heb voortdurend last van angstaanvallen."
Maar een andere overeenkomst, die méér verontrust, is Adeles reputatie met alcohol: begin dit jaar biechtte ze nog aan de Britse presentator Alan Carr op dat haar vaste ochtendritueel bestond uit opstaan en zich doodschamen voor alles wat er de voorbije nacht was gebeurd.
Toch wordt stilaan duidelijk dat Adele wellicht nooit in de dodelijke voetsporen van Amy Winehouse zal treden. "Dit natuurwonder moeten we koesteren", benadrukte Caius Pawson van haar platenlabel XL eerder dit jaar aan deze krant.
"We zorgen dat artiesten als zij zich nooit in een hoekje gedreven voelen. Die aanpak passen we ook toe op fragiele artiesten als The XX, of eigenzinnige mensen als Tyler The Creator. We drukken hen op het hart dat het alléén om de muziek en hun talent draait. Op die manier blijven artiesten zich artiesten voelen, en worden ze geen speelbal van de media en het publiek."
Bij Adele werkt die aanpak alvast: een waas van mysterie hangt over de chanteuse. Roddelrubrieken hebben aan haar een veel minder vette kluif dan aan Winehouse: "Adele weigert Amerikaans bier in de kleedkamer", bleek zowat het spannendste verhaal dat de tabloids dit jaar brachten over haar.
Dat Adele liever onder de showbizzradar doorvliegt, merkte je ook vlak na haar stembandoperatie, waardoor ze twee tours moest annuleren. De intussen flink vermagerde zangeres gaf toen aan dat ze naar het platteland wilde verhuizen. Omdat de vervuilde lucht van de stad haar stem zou aantasten, luidde haar officiële uitleg. Maar insiders weten dat het spannende Londense nachtleven te zwaar lonkt voor de zangeres. En Adkins wil niet dat haar wilde haren in de weg staan van haar carrière.
Volgens haar interviews stopte ze dit jaar al twee keer met alcohol. De ster hoopt dan ook in topvorm aan te treden op de uitreiking van de Grammy Awards in februari, waar ze zes keer genomineerd werd. Soul is uiteindelijk een topsport. Zelfbehoud spreekt ook uit haar weigering om op festivals te spelen. Een snuggere keuze voor een artieste die naar eigen zeggen "niet door bierzuipende hufters wil gepest worden" op het podium.
Wat kan Adele dan eigenlijk nog in het verderf storten? De liefde misschien? Zoals Back To Black las als Winehouses donkere dagboek van een onmogelijke liefde, zijn de platen 19 en 21 (het cijfer verwijst naar de leeftijd waarop Adele de songs schreef) opgehangen aan mislukte relaties. En net als Amy is Adele geen femme fatale dan wel een femme fataliste: de liefde blijft een bedrieglijk mijnenveld in hun songs. Niettemin bestaat ook daar genoeg verschil volgens Q-magazine: "De problemen voor Winehouse begonnen, toen ze bad boys als Blake Fielder-Civil aan de haak sloeg. Op dat vlak zal Adele niet direct groot gevaar lopen, ook zij kende haar deel aan foute vriendjes, die een twijfelachtige ereplaats hebben gekregen in haar songs. Maar Adele weigert te blijven wentelen in het zwart."
Minnaars
Begin deze maand had Hollywoodactrice Julia Roberts bovendien nog een waarschuwing veil voor alle toekomstige minnaars van de zangeres. In Entertainment Weekly zei ze: "Wie met Adele uitgaat, zal een moedige vent moeten zijn. Je behandelt haar beter juist, want anders komen we met z'n allen achter je aan." De Oscarwinnares beweerde zich erg betrokken te voelen bij Adkins, hoewel de twee elkaar nooit ontmoetten. "Adele beschikt over de gave om over te komen alsof ze in je boekenclub zou kunnen zitten. Of alsof ze in je buurt zou kunnen wonen."
Dat merk je ook op het forum van haar site: fans spreken haar aan, alsof het hun jongere zusje is dat ze in bescherming willen nemen. Een wereld van verschil met die arme Amy, wier leven gaandeweg een soap werd voor ramptoeristen.
Nog één gelijkenis? De fysieke verschijning. In gewicht schelen ze natuurlijk, maar de lichaamsbouw van beide mocht/mag vaak op meewarige opmerkingen rekenen. Terwijl Winehouse zich neurotisch met haar figuur bezighield - ze rijmde haar luciferlijf ooit met gigantische siliconenborsten - lijkt de volslanke Adele meer in harmonie met zichzelf.
"Ik ben een zangeres, geen mannequin," gaf ze dit jaar te kennen. "En zelfs als ik al een mooi figuur had, zou ik m'n tieten en kont nog niet zomaar tonen. Ik hou ervan om de billen van Lady Gaga te zien, en de borsten van Katy Perry. Maar daar gaat mijn muziek niet om. Ik maak geen muziek voor de ogen, wel voor de oren." Grappig: in dezelfde beweging zet ze tijdsgenoten als Rihanna en Gaga in hun blootje.
Toen Amy dit jaar stierf, sloot ze zich aan bij de befaamde 27 Club, de verzamelnaam van muzikanten die op hun 27ste stierven. De kans dat Adele na 19 en 21 ook een plaat kan uitbrengen die 28 heet, lijkt gelukkig groot genoeg.
Adele Laurie Blue Adkins (23)
WAT? Soulzangeres die haar platen noemt naar de leeftijd waarop ze de songs schreef.
BEKEND VAN?Hitsingles als 'Chasing Pavements', de Dylan-cover 'Make You Feel My Love', 'Set Fire To The Rain' en 'Rolling in the Deep'.
'Someone Like You' werd de eerste single van deze eeuw die in Engeland méér dan drie miljoen keer over de toonbank ging. Met die song gaat ze ook de Beatles achterna. Sinds 1964 stond geen enkele levende artiest ooit met twee singles tegelijk in de top 5.
21 haalde het Guinness Book of Records als eerste plaat die meer dan een miljoen keer verkocht werd via de Europese iTunes.