De Russische vrienden van Дональд Трамп

"Donald Trump weigert zijn belastingaangiftes te openbaren omdat hij diep betrokken is in handel met Russische oligarchen." Geen Democratische rivaal, maar een pro-Republikeinse Fox-commentator, George Will, nagelde in de nasleep van de Russische hackingoperatie Trump aan de schandpaal. Volgens hem heeft Trump financiële belangen in Moskou, waardoor hij als president een belangenconflict zou hebben.

Trump riposteerde meteen: "Ik heb nul investeringen in Rusland." Maar zijn belastingaangiftes krijgt intussen niemand te zien.

Wat Trump er ook niet bij vertelde, is dat hij in het verleden investeringsprojecten had in Rusland en samenwerkte met Russische oligarchen. Al in 1987, toen de Sovjet-Unie nog bestond, trok hij naar Moskou in de hoop luxehotels te bouwen. In 1996 ondernam hij een poging om er luxewoningen op te trekken. In 2005 selecteerde hij een voormalige potloodfabriek als plek voor een Trump Tower in Moskou.

Het project strandde, tot hij in 2013 een pact sloot met de vastgoedtycoon Aras Agalarov - volgens Forbes met een nettovermogen van 1,26 miljard dollar de 55ste miljardair van Rusland. Ze werden in 2013 goed bevriend op de jaarlijkse Miss Universe-verkiezing in Moskou. Het organisatiecomité, toen nog in handen van Trump, huurde de concertzaal van Agalarov. Later verklaarden beiden dat ze in de komende jaren zijn Moskous Trump Tower-project nieuw leven wilden inblazen. Trump figureerde zelfs even in een video van Agalarovs zoon Emin, een lokale popster.

Belangenvermenging

Via de Agalarovs kreeg Trump, onrechtstreeks, het oor van Vladimir Poetin. De Russische president spelde Agalarov in datzelfde jaar een medaille op vanwege zijn succesvolle contracten met het Kremlin. Als eigenaar van de Crocus Group bouwt Agalarov nu de nieuwe ringweg rond Moskou en twee stadions voor de wereldbeker voetbal van 2018.

Trump nodigde Poetin zelf ook uit voor de Miss Universe-verkiezing, maar door protest tegen zijn omstreden holebiwetten bleef de Russische president weg. Hij stuurde Trump wel een cadeau, een gelakte kist. Bij terugkeer in de VS wreef Trump zich openlijk in de handen over zijn nieuwe contacten. "Bijna alle oligarchen zaten in de zaal", schepte hij op tegenover Real Estate Weekly, een vastgoedblad.

Trump deed met de oligarchen niet alleen zaken in Moskou, maar ook in de VS. Zijn zoon Donald Trump Jr. vertelde in interviews hoe hun vastgoedbedrijf in 2008, het jaar van de Amerikaanse hypotheekcrisis, veel zaken deed met rijke Russen. "De Russen maken een onevenredige dwarsdoorsnede uit van vele van onze tegoeden", zei hij dat jaar op een vastgoedconferentie. "We zien veel geld uit Rusland instromen." In 2008 verkocht Trump een villa in Palm Beach aan de Russische oligarch Dmitry Rybolovlev, eigenaar van AS Monaco, voor 95 miljoen dollar.

Legitieme zaken doen met steenrijke Russen was voor Trump als zakenman uiteraard niet verboden. Maar als presidentskandidaat moet hij de Amerikaanse belangen dienen en elke schijn van partijdigheid afwerpen. Het tegendeel lijkt nu te gebeuren. Trump weigert zijn belastingaangiftes vrij te geven, die een einde kunnen maken aan de geruchten over belangenvermenging. Bovendien kiest hij in zijn campagne openlijk de zijde van Poetin. Dwars tegen het huidige politieke beleid van de VS in. Zo verklaarde Trump afgelopen woensdag dat hij als president zou overwegen de Krim, door Poetin in 2014 veroverd op Oekraïne, te erkennen als Russisch gebied. Tegelijk opperde hij de opheffing van sancties tegen Rusland. Ook dreigde hij ermee investeringen in de NAVO-verdediging van de Baltische staten terug te schroeven.

Trump laat zich ook opvallend sterk omringen en adviseren door Amerikanen met financiële belangen in de voormalige USSR. Zijn campagnemanager Paul Manafort sloot in het verleden contracten van miljoenen dollars met Russische oligarchen en was lange tijd adviseur van de Oekraïense president Janoekovitsj, tot die verdreven werd vanwege het Maidan-bloedbad. Onder Manaforts impuls werden op de recente Republikeinse conventie passages geschrapt uit het partijprogramma over het bewapenen van de huidige Oekraïense regering, die strijdt met pro-Russische rebellen. In het oorlogsgebied heeft een van Manaforts vertrouwelingen, ex-diplomaat Frank Mermoud, gas- en oliebelangen als directeur van het bedrijf Cub Energy. Mermoud begeleidde op de conventie de uitgenodigde buitenlandse diplomaten uit Washington.

Kleurrijk

Ook Trumps veiligheidsadviseur Michael Flynn, ex-generaal en chef van de militaire inlichtingendienst DIA, is het Kremlin genegen. Hij zat vorig jaar, in volle Syrië- en Oekraïne-crisis, op een galabal van de Russische propagandazender Russia Today aan de tafel met Poetin.

Emin Agalarov verklaarde in de Washington Post enthousiast wat Trump hem vertelde. "Hij blijft herhalen dat president Poetin een sterk leider is." Van de weeromstuit noemde Poetin presidentskandidaat Trumpbij herhaling een "kleurrijk persoon".

Als Trump verkozen wordt, is de kans dus reëel dat de 'resetknop' die Hillary Clinton in 2009 als buitenlandminister cadeau gaf aan haar toenmalige Russische collega om de verbeterde relaties te symboliseren, weer wordt bovengehaald. Al blijft de vraag onbeantwoord wat dan Trumps prioriteit zou worden: vrede en veiligheid in Europa of de bouw van een Trump-wolkenkrabber naast het Kremlin?