Wat hebben ze al gedaan tegen racisme?

Nationaal actieplan tegen racisme

Mensenrechtenprofessor Eva Brems lijst voor de regering tegen september op welke maatregelen België nodig heeft om racisme te bestrijden. Op basis daarvan zullen alle mogelijke ministers concrete plannen moeten leveren. Niet alleen de federale ministers, wel die van het hele land. Federaal Staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) is bevoegd voor de coördinatie en de uitvoering van deze ambitieuze operatie.

Resultaat:

Het siert de regering dat ze uitgerekend Eva Brems, toch ex-toppolitica bij oppositiepartij Groen, deze analyse laat uitvoeren. Wat de politieke klasse in zijn geheel echter te verwijten valt, is dat ze hier niet veel eerder werk van maakte. Uitgerekend Louis Michel (MR), als toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, beloofde vijftien jaar geleden met een rist andere landen dat ze een nationaal actieplan tegen racisme zouden uitwerken in Durban. Het zou de cirkel rondmaken als Michel junior, huidig premier, eindelijk effectief een dergelijk plan op papier zet. Dat plan moet duidelijk en radicaal durven zijn.

Referentieambtenaren bij de politie

Sinds 2013 zou elke politiezone een speciale ambtenaar moeten hebben die zich buigt over discriminatie en haatmisdrijven. Zou, want in de praktijk hebben maar 66 van 189 zones zo'n persoon rondlopen. Minister Van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) geeft toe dat dit er te weinig zijn, maar dat hij geen vat heeft op de lokale politie. Bij de federale politie zijn er nog eens een kleine veertig agenten die zich bezighouden met racisme.

Voor een diverser politiekorps loopt er een proefproject in Antwerpen dat eerstdaags zijn evaluatie kent. Dit houdt in dat de politie van 't Stad zelf aspirant-agenten kan rekruteren, en dat dit niet meer via Brussel moet gebeuren. Deze procedure-dicht-bij-huis moet de drempel verlagen.

Resultaat:

Dat maar een derde van de politiezones een agent heeft die zich bezighoudt met racisme is echt erbarmelijk. Jaarlijks lopen er honderden pv's binnen, wie kan die nu ooit allemaal verwerken? Voor een diverser korps is uitstel uit den boze: dat had er al decennia geleden moeten zijn. Jambon kwam laaiend enthousiast uit New York over de rekrutering van de NYPD. Dat hij dan ook maar snel de andere steden laat doen wat in Antwerpen nu al mag.

Vlaams integratiepact

Zowat elke gezaghebbende organisatie in Vlaanderen sluit dit najaar een pact om discriminatie terug te dringen en gelijke kansen te bevorderen. Volgende zomer komt dan pas de eerste oproep voor echte acties. Bevoegd minister Liesbeth Homans (N-VA) talmde twee jaar met dit pact. In het eerste jaar van de legislatuur gebeurde er niets, in het tweede waren er welgeteld twee 'brainstormsessies'.

Resultaat:

Het pact stond dan wel in het regeerakkoord, tot voor kort leek de minister er zich niet om te bekommeren. Homans wentelde de schuld voor die stilstand dan ook nog eens af op de bevoegde ambtenaar, wat - op zijn zachtst gezegd - niet netjes is. Het Minderhedenforum mag dit pact dan wel toejuichen, voorlopig is het onzeker of het haar even mooie als vage intenties zal overstijgen. En volstaat 3 miljoen euro voor zo veel beloftes wel?

Anonieme controles

Of het nu om mystery calls, anonieme sollicitaties of praktijktests gaat, in se willen ze allemaal hetzelfde: het onderliggend racisme op de arbeids- of woningmarkt blootleggen. Jarenlang wordt er al over gepalaverd, nu is er een kleine stap voorwaarts. De Vlaamse ministers Liesbeth Homans en Philippe Muyters (beiden N-VA) zijn voorstanders van zelfregulering waarbij de sectoren elk hun controles organiseren. 18 van de 33 sectoren verbonden zich hier al toe.

Resultaat:

Toegegeven, het is nog nooit vertoond dat de ministers de sectoren aanzetten racisme te bannen. Maar wat meer slagkracht had echt wel gemogen. Wanneer gaat de regering eindelijk zelf inspecteurs op pad sturen die racisme vaststellen bij het vinden van een job of het kopen van een huis? Wie deze controles volledig aan de sectoren overlaat, weet nu al dat enkelen er een lachertje van zullen maken.

Antidiscriminatiewet

Deze regering doet wat de vorige naliet: een grondige evaluatie maken van de antidiscriminatiewet uit 2007. Onder leiding van baron Marc Bossuyt, de voormalig voorzitter van het Grondwettelijk Hof, legt een groep experten op dit moment de laatste hand aan deze evaluatie. "Deze academici sleutelen aan een meer correcte definitie van racisme en aanzetten tot haat", zegt de woordvoerder van staatssecretaris Sleurs. "Rechters zullen daardoor op een meer objectieve manier kunnen oordelen over bepaalde misdrijven."

Resultaat:

Tegen duidelijker wetten kan niemand wat inbrengen. Wat tegen de borst stuit, is dat er nu wel veel pv's binnenlopen, maar dat de parketten deze zaken vaak seponeren en er geen veroordeling volgt. De wet mag dan nog zo streng zijn, als ze niet wordt opgevolgd, is ze een maat voor niets.