Direct naar artikelinhoud

Polsband meet stressniveau psychiatrische patiënten

Met een simpel polsbandje is binnenkort te voorspellen of psychiatrische patiënten een woedeaanval krijgen of doordraaien. Onderzoekers van Philips en van de Stichting Geïntegreerde Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven (GGzE) ontwikkelden een armband waarmee het stressniveau van mensen te meten is.

Het bandje lijkt op een horloge en meet de huidgeleiding. "Als iemand emotioneel raakt of stress voelt, worden zijn zweetklieren geactiveerd", zegt Martin Ouwerkerk, hoofd onderzoek bij de Brain, Body and Behavior group van Philips Research. "En als hij meer gaat zweten, neemt de geleiding van de huid toe."

De stressmeter werd getest bij zware psychiatrische patiënten op de gesloten afdeling van de GGzE. "We hadden verwacht dat mensen heel argwanend zouden reageren", zegt Ouwerkerk. "Dat was bij sommigen het geval, maar dat hebben we opgelost door ook bij het personeel armbandjes om te doen. Daarna deed bijna iedereen mee."

Vier patiënten kregen tijdens het experiment een woedeaanval. Een van hen gooide zelfs met borden en glaswerk. "Bij alle vier zagen we zo'n drie kwartier van tevoren de stress heel geleidelijk oplopen. Terwijl er nog niets aan hen te zien was. Ook de hulpverleners merkten niets aan hun gedrag."

Agressie is een groot probleem binnen de psychiatrie. Patiënten belanden geregeld in de isoleercel. Omdat het experiment klein was, kunnen nog geen harde conclusies worden getrokken, zegt Ouwerkerk. Maar hij ziet goede mogelijkheden om de stressmeter in de praktijk te gebruiken

Opvallend was dat het stressniveau bij patiënten die agressief werden, veel hoger was dan bij gezonde mensen. "De pieken waren wel twintig keer zo hoog als normaal." Daarnaast waren juist vrij weinig emoties waarneembaar. "In vier uur tijd zagen we vijf pieken. Soms zelfs maar één. Bij het personeel was dat wel anders. Die hadden honderden pieken in vier uur tijd. Het was te zien dat het een heftig beroep is."

Huidgeleiding wordt in psychologische experimenten al lang gebruikt als maat voor stress. Maar tot nu toe werden proefpersonen altijd volgeplakt met plakkers en bedrading. "Dit is een armband waarmee je gewoon rond kunt lopen." Nadeel is dat huidgeleiding in principe alle emoties weergeeft: blijdschap, verdriet, woede, stress. "Maar de setting was zodanig dat we konden uitsluiten dat het hier om blijdschap ging."

De Radboud Universiteit gaat samen Philips en GGzE nader onderzoek doen naar de stressmeter. "Tot nu toe wordt in de psychiatrie weinig gebruik gemaakt van technologie", zegt Ouwerkerk. "Maar als ik nu bij de psychiatrische afdeling kom, roepen ze steeds: 'Wanneer kunnen we het nu echt gaan gebruiken?'"