Hiervan ligt onze jeugd wakker
Wat baart de Vlaamse jeugd zorgen? Voor een project van de Vlaamse Jeugdraad gingen deze zomer 50 jongeren in gesprek met 800 andere jongeren tussen 12 en 25 jaar. De hete hangijzers? Onderwijs, klimaatopwarming en - vooral - mentaal welzijn. Vijf jongeren getuigen over wat hen bezighoudt.
'Besef dat schoollopen een privilege is'
"Op mijn vijftiende ben ik aangekomen in het opvangcentrum in Overpelt. Na vier maanden ben ik een jaar lang Nederlands gaan studeren aan het onthaalonderwijs voor anderstalige kinderen (OKAN) in Roeselare om dan 'klassiek' school te lopen in Izegem. Op school heb ik echt ontdekt wie ik ben en waar ik voor sta. Vlaamse kinderen beseffen echt niet wat voor een privilege schoollopen is.
"Het Vlaamse onderwijssysteem is wel nog voor verbetering vatbaar. Zo moeten de schotten ASO-TSO-BSO echt weggewerkt worden; de psychologische barrière voor een kind in het BSO om met iemand van het ASO te spreken is groot. Ik heb ASO gestudeerd en in de pauze ging ik altijd met iemand anders praten. Dat voelde als een verrijking.
"Voorts moet de overgang van het OKAN naar het gewone onderwijs vlotter lopen. Er moet betere begeleiding komen. Bij mij is het allemaal goed gekomen, maar jongeren met minder optimisme en slagkracht gaan eraan onderdoor."
'Ik heb heel hard moeten vechten'
"Op mijn dertiende kreeg ik door een problematische thuissituatie een depressie, die helemaal ontspoord is. Ik kwam in de kinderpsychiatrie terecht, ging mezelf snijden en moest antidepressiva nemen. Uiteindelijk heb ik een zelfmoordpoging ondernomen. Ik heb het heel zwaar gehad, maar heb teruggevochten. Mijn vriendinnen in de Chiro hebben me ontzettend geholpen, het CLB en de kinderpsycholoog ook. Jongeren die met hun mentale gezondheid worstelen, moeten weten dat ze er nooit alleen voor staan."
'Neen aan diefstal en gaybashing'
"Financieel heb ik nooit te klagen gehad. Dat betekent niet dat ik een zorgeloze jeugd heb beleefd. Ik was een hangjongere, vocht vaak en werd bedreigd. Maar ik heb dat achter mij kunnen laten dankzij mijn broer. Hij heeft mij geïntroduceerd in de politiek en me van de straat gesleurd. Als lid van CD&V wil ik me inzetten zodat alle jongeren zich op een veilige plek thuisvoelen. Neen aan onveilige pleintjes. Neen aan diefstal en gaybashing. Help jongeren in gezinnen die in armoede leven, wier ouders met een drugsprobleem kampen of fysiek geweld gebruiken."
'Oplossingen zoeken voor onze planeet'
"Volgend maand ga ik ingenieurswetenschappen studeren, met optie energie. Op school heb ik al zoveel gehoord over de opwarming van de aarde. Ik ben gemotiveerd om zelf iets te veranderen, om mee aan oplossingen te schrijven.
Ik hoop dat de samenleving nog een tijdje op deze planeet wil overleven. Maar als we dat willen, moeten we duurzaam gaan leven. Momenteel hebben we bijna twee aardes nodig om in onze behoeften te voorzien, en de welvaart stijgt, dus die behoeften worden nog groter. Onderwijs en media moeten nog meer een rol op zich nemen om de klimaatopwarming aan te kaarten. En jongeren moeten zich bewust zijn van wat kleine acties kunnen teweegbrengen. Let op labels in de supermarkt, drink Oxfam-sapjes."
'Ik wil iets betekenen voor anderen'
"In het tweede middelbaar is mijn mama ziek geworden. Mijn papa heeft haar toen verlaten, hij kon niet met haar ziekte om. Begin dit jaar is ze hervallen en heeft ze ook haar werk verloren. Begrip van haar werkgever was er niet. We proberen onze plan te trekken, maar gemakkelijk is het niet.
Dat is heel wat om te bolwerken als tiener. Ik heb het gevoel dat ik in sneltempo volwassen moet worden. Met vrienden over mijn problemen praten is moeilijk, want we zijn altijd een vrolijke bende en ik wil dat niet verpesten. Sinds kort ga ik naar een psycholoog en probeer ik meer te ventileren. Ik wil uit het dal kruipen om later criminologie en psychologie te studeren. Ik wil iets betekenen voor anderen."