Europese Unie bevriest één miljard euro voor Bulgarije

De Europese Unie blokkeert een fikse som geld die bestemd was voor Bulgarije. Reden is de aanhoudende corruptie in het land. De EU spreekt van een 'vertrouwensbreuk' en een gebrek aan politieke wil.

Door Gijs Justaert

Brussel l Ook het Europees Agentschap voor Fraudebestrijding (OLAF) klaagt steen en been over de samenwerking met Bulgarije.

De Europese Commissie haalt in een rapport zwaar uit naar Bulgarije en legt het land financiële sancties op. Bulgarije doet volgens de Commissie onvoldoende inspanningen om het Europese geld goed te besteden. De EU bevriest 1 miljard euro die voor het land bestemd was, tot het land meer inspanningen levert om de corruptie en de maffia te bestrijden.

Het rapport verschijnt pas volgende week woensdag, maar lekte gisteren al uit in internationale media. De commissie gebruikt ongewoon harde taal en stelt dat het Bulgarije ontbreekt aan politieke wil om de fraude en corruptie aan te pakken. Miljoenen Europees geld zijn volgens het rapport in verkeerde handen terechtgekomen. "Bulgarije moet zijn overheidsapparaat zuiveren", concludeert de Commissie. "Het land moet garanderen dat de genereuze Europese steun daadwerkelijk de burgers ten goede komt en niet in handen valt van corrupte ambtenaren, die samenwerken met de georganiseerde misdaad."

Ook het Europees Agentschap voor Fraudebestrijding (OLAF) is niet te spreken over de samenwerking met Bulgarije. In een brief aan een hooggeplaatste Bulgaarse politicus die vorige week door de Bulgaarse krant Dnevnik gepubliceerd werd, stelde het agentschap dat "sommige machtige krachten in de Bulgaarse regering en overheidsinstellingen duidelijk niet geïnteresseerd zijn om iemand te straffen". Het OLAF zou in de brief twee namen genoemd hebben, die om juridische redenen niet werden weergegeven.

Het agentschap kon zijn ogen niet geloven toen het onderzoek naar onregelmatigheden bij de verdeling van het Europese landbouwgeld werd stopgezet. "De verantwoordelijke overheidsdienst heeft er niets mee te maken", luidde het verdict van het Bulgaarse antifraudebureau. Het ging om een project van 36 miljoen euro voor de modernisering van de landbouw, maar volgens het OLAF is het zeker niet de enige vastgestelde onregelmatigheid die in de doofpot verdwijnt.

Het is niet de eerste keer dat Europa het land op de vingers tikt. De toetreding van Bulgarije tot de EU werd uitgesteld om dezelfde redenen. Toen het land in 2007 lid werd, eiste de Unie een strenge controle op het beheer van de Europese fondsen. De sancties komen er dan ook na herhaaldelijke waarschuwingen vanuit Brussel, dat nu de daad bij het woord voegt. "De Commissie zal het geld vrijgeven zodra ze ervan overtuigd is dat Bulgarije de corruptie en de georganiseerde misdaad daadwerkelijk bestrijdt", stelt het rapport.

In april dit jaar werd alvast een eerste stap gezet, toen het land zijn controversiële binnenlandminister Rumen Petkov de laan uitstuurde. Petkov stond bekend om zijn banden met de maffia die hij naar eigen zeggen onderhield "om de misdaad te bestrijden." Maar met één ontslag red je geen land van de corruptie. Petkov is overigens nog steeds verantwoordelijk voor de fondsenwerving binnen zijn partij.

Binnenkort verschijnt er een rapport over de Bulgaarse justitie waarin de EU de straffeloosheid in het land aan de kaak stelt. Niet één hoge ambtenaar is succesvol vervolgd voor corruptie. Van de tientallen maffiamoorden sinds 2001 is er niet één opgelost.