Machtige Murdoch wil nog meer media

83 jaar is hij al, maar Rupert Murdoch heeft maar weinig zin om op pensioen te gaan en de zaken aan zijn opvolgers over te laten. Zijn leeftijd lijkt voor de mediamagnaat eerder een stimulans om nog maar eens een grote slag te slaan met zijn mediabedrijf 21st Century Fox. De prooi deze keer is Time Warner, de eigenaar van onder meer nieuwszender CNN, kabelzender HBO en filmstudio Warner Bros. Samen met de tv-zenders en productiehuizen van Murdoch, waaronder nieuwszender Fox, zou er zo een mediagigant ontstaan die zijn gelijke niet kent met tientallen tv-zenders, productiehuizen, filmstudio's en de hyperbelangrijke Amerikaanse uitzendrechten op bijvoorbeeld het NBA-basketbal, baseball en golf. 21st Century Fox en Time Warner hebben een gezamenlijke omzet van 65 miljard dollar (48 miljard euro).

De eerste contacten tussen 21st Century Fox en Time Warner dateren van begin juni, onthulde The New York Times gisteren. Chase Carey, de baas van 21st Century Fox en trouwe luitenant van Rupert Murdoch, tastte onder vier ogen met Time Warner-baas Jeff Bewkes de mogelijkheden van een overname af. Een ontmoeting die Murdoch en co. blijkbaar vertrouwen gaf, want niet veel later brachten ze per brief een formeel overnamebod uit. Murdoch was bereid om tachtig miljard dollar (59 miljard euro) op tafel te leggen om eigenaar van Time Warner te kunnen worden. Om mogelijke concurrentiebezwaren te bezweren, gaf Murdoch daarbij meteen te kennen dat hij CNN zou verkopen. De nieuwszender is immers een directe concurrent van Fox News, ondanks hun verschillende ideologische achtergrond.

Afwijzing

Een aanlokkelijk bod dat de raad van bestuur van Time Warner uitvoerig besprak, maar uiteindelijk naast zich neer legde. In een brief liet het mediabedrijf aan Rupert Murdoch weten dat het liever onafhankelijk bleef. Het mediabedrijf zou ook twijfelen aan de capaciteiten van de Foxleiding om zo'n megabedrijf te managen. En om Murdoch helemaal op stang te jagen merkte Time Warner nog fijntjes op dat het erop vertrouwde dat het eigen strategisch plan 'superieur' was aan elk mogelijk huwelijksvoorstel van Fox.

Einde verhaal, of toch niet helemaal? Rupert Murdoch heeft het ondertussen al meermaals meegemaakt dat hij eerst afgewezen werd om uiteindelijk toch zijn zin te krijgen. Toen hij in 2007 een bod had uitgebracht had op The Wall Street Journal, lieten de eigenaars van de zakenkrant ook weten geen zin te hebben in een overname. Drie maanden later gingen ze toch overstag, zonder dat Murdoch een dollar meer had geboden.

Een woordvoerder van 21st Century Fox verklaarde gisteren dat er geen gesprekken met Time Warner meer op de agenda staan, maar weinigen geloven dat Murdoch het plan in de prullenmand gegooid heeft. "Mister Murdoch heeft zijn zinnen gezet op Time Warner en het is onwaarschijnlijk dat hij nu wegloopt," schrijft The New York Times op basis van gesprekken met personen die bij de onderhandelingen betrokken waren. Een overname biedt Murdoch immers verschillende voordelen.

Het laten samenvloeien van de activiteiten van Time Warner en 21st Century Fox zou de nieuwe mediagroep jaarlijks alvast een besparing van minstens een miljard dollar opleveren. Administratieve jobs, verkopers,... Vele dubbele jobs kunnen zo geknipt worden. Die schaalvoordelen kunnen ook de aandeelhouders van Time Warner als muziek in de oren klinken. Zeventig procent van die aandeelhouders, onder wie enkele grote institutionele investeerders, hebben ook aandelen in 21st Century Fox.

Megafusies

Maar belangrijker is wat er in de distributie- en telecomsector gebeurt, waar er ook enkele megafusies in de maak zijn. Kabelbedrijf Comcast is bezig met de overname van Time Warner Cable, een bedrijf dat ondanks de naam niets te maken heeft met Time Warner. AT&T voert dan weer gesprekken met DirectTV en Sprint heeft zijn zinnen gezet op T-Mobile. Al deze bedrijven controleren de kanalen waarlangs tv-programma's en films tot in de huiskamer van de Amerikaanse kijkers komen.

Als de kabelaars zich groeperen en dus meer macht krijgen, is dat een directe bedreiging voor de inkomsten van de tv-zenders. Zij overleven immers niet alleen met reclamegelden, maar ook dankzij de vergoedingen die ze krijgen van de kabelbedrijven. Fox News bijvoorbeeld krijgt ongeveer een dollar per abonnee van Comcast en co. Kabelaars willen die vergoeding zo laag mogelijk houden, terwijl de tv-zenders steeds meer willen krijgen.

Net daar knelt het schoentje voor Murdoch. Als een machtiger Comcast meer te zeggen krijgt, kan het Fox News onder druk zetten en desnoods zelfs van de kabel gooien als de nieuwszender niet akkoord gaat met een lagere vergoeding. En dat betekent op zijn beurt minder reclame-inkomsten omdat minder mensen naar de nieuwszender kunnen kijken. De beste manier om dat te verhinderen voor Murdoch is om zelf meer macht in handen te krijgen. Dan kan hij Comcast er fijntjes op wijzen dat ze Fox News best maar genoeg betalen als ze ook nog TNT, HBO, TBS en alle andere tv-zenders van de nieuwe mediagroep willen aanbieden.

Een spelletje machtspolitiek dus, al speelt er volgens Murdochbiograaf Michael Wolff nog een belangrijke derde reden mee: de familie. Een overname van Time Warner zou de kers op de taart voor Murdoch zijn waardoor hij de macht eindelijk aan zijn zonen kan overdragen. Zoon Lachlan is begin dit jaar na bijna een decennium afwezigheid opnieuw actief in het bedrijf. James Murdoch, zijn tweede zoon die onder vuur kwam te liggen in het Britse afluisterschandaal, verhuisde dan weer naar New York om de betaaltelevisie van 21st Century Fox wereldwijd uit te bouwen. De kaarten liggen dus goed voor een machtsoverdracht, en de overname van Time Warner zou de positie van de zonen alleen maar versterken. Kan Rupert Murdoch dan toch nog op pensioen gaan.