Di Rupo vraagt extra bedenktijd
Na twee dagen van consultaties drong de koning bij Elio Di Rupo (PS) aan zijn opdracht voort te zetten. De formateur vroeg echter 'een korte bedenktijd' om na te gaan of een akkoord met de zes partijen nog mogelijk is. Daarvoor gaat hij vandaag met elke partijvoorzitters afzonderlijk overleggen.
Tijd brengt raad. Behalve in de Wetstraat. De gesprekken die de vorst dinsdag en woensdag heeft gevoerd met onderhandelende partijen hebben niets opgeleverd. Na een vier uur durend onderhoud met Elio Di Rupo, die maandag zijn ontslag had aangeboden, vroeg Albert II de formateur zijn opdracht voort te zetten. "Alvorens een antwoord te geven, heeft de formateur een korte bedenktijd gevraagd om de mogelijkheid na te gaan een akkoord te bereiken dat aanvaardbaar is voor de zes partijen", klonk het na afloop in een mededeling van het paleis.
Zolang PS en de liberalen op ramkoers blijven liggen, wat nog steeds het geval is, wil Di Rupo niet opnieuw de rol van formateur opnemen. De Franstalige socialist start vandaag met een nieuw rondje bilaterale contacten met de partijvoorzitters. Hij eist vooral klare en duidelijke antwoorden van Open Vld en MR. Een nieuwe tekst komt er niet op tafel, klinkt het.
De liberalen vragen zich echter af of Di Rupo zonder echte opdracht van de koning wel bilaterale gesprekken kan voeren. "Het is een kwestie van geloofwaardigheid", zegt een liberaal.
De Franstalige socialisten vinden dat hun partij al veel te ver in de richting van Open Vld en MR is opgeschoven. Maandagavond op het PS-partijbureau kreeg Di Rupo voor de voeten geworpen dat er "al teveel toegevingen waren gedaan" aan de rechtse partijen. "Wat er nu op tafel ligt is een centrumrechts programma", klinkt het bij een boze PS-bron. "Wat verwachten de liberalen? Dat de PS een rechtse regering steunt? Dat zal nooit gebeuren. We zullen nooit onze waarden verloochenen. We kunnen niet nog verder gaan. Aan alles zijn er grenzen."
Als de formateur nog wijzigingen aanbrengt aan zijn laatste bod zullen die "klein of in de marge" zijn, klinkt het in zijn omgeving. Daarnaast wil de PS-voorzitter garanties dat de liberalen stoppen met hun "onophoudelijke eisen". Anders kan er geen sprake van zijn dat de zes partijen opnieuw aan de onderhandelingstafel gaan zitten. De Franstalige socialisten zijn ook in alle staten over "het gespin van Open Vld en MR dat hij gewoon een toneelstukje opvoert. We zullen zien wie er hier een toneelstukje speelt", benadrukt een socialist.
Niet alleen Di Rupo had gisteren een lang gesprek met de koning. Open Vld-voorzitter Alexander De Croo sprak 2,5 uur met Albert II over de politieke impasse. In tegenstelling met de uiterst gespannen conversaties in 2010, nadat de Vlaamse liberaal de stekker uit de regering had getrokken, was de sfeer deze keer eerder ontspannen. Naar verluidt begrijpt de vorst dat het hier over socio-economische tegenstellingen tussen de partijen gaat. De koning, die indertijd als kroonprins de buitenlandse handelsmissies leidde is zeer gevoelig voor thema's als de buitenlandse investeringen in België en de risico's die België neemt met nieuwe maatregelen.
'Liever met iemand anders'
Bij Open Vld heerst er bereidheid om opnieuw rond de onderhandelingstafel plaats te nemen. "We hebben geen keuze: we moeten met Di Rupo spreken. Natuurlijk zouden we het liever met iemand anders doen, maar het is met hem", luidt het. De Vlaamse liberalen blijven echter bij hun eisen. Ze willen niet alleen bijkomende besparingen, maar ook structurele hervormingen op de arbeidsmarkt. Dat heet cruciaal te zijn voor Open Vld.
De Franstalige liberalen staan dichter bij een compromis. Er zijn nog wat zaken die moeten uitgeklaard worden, maar het voorstel dat Di Rupo zondag op tafel legde "ging in de goede richting", bevestigt een MR-kopstuk.
CD&V kan leven met het budgettaire kader dat is uitgetekend door de formateur. "Maar over de hervormingen van de arbeidsmarkt zijn we nog niet uitgenegocieerd", klinkt het bij de christendemocraten. "Er zijn nog veel te veel uitzonderingen op de voorstellen om mensen bij het begin en het einde van hun carrière te activeren."
Voorzitter Wouter Beke benadrukte gisterenavond dat CD&V bereid is alle inspanningen te leveren om de begrotings-en sociaaleconomische onderhandelingen met de zes partijen snel af te ronden. "Het land heeft dringend een regering nodig. Een regering die de toekomst voorbereidt en actuele uitdagingen onmiddellijk aanpakt. De wereld wacht niet."