Direct naar artikelinhoud

VS bezorgd om Pakistaanse kernwapens

In ieder geval ontwikkelt het kernwapenarsenaal van Pakistan zich in sneltempo, aldus de telexen die een groeiende wrevel onthullen tussen Islamabad en Washington.

In februari 2009 rapporteerde de Amerikaanse ambassadeur in Islamabad, Anne Patterson, aan Washington dat ze zich zorgen maakte: “Onze hoofdzorg is niet dat islamitische militanten een heel kernwapen stelen maar de mogelijkheid dat iemand binnen de Pakistaanse regeringskringen geleidelijk genoeg materiaal naar buiten kan smokkelen om eventueel een wapen te maken.” Patterson maakte zich zorgen over een verouderde kernreactor waarin zich nog een aanzienlijke hoeveelheid hoogverrijkt uranium bevond.

Iets later dat jaar rapporteerde de ambassadeur aan Washington dat Pakistan al twee jaar de afspraak om nucleair afval van een kernreactor terug te geven aan de VS niet nakwam. Dat plan was afgesproken tussen de VS en Pakistan in het belang van het voorkomen van proliferatie en diefstal van kernmateriaal. De Pakistanen weigerden mee te werken uit angst voor gezichtsverlies. “Als de lokale media hiervan op de hoogte zouden komen, zou dat gezien worden alsof de Verenigde Staten kernwapens afpakten van Pakistan”, zo vertelde de Pakistaanse overheid aan de Amerikaanse ambassade.

Ook Britten bezorgd

De bezorgdheid over het Pakistaanse kernmateriaal werd ook gedeeld door de Britten. De Britse diplomate Mariot Leslie zei volgens een Amerikaanse kabel aan Washington, tijdens een ontmoeting met Amerikaanse diplomaten in Londen, in september 2009: “Het Verenigd Koninkrijk maakt zich diepe zorgen over de veiligheid van Pakistans nucleaire wapens.” Volgens de bewuste kabel vond Leslie nucleaire proliferatie een groot gevaar voor de wereld, maar toch een rang lager dan wat de gewone bevolking als bedreigend waarneemt.

De Amerikanen in Pakistan meldden ook aan Washington dat het kernwapenarsenaal van dat land zich ontwikkelde in een sneltempo. “En dat ondanks de groeiende instabiliteit van het land.”

Volgens de door WikiLeaks gelekte documenten waren ook de Russen niet echt op hun gemak met het nucleaire materiaal van Pakistan. “Islamisten willen niet alleen de macht in Pakistan maar proberen ook nucleair materiaal te pakken te krijgen”, zo verklaarde Joeri Korolev van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, aan Amerikaanse diplomaten, in februari van dit jaar. “In de afgelopen jaren hebben extremisten voertuigen aangevallen waarin personeel zat van deze faciliteiten. Een aantal werd vermoord en anderen werden ontvoerd en van hen is sindsdien niets meer vernomen. Er zijn momenteel tussen de honderdtwintig- en honderddertigduizend mensen die rechtstreeks betrokken zijn bij het Pakistaanse kernprogramma. Op geen enkele manier kan gegarandeerd worden dat ze allemaal honderd procent loyaal en betrouwbaar zijn.”

Pakistan maakte gisteren komaf met de vrees die in de Amerikaanse correspondentie werd geuit. Volgens de Pakistaanse Hoge Commissaris in Londen, Wajid Shamsul Hasan, heeft al het nucleaire materiaal een “onfeilbaar controle- en commandosysteem”. “We hebben altijd gezegd dat de kernwapens in veilige handen zijn en dat niemand zich er zorgen over moet maken en dat wij ze zullen beschermen”, aldus Hasan aan BBC Radio 4.

Onrustwekkend was eveneens het bericht van Amerikaanse diplomaten in Islamabad dat Pakistan werkte aan de productie van kleinere, tactische kernwapens die op het slagveld konden worden ingezet tegen Indiase troepen. India heeft al gezegd dat, indien geprovoceerd, het zou overgaan tot een snelle invasie van Pakistan. Concreet zou Delhi ‘Cold Start’ lanceren, de codenaam van de militaire doctrine die in werking treedt bij een aanval. In de gelekte correspondentie twijfelen de Amerikanen dat het Indiase leger in staat is tot een snelle invasie. Maar de VS-ambassadeur in India, Tim Roemer, waarschuwde in februari dat de lancering van Cold Start gelijk stond met ‘het rollen van de nucleaire dobbelsteen’ en was de kans groot dat voor het eerst sinds Hiroshima en Nagasaki kernwapens zouden worden gebruikt.