Direct naar artikelinhoud

Jacht op ivoorstropers is geopend

Zo'n vijftig landen praten vandaag in Londen over een hardere aanpak van de internationale stroperij en zwarte handel in onder meer ivoor. Mogelijk komt er een handelsverbod.

Er komt mogelijk een wereldwijd moratorium op de handel in ivoor. Dat is de inzet van een internationale conferentie die vandaag in Londen wordt gehouden. Op de agenda staan de enorm toenemende internationale stroperij en de illegale handel in ivoor en andere dierlijke producten, waardoor diersoorten zoals olifanten, neushoorns en tijgers met uitsterven worden bedreigd.

De conferentie, waarvoor vijftig landen en tien natuurbeschermings- en VN-organisaties zijn uitgenodigd, wil komen tot concrete afspraken over een hardere aanpak van de strijd tegen stropers en zwarte handel. Ook gaat het om het terugdringen van de vraag in landen als China en Vietnam en het ontwikkelen van duurzame alternatieven voor de arme gemeenschappen waaruit veel stropers voortkomen.

De handel in ivoor wordt gereguleerd door Cites, de VN-conventie voor de internationale handel in bedreigde soorten. Lidstaten mogen sinds 1989 alleen met toestemming van de andere lidstaten ivoor verkopen. Dat is voor het laatst gebeurd in 2008, toen vier Afrikaanse landen met toen nog relatief veel olifanten eenmalig hun voorraden mochten overdoen aan China. Natuurbeschermers willen echter alle handel verbieden, omdat legale handel de illegale vergemakkelijkt.

De zwarte markt in dierlijke producten is een explosief groeiend probleem met een geschatte omvang van 10 miljard dollar (7,3 miljard euro) per jaar. De handel in ivoor (voor decoratief snijwerk) is sinds 2007 verdubbeld, met marktprijzen van nu 3.000 dollar per kilo. Neushoornhoorn (voor gebruik als zogenaamd medicijn en als statussymbool) is met een prijs van 65.000 dollar per kilo meer waard dan goud of cocaïne. Olifanten, neushoorns en tijgers worden door de stroperij met uitsterven bedreigd.

Rebellenbendes

In Afrika leefden begin vorige eeuw nog miljoenen olifanten, nu nog 500.000. Jaarlijks worden er 35.000 gedood. De stroperij op Afrikaanse neushoorns is sinds 2007 met 5.000 procent toegenomen. Zowel de witte als de zwarte neushoorn wordt ernstig bedreigd, de westelijke zwarte neushoorn is al uitgestorven. Een eeuw geleden waren er in Azië 100.000 tijgers, nu nog 3.200. Drie van de negen ondersoorten zijn uitgestorven.

Er lijkt een internationale consensus te groeien voor een hardere aanpak van de stroperij en illegale handel van met name ivoor. De VS, na China de tweede markt, maakten dinsdag bekend dat na de import ook de handel in ivoor binnen de VS wordt verboden. Het verbod is mede bedoeld als signaal, aldus een topambtenaar. "We kunnen andere afnemende landen niet vragen hun binnenlandse markten aan banden te leggen als we het zelf niet doen." Landen als Frankrijk, Groot-Brittannië en ook China vernietigden recent grote partijen inbeslaggenomen ivoor.

Een belangrijk motief voor de groeiende bezorgdheid is het feit dat de stroperij en illegale handel in onder meer ivoor de instabiliteit en onveiligheid in arme Afrikaanse landen vergroten. De sector wordt steeds meer gedomineerd door professionele bendes en in toenemende mate een financieringsbron voor rebellen en terroristische organisaties. De VN-Veiligheidsraad heeft er daarom vorige week twee aparte sanctieregimes voor ingesteld.

De Londense conferentie is opgezet op initiatief van kroonprins Charles en prins William. Zij veroorzaakten vorig weekend een rel toen bleek dat ze daags na het opnemen van een videoboodschap tegen de stroperij, in onder meer het Chinees en het Swahili, naar Spanje afreisden om te gaan jagen.