Vaarwel 'Mona Lisa'? Kunstwereld twijfelt
Een Franse wetenschapper heeft onder de Mona Lisa, het wereldberoemde schilderij van Leonardo da Vinci, een ander portret ontdekt. Dat meldt de Britse openbare omroep BBC.
De Franse onderzoeker Pascal Cotte ontdekte onder het bekende portret van de Mona Lisa een tweede portret van een zittende figuur. In tegenstelling tot de Mona Lisa, die recht naar de toeschouwer kijkt, is de blik van de andere figuur opzij gericht. Ook is er geen spoor van die raadselachtige glimlach.
Cotte is de medeoprichter van digitaliseringsbedrijf Lumière Technology in Parijs en analyseerde sinds 2004 het schilderij met zijn Layer Amplification Method. Met die techniek wordt intens licht geprojecteerd op het doek. Een camera meet de reflectie van dat licht. Aan de hand van die gegevens kon Cotte reconstrueren wat er zich tussen de verschillende verflagen bevindt.
De Mona Lisa wordt al meer dan een halve eeuw onderzocht, onder meer via infraroodcamera's. Cotte stelt dat zijn techniek veel dieper kan doordringen in het schilderij. "We kunnen alle verflagen afpellen zoals bij een ui en zo de volledige chronologie van de creatie reconstrueren."
Leonardo da Vinci zou de Mona Lisa tussen 1503 en 1517 geschilderd hebben. Over de identiteit van de vrouw op het schilderij wordt al lang gediscussieerd. De meeste experts zijn het erover eens dat het gaat om Lisa Gherardini, de vrouw van een zijdehandelaar uit Firenze.
Maar Cotte stelt nu dat het portret dat hij onder de Mona Lisa aantrof de originele Lisa is, en dat het schilderij zoals wij het al vijfhonderd jaar kennen een andere vrouw afbeeldt.
Martin Kemp, professor emeritus aan de universiteit van Oxford is niet overtuigd. "De beelden tonen wat Leonardo da Vinci aan het denken was, maar het idee dat er een portret verborgen ligt onder het oppervlak is niet te verdedigen."
Kunsthistoricus Andrew Graham-Dixon, die de BBC-documentaire The Secrets of the Mona Lisa maakte, staat open voor de bevindingen van Cotte. "Dit is een van de verhalen van de eeuw. Er zal terughoudendheid zijn van het Louvre om de titel van het werk te veranderen, want dat is waarover we spreken: vaarwel Mona Lisa."
The Secrets of the Mona Lisa, om 22.00 uur op BBC Two