Militair ingrijpen kan levens redden in Syrië
Syrië is een puinhoop, wat we ook doen, maar de komende clash kan mogelijkheden bieden
Het ziet ernaar uit dat we in de komende dagen Tomahawkraketten op Syrië zullen afvuren, en kritische stemmen werpen terechte vragen op. President Bashar al-Assad zou in een hogere versnelling kunnen gaan. Hezbollah zou represailles kunnen nemen door westerse doelen aan te vallen. Onze raketten kunnen burgers doden. We zullen opgezadeld zitten met een burgeroorlog in een kapot land. We zullen afgeleid worden van natieopbouw in eigen land. Een paar dagen van raketaanvallen zullen niet meer zijn dan een tik op de vingers die duidelijk maakt hoe machteloos we zijn.
Daar zit allemaal waarheid in, maar we moeten ook iets fundamenteels toegeven: het beleid van Obama ten aanzien van Syrië is mislukt, en het is tijd voor een fermere aanpak.
Ik voel ook niet veel voor militair optreden, en ik was sterk gekant tegen de oorlog in Irak en die in Afghanistan. Maar als het gepaard gaat met diplomatie kan militair ingrijpen mensenlevens redden. We zagen dat in Bosnië en Kosovo onder Bill Clinton (die gewonnen lijkt voor een krachtigere aanpak van Syrië) en we zagen dat dit jaar in Mali.
Het probleem is dat onze overdreven inspanningen in Irak en Afghanistan de VS hebben opgezadeld met een nationaal posttraumatisch stresssyndroom, zodat we ons liever niet bezighouden met Syrië. De passiviteit van Obama is goed te begrijpen: slechts een vijfde van de Amerikanen is ervoor gewonnen de rebellen te bewapenen.
Maar toen ik de laatste keer in Syrië was, in november, ontmoette ik een grootmoeder die haar man, zoon en schoondochter verloren had door het Assadregime. Ze leefde al in haar vijfde 'woning' dat jaar, een lekkende tent, vroeg zich af wie de volgende was om te sterven en was zoals iedereen volledig afhankelijk van internationale hulp. "We vragen Gods hulp om dit te stoppen. En die van Obama", zei ze.
Wat zeggen we haar? Dat we niet de moed hebben om haar te helpen? Dat we liever wachten tot al haar kleinkinderen dood zijn en de dodentol in de honderdduizenden is gelopen?
Minste kwaad
Toegegeven, de vraag is terecht of een dag of twee raketaanvallen tegen Syrië (het meest waarschijnlijke scenario) Assad zullen weerhouden van een verder gebruik van chemische wapens. We kunnen daar niet zeker van zijn, maar mij lijkt dat plausibel. Chemische wapens zijn slechts beperkt nuttig, het is gewoon een manier om tegenstanders te terroriseren en te demoraliseren. Assad heeft zijn acties zorgvuldig afgewogen de voorbije jaren, en de binnenlandse en buitenlandse reactie getest alvorens een stap verder te zetten.
In het begin arresteerde hij alleen demonstranten. Toen begonnen zijn troepen op hen te schieten. Vervolgens begon het Syrische leger raketten en mortieren af te vuren op bolwerken van rebellen. Daarna begon hij in het wilde weg te bombarderen. Dan gebruikte zijn leger schijnbaar chemische wapens bij kleine aanvallen. Ten slotte voerde het leger een grote aanval met zenuwgas uit.
Ik hoop dat de uitschakeling van militaire vliegtuigen en hoofdkwartieren van de inlichtingendiensten Assad ervan kan overtuigen dat chemische wapens niet lonen, en dat het beter is om meer banale manieren te gebruiken om zijn volk af te maken. Dat is niet genoeg maar zou niettemin een goede boodschap zijn voor andere leiders. Het zou opnieuw de internationale norm omtrent massavernietigingswapens onderstrepen.
Maken we te veel van chemische wapens? Waarschijnlijk minder dan 1 procent van de gesneuvelden in Syrië is gestorven door een aanval met zenuwgas. Het grootste massavernietigingswapen in Syrië was de AK-47.
Toch is het betekenisvol om de internationale norm op te leggen tegen monsterachtig gedrag zoals genocide of het gebruik van chemische wapens. Sinds Obama een 'rode lijn' trok voor het gebruik van chemische wapens, staat onze geloofwaardigheid op het spel: hij kan niet gewoon met de ogen knipperen en op zijn woorden terugkomen.
Syrië zal een puinhoop zijn, wat we ook doen. De beste oplossing, de gematigde rebellen steunen, is misschien niet meer haalbaar. Maar als de komende clash ons een kans biedt om meer te doen om bepaalde rebellengroepen te bewapenen of inlichtingen met hen te delen, dan zou dat toch waardevol zijn - terwijl we ondertussen de idee steunen van een onderhandeld compromis.