Direct naar artikelinhoud

Athene krijgt mes op de keel

Nog harder bezuinigen en de economie nog meer hervormen. Als de Grieken dat niet doen, dan krijgen ze geen nieuwe noodsteun en geen schuldherschikking. Gisterenavond bereikten de Griekse onderhandelaars geen akkood. De gesprekken gaan vandaag verder.

De Griekse regeringspartijen staat voor een verscheurende keuze. Ofwel toegeven aan de eisen van de andere eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en afgeslacht worden bij de komende parlementsverkiezingen. Ofwel niet toegeven, waardoor het land in maart failliet gaat en de gevolgen voor Griekenland niet te overzien zijn.

De eisen die het land worden gesteld, zijn dan ook niet min. In ruil voor nieuwe leningen en een schuldherschikking moeten de lonen in Griekenland drastisch naar omlaag. Niet alleen bij de overheid, ook in de privésector. Loonsverlaging tot 25 procent staat op de agenda. Ook het minimumloon moet fors omlaag en de overheid moet massaal ambtenaren ontslaan. Daarnaast moet de arbeidsmarkt ingrijpend worden hervormd.

Voor de regering van nationale eenheid van Lucas Papademos liggen de maatregelen uiterst gevoelig. In april worden er parlementsverkiezingen georganiseerd. Er dreigt een zware afstraffing voor de partijen die het eisenpakket slikken. De Grieken zitten al twee in jaar in crisis en hebben hun buik stilaan vol van besparingen.

Probleem voor Papademos is dat er in feite geen alternatief voorhanden is. Half maart moet Griekenland 14,5 miljard euro aan leningen terugbetalen. Athene heeft daarvoor nieuwe noodsteun nodig. Er ligt een tweede pakket van noodleningen ter waarde van 130 miljard euro klaar. Maar de Grieken krijgen dat geld pas als ze hun economie drastisch hervormen.

De Griekse minister van Financiën Evangelos Venizelos kreeg die boodschap eergisteren nog eens ingepeperd tijdens een telefonische vergadering met zijn Europese collega's. Venizelos sprak na afloop over een "zeer moeilijk gesprek. We balanceren op het randje", gaf hij toe. "Er heerst heel wat angst en veel druk.""

"Er was een belangrijke boodschap voor de Grieken: genoeg is genoeg", zei een Europese diplomaat over de telefonische vergadering van de euroministers. De tijd voor de Grieken dringt. Om het failliet van het land te voorkomen, moet er volgens ingewijden halverwege februari overeenstemming over de verstrekking van de nieuwe kredieten zijn.

De Grieken wordt verweten er stiekem op te gokken dat de eurolanden en het IMF uit vrees voor een escalatie van de eurocrisis een Grieks bankroet te allen prijze willen vermijden en bijgevolg tijdig met vers geld over de brug zullen komen.

Om de druk op te voeren waarschuwde Jean-Claude Juncker, premier van Luxemburg en voorzitter van de eurogroep, hen uitdrukkelijk voor de gevolgen van een bankroet. Zonder een nieuw programma voor de herfinanciering van de schulden ligt alles in duigen, zei hij in een interview met het Duitse weekblad Der Spiegel. "Dat betekent dan een faillissement in maart."

Juncker ergert zich aan de slome hervormingen en de trage verkoop van overheidseigendommen, een maatregel die Athene reeds eerder had afgesproken met zijn geldschieters. "Griekenland moet beseffen dat we niet gaan toegeven over de privatisering", zei hij. De Luxemburger betreurde bovendien de corruptie op alle niveaus van de Griekse overheid.

Griekenland onderhandelt over de hervormingen met de zogenaamde trojka: de Europese Unie, de Europese Centrale Bank en het IMF. De trojka ergert zich blauw aan de houding van Venizelos. Hij wordt verweten meer tijd te steken in zijn verkiezingscampagne dan in de redding van het land. "Hij denkt vooral aan zijn eigen politieke toekomst in plaats van die van zijn land", was te horen in Europese kringen.

Venizelos wou afgelopen weekend de deal met de trojka rond hebben, maar bleef uiterst voorzichtig over de slaagkansen van het overleg. "De afstand tussen succes en mislukking is zeer klein."

100 miljard minder schuld

Om de druk op de ketel te houden, weigeren de eurolanden en het IMF groen licht te geven voor schuldherschikking voor Griekenland. Athene heeft een akkoord met de banken over een gedeeltelijke kwijtschelding van zijn schulden zo goed als rond. De bedoeling is om de Griekse schulden met ongeveer 100 miljard euro te verminderen zoals afgesproken in oktober.

De schuldherschikking moet ertoe bijdragen dat de schuldgraad van Griekenland van 160 procent naar 120 procent in 2020 zakt. Dat doel wordt echter niet meer gehaald, waardoor er extra geld moet worden gevonden. Duitsland weigert echter dieper in de buidel te tasten.