'Veel te weinig optimistische boeken over kanker. Dus schreef ik er zelf een'

Nog geen drie was Schevernels' dochter Alixe toen de dokters ontdekten dat ze een neuroblastoom had, een levensbedreigende kanker. Vijfentwintig procent, zo klein was de overlevingskans. Anderhalf jaar later was het de kanker die verloor, niet Alixe. Een verhaal dat Schevernels absoluut wilde delen. Al deed ze er vijf jaar over voor ze het dagboek, dat ze bijhield tijdens de behandeling, tot een boek kon herschrijven.

"Het was zo'n heftige periode, er was eerst rust in mijn hoofd nodig", verklaart ze. "Tijdens de behandeling van Alixe werkte het schrijven therapeutisch, maar het boek kwam er vooral om andere ouders te helpen. Want het verhaal herlezen en almaar herbeleven, dat hoefde voor mij niet."

Kort na hun vakantie aan de kust hoorden Schevernels en haar echtgenoot in 2005 dat hun dochter amper kans had te overleven. Veel zin had het koppel niet om de strijd aan te gaan met wat even daarvoor nog een onschuldig knobbeltje leek. Op aanraden van het medisch personeel beslisten ze toch de kankerbehandeling te starten.

Om haar verhaal niet telkens opnieuw te moeten vertellen, startte Schevernels een blog over het reilen en zeilen in het ziekenhuis. Die was net als het boek behoorlijk volledig. Durf geloven in een wonder vertelt hoe Schevernels en haar echtgenoot soms kwaad waren op de verpleging. Of hoe ze moeilijkheden ondervonden in de opvoeding.

"We zochten in die periode zelf naar positieve verhalen over kanker om ons aan op te trekken, maar die waren bijna niet te vinden", vertelt ze. Met haar boek hoopt ze lotgenoten te helpen. "Niet alleen mensen met zieke kinderen, maar ook volwassenen die vechten tegen kanker of een depressie reageren positief", verzekert Schevernels.

Ze is niet bang dat het boek emotioneel te zwaar is voor ouders wiens kind de strijd tegen kanker niet won. "Tijdens haar behandeling geraakte Alixe bevriend met een van de andere patiëntjes, dat het uiteindelijk niet haalde. Dat beschrijf ik ook in het boek en de andere ouders zijn heel blij dat onze dochter de rotkanker wel overleefde."

Het was een van de momenten die Schevernels zich nog gemakkelijk voor de geest kon halen. Andere details van de kankerbehandeling van haar dochter was ze helemaal kwijt, tot ze aan het boek begon. "Toen ik mijn notities herlas, viel me op hoeveel je op zo'n korte tijd kunt verdringen. Het deed me beseffen dat er veel gebeurtenissen waren die ik me liever niet herinnerde."

Schevernels blijkt daarin geen uitzondering. Volgens gezondheidspsychologe Elke Van Hoof willen de meeste mensen overgaan tot de orde van de dag zodra de kanker hun leven niet meer beheerst. "De manier waarop onze maatschappij is georganiseerd, verplicht hen daar toe", aldus Van Hoof, die ook hoofd is van het Kankercentrum. "De mensen die met kanker in aanraking kwamen, zijn moe en moeten hun ervaringen verwerken. Tegelijkertijd voelen ze zich schuldig dat ze zo lang opgingen in het ziekteproces. Ze willen snel meer tijd investeren in hun relatie, hun - andere - kinderen meer aandacht geven en hun werk oppikken. Dan nog een boek schrijven, is moeilijk."

Happy endings

Nochtans werken de verhalen van kankerpatiënten of hun familie volgens Van Hoof bemoedigend. Bijvoorbeeld om mensen die bijna al hun tijd in het ziekenhuis doorbrengen het gevoel te geven dat ze niet alleen zijn. "Uit onderzoek blijkt dat wie met kanker geconfronteerd wordt nog altijd zijn toevlucht moet zoeken tot zoekmachines op internet", zegt Van Hoof. Ze is wel optimistisch over het feit dat heel wat mensen tijdens de kankerbehandeling een blog bijhouden.

Dat die schrijfsels op het web niet altijd een boek worden, heeft volgens Schevernels nog een andere reden. Ze vermoedt dat uitgevers bang zijn dat positieve verhalen niet vlot verkopen. "Ik kreeg zelf telefoon van enthousiaste uitgevers die met me wilden samenwerken. Alleen zagen de financiële diensten van de uitgeverijen het uiteindelijk niet zitten om mijn boek uit te brengen."

Bij Boek.be vinden ze die redenering te kort door de bocht. De vakvereniging van het Vlaamse boek wijst erop dat er met boeken als Mijn gevecht tegen kanker van Jurgen Robyns en Je kunt kanker overwinnen van Ian Gawler wel een heleboel positieve kankerverhalen in omloop zijn. "Om het te zeggen in Hollywoodtermen: people love happy endings", reageert Jef Maes, hoofd van het kenniscentrum van Boek.be.

Bovendien zien uitgeverijen het volgens Maes als een pluspunt dat iemand zijn of haar verhaal zelf kan navertellen. Dat Schevernels haar boek uiteindelijk zelf moest uitgeven, is naar Maes' mening eerder te wijten aan de crisis die woedt in het boekenvak.

Durf geloven in een wonder, Martine Schevernels, 360 p. Te koop via lulu.com.