Direct naar artikelinhoud

Wapens zwijgen in Oekraïne, maar voor hoelang?

De Oekraïense regering en de pro-Russische rebellen hebben een staakt-het-vuren afgekondigd na overleg in de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Het bestand moet de weg effenen voor onderhandelingen over een politieke oplossing.

"De hele wereld verlangt naar vrede, heel Oekraïne snakt naar vrede, inclusief miljoenen inwoners van Donbass", zei de Oekraïense president Petro Porosjenko in een verklaring. Een groot deel van de regio Donbass is in handen van de rebellen.

Sergej Taroeta, de gouverneur van de provincie Donetsk, zei te hopen dat het staakt-het-vuren stand zou houden. Kort na het ingaan van het bestand werd bij Donetsk en de havenstad Marioepol echter nog gevochten, maar later namen de gevechten af. Een van de leiders van de rebellen hamerde erop dat zij zich nog steeds willen afsplitsen van Oekraïne. "Het bestand betekent niet dat wij ons doel van afscheiding opgeven", zei Igor Plotnitski, een rebellenleider uit Loegansk.

Het akkoord kwam tot stand na telefonisch overleg tussen Porosjenko en de Russische president Poetin, eerder deze week. Afgesproken is dat de strijdende partijen de komende dagen gevangenen gaan uitwisselen. Verder zullen er corridors voor vluchtelingen worden gecreëerd en moet er een begin worden gemaakt met herstelwerkzaamheden.

Verder zijn de strijdende partijen overeengekomen dat waarnemers van de OVSE toezicht zullen houden op de naleving van het bestand.

Kiev en de rebellen zijn het echter volstrekt oneens over tal van zaken. De Oekraïense regering eist dat Rusland zijn troepen terugtrekt uit Oekraïne, maar Rusland ontkent dat die er zijn. Ook eist Kiev dat de grens met Rusland echt op slot gaat, zodat de rebellen geen wapens en troepen kunnen aanvoeren uit Rusland. Het is zeer de vraag of Moskou en de rebellen zover zullen gaan.

Op hun beurt eisen de rebellen dat Kiev al zijn troepen weghaalt uit het gebied waar zij een eigen republiek hebben uitgeroepen. Moskou eist ook dat Oekraïne de garantie geeft dat het zich niet zal aansluiten bij een bondgenootschap als de NAVO. Dat is voor Kiev weer volstrekt onaanvaardbaar.

2.600 doden

Terwijl de onderhandelaars in Minsk, onder wie de voormalige Oekraïense president Koetsjma en de 'premier' van de door de rebellen uitgeroepen Volksrepubliek Donetsk Zachartsjenko, met elkaar praten, poogden de rebellen met een offensief nog de havenstad Marioepol in te nemen.

Volgens de rebellen zouden enkele van hun eenheden erin zijn geslaagd door te dringen tot in de stad, maar Kiev zegt dat Marioepol nog steeds in handen is van het leger.

De strijd in het oosten van Oekraïne laaide half april op, kort nadat Rusland het Oekraïense schiereiland Krim had ingenomen. In juni gold er ook tien dagen lang een bestand, maar de gevechten gingen bijna onverminderd voort.

In de loop van het conflict zijn al ruim 2.600 mensen omgekomen. Verder zijn honderdduizenden mensen op de vlucht geslagen. Een groot deel van hen heeft zijn toevlucht gezocht in Rusland.