VS-regering opent jacht op 'dromers'
De Amerikaanse president Donald Trump heeft het immigratiegedoogbeleid afgeschaft van zijn voorganger Obama, die kinderen van mensen zonder papieren tijdelijke werkvergunningen gaf. Maar niet per direct: het Congres heeft zes maanden de tijd om een alternatief te bedenken.
Trump kondigde het besluit niet zelf aan, maar liet zijn minister van Justitie Jeff Sessions een verklaring voorlezen. De onwil van de showman zijn gezicht te verbinden aan dit besluit laat zien hoe moeilijk het is er populair mee te worden.
Trump zelf hinkt al maanden op twee gedachten over deze 'dromers', kinderen die met hun ouders zijn meegekomen tijdens hun illegale grensoversteek maar daar zelf geen 'schuld' aan hebben. Tijdens zijn verkiezingscampagne zei Trump dat hij het gedoogbeleid van Obama zou schrappen. Maar als president zei hij dat hij zijn 'grote hart' zou tonen en dat de dromers "rustig konden slapen".
De tweeslachtigheid wordt weerspiegeld in Trumps kabinet, waar hardliners als Sessions tegenover realisten als chef-staf John Kelly staan. Volgens verschillende media heeft Trump de afgelopen weken flink met het dossier geworsteld, en het dus nu als hete aardappel doorgeschoven naar het Congres.
Dat is geen gekke plek. DACA, zoals het programma formeel heet, was een presidentieel decreet van Barack Obama, in 2012 uitgevaardigd tijdens zijn herverkiezingscampagne. Het was een noodverband, nadat een grote amnestieregeling voor alle 11 miljoen mensen zonder papieren was gesneuveld in het Huis van Afgevaardigden.
Maar decreten zijn kwetsbaar, omdat ze juridisch kunnen worden aangevochten. Dat is precies wat dreigde te gebeuren met DACA. Negen Republikeinse staten, onder leiding van Texas, hadden de regering-Trump gemaand de regeling uiterlijk dinsdag af te schaffen, omdat ze anders een rechtszaak zouden aanspannen. Die rechtszaak zou grote kans van slagen hebben gehad; een andere gedoogregeling van Obama, DAPA (amnestie voor illegale ouders van in Amerika geboren kinderen), was op deze manier al afgeschoten. De argumenten in die zaak zouden ook werken in een zaak tegen de 'dromers'. Sessions noemde DACA gisteren in strijd met de grondwet.
Druk uit Silicon Valley
Het besluit nu betekent dat er geen nieuwe werkvergunningen meer worden verschaft aan 'dromers'. Aanvragen die voor dinsdag zijn gedaan, worden nog wel in behandeling genomen. Huidige dromers van wie de vergunning het komende half jaar zou aflopen, kunnen die nog wel voor twee jaar verlengen, tot 5 oktober.
De vraag is wat het Congres nu gaat doen. De dreamers, die in de VS zijn opgegroeid en veelal met het accent van hun staat spreken, zijn vaak goed geïntegreerd en genieten veel steun. Sommigen gaan nog naar school, anderen studeren of hebben een baan, sommigen een prachtbaan. Vanuit het bedrijfsleven (met name uit Silicon Valley) is dan ook veel druk op de politiek om hen te behouden.
Er zijn zowel in de Senaat als het Huis van Afgevaardigden mede door Republikeinen wetsvoorstellen ingediend die op zijn minst respijt bieden aan de jongeren. Een voorstel van Lindsey Graham, de conservatieve maar eigenzinnige senator uit South Carolina, zou DACA wettelijk vastleggen. Ook in het Huis van Afgevaardigden gaan stemmen op om de dreamers te redden.
Maar om daar genoeg andere Republikeinen achter te krijgen, zullen de Democraten waarschijnlijk ook van hun kant immigratieconcessies moeten doen. Meer geld voor grensbewaking bijvoorbeeld, of zelfs voor de Muur. Voorlopig reageerden de Democraten voorspelbaar. Nancy Pelosi, de Democratische leider in het Huis van Afgevaardigden, noemde het besluit van Trump "waarschijnlijk het wreedste dat president Trump ooit heeft gedaan".
Als het Congres geen oplossing weet te vinden, zullen de 'dromers' niet meteen vanaf 5 maart worden gedeporteerd, zeiden hoge ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Veiligheid tegen The Washington Post. Ook zou het ministerie geen adresinformatie uit bestanden gebruiken die de dromers zelf hebben aangeleverd om hun werkvergunning te krijgen. Dat is een grote vrees van immigrantenorganisaties: dat ze met DACA uit de schaduw zijn gelokt om nu makkelijker gevangen te kunnen worden. Dit gegeven, de onbetrouwbaarheid van de overheid, is ook de basis van mogelijke rechtszaken die zij willen aanspannen.
Volgens een verklaring van Trump blijven de deportatieprioriteiten onveranderd: criminelen en andere overtreders eerst. Maar die definitie wordt ruim gehanteerd, bleek het afgelopen halfjaar. Met de verkeerde tatoeage ben je al verdacht. Ook voor dromers kan Amerika een nachtmerrie worden.